Hóa và ng dịp lễ Vu Lan: Mua tiửn giả để đốt thật lãng phí và vô nghĩa!
Tin tức - Ngày đăng : 19:54, 17/08/2013
Hòa thượng Thích Thanh Nhiễu
Thưa hòa thượng, tục lệ đốt và ng mã được xuất xứ từ đâu?
Quan niệm đốt và ng mã xuất phát từ Trung Quốc và đã du nhập và o VN từ rất lâu, gắn với tiửm thức của nhiửu thế hệ. Không chỉ ngà y lễ Vu Lan, ngà y rằm tháng 7 mà nhiửu ngà y lễ khác như Tết Nguyên đán, giỗ chạp, ngà y 15 hay mồng 1 âm lịch hằng tháng người dân vẫn mua tiửn và ng và các đồ và ng mã mô phửng đồ dùng sinh hoạt để đốt cúng cho người thân đã khuất.
Không chỉ đốt và ng mã, việc đốt các hình nhân thế mạng cũng được lạm dụng nhiửu. Đây cũng là xuất phát từ các triửu đại Trung Quốc xa xưa, khi nhà vua băng hà thì tất cả cung nữ, người hầu sẽ phải bị chôn theo để hầu hạ dưới âm phủ. Sau nà y, họ thấy việc đó độc ác quá nên mới dùng các hình nhân thế mạng để thay và o.
Ở VN, nhiửu gia đình có điửu kiện hiện cũng lạm dụng việc dùng hình nhân thế mạng. Mỗi dịp đầu năm, họ đửu mua nhiửu hình nhân thế mạng cho mình và đốt đi nhằm cầu tai qua nạn khửi. Nếu đúng như vậy thì người già u chả bao giử bị ốm hoặc chết cả, vì cứ khi sắp chết họ lại tiếp tục dùng hình nhân thế mạng cho mình! Đây là quan niệm mê tín và việc dùng và ng mã, hình nhân thế mạng cần phải loại bử ngay.
Phật giáo VN không ủng hộ việc đốt và ng mã, vì đó là hà nh động mê tín. Ngay trong những đám tang hoặc ngà y giỗ của các nhà sư, hòa thượng, tuyệt nhiên không hử có một tử giấy và ng mã não được dùng để hóa. Hóa nhiửu tiửn và ng để thể hiện sự hiếu đức và kử³ vọng sự may mắn cho bản thân là nhận thức không đúng.
Đạo Phật luôn khuyên con người coi trọng quy luật nhân - quả: Người là m điửu thiện cho người khác, cho xã hội và cộng đồng thì sẽ gặp may mắn phúc đức và ngược lại. Lễ Vu Lan là dịp để mọi người nhìn lại chính mình, nhìn lại những việc đã là m để báo hiếu trước công đức sinh thà nh, nuôi nấng của cha mẹ, ông bà .
Cha mẹ vất vả sinh thà nh ra chúng ta sau 9 tháng 10 ngà y. Cha mẹ không quản ngại công sức chăm sóc khi chúng ta ốm đau, khi chúng ta chập chững những bước đi đầu tiên, học hà nh... để chúng ta mới được như ngà y hôm nay. Khi khửe mạnh, cha mẹ thường không mong các con cái giúp đỡ mình. Nhưng khi già yếu hoặc ốm đau, cha mẹ rất cần sự quan tâm của con cái. Những lúc đó, các cụ rất hay suy nghĩ và tủi thân nếu con cái không chăm sóc, thăm hửi kịp thời. Những ai còn cha mẹ đang sống trên đời thì nên là m nhiửu hà nh động hiếu nghĩa, kẻo khi cha mẹ mất đi thì không còn cơ hội đửn đáp.
Thay vì chuẩn bị những đồ và ng mã đắt tiửn để hóa trong dịp lễ Vu Lan, mọi người nên có những hà nh động thực tế chăm sóc tới sức khửe, giấc ngủ của cha mẹ. Với những ai không còn cha mẹ trên đời nên dà nh thời gian là m việc thiện, giúp người nghèo trong xã hội.
Nhiửu gia đình vẫn quan niệm trần sao âm vậy nên còn quá chú trọng tới việc đốt và ng mã, thưa hòa thượng?
Tại nhiửu chùa, tôi chứng kiến không ít gia đình tới cúng vong chuẩn bị các mô hình nhà ba tầng, ôtô, nồi cơm điện, tủ lạnh. Và ng mã thường là m từ các loại giấy tái chế và có nhiửu hóa chất tạo mà u. Người đốt và ng mã bị hại phổi, khói cùng tro than gây ô nhiễm môi trường. Đem tiửn thật đi mua tiửn giả để đốt thật là lãng phí và vô nghĩa. Đức Phật và cha mẹ đã khuất đâu có cần tiửn bạc! Là m gì có chuyện các cụ đã mất lại vử báo cho con cháu là con ơi chuẩn bị tiửn và ng để hóa cho bố mẹ!.Nhiửu người với tư tưởng trần sao âm vậy, nghĩ rằng mình được sung sướng với các tiện nghi vật chất thì cũng mong muốn cho cha, mẹ ông bà đã khuất được điửu đó. Những đồ và ng mã thà nh tro bay tứ tung thì sao mà có thể ghép lại được?
Cứ giả sử bà n tiếp vử chuyện trần sao âm vậy, nếu thế thì dưới âm phủ cũng có người thợ may áo, nhà băng, nhà sản xuất, cha mẹ mình cũng có thể tự phục vụ được chứ sao lại phải gửi xuống! Đây là những suy nghĩ mê tín và lệch lạc.Dường như năm nà o, nhà chùa cũng khuyến cáo các phật tử việc đốt và ng mã là thừa và lãng phí, nhưng sao việc nà y vẫn chưa giảm, thưa hòa thượng?Từ góc độ nhận thức, việc đốt và ng mã đã có từ lâu đời nên phải chấp nhận giảm từ từ. Nhà chùa chỉ khuyên răn nhưng khi người dân đem đến thì không thu và cấm họ đốt được. Trong nhiửu buổi giảng đạo, chúng tôi thường nhấn mạnh việc không dùng và ng mã. Tuy nhiên, đa số người tới nghe là các cụ già và người lớn tuổi. Thanh niên rất cần nghe nhưng lại bận phải đi kiếm tiửn.Ở các chùa, người là m lễ thường mua 5 lễ tiửn và ng thì nay bớt đi mua 3 lễ thôi, nếu ai mua 3 lễ thì bớt xuống 1 lễ. Cứ bớt dần thì sẽ đến lúc dừng hẳn. Còn ở gia đình thì khó hơn. Giả sử người con dâu được bố hoặc mẹ sai đi mua bộ quần áo hay xấp tiửn và ng để hóa cho các cụ.Cô con dâu bảo không mua thì dễ bị hiểu lầm là tiếc mấy đồng tiửn và ng đốt cho ông, bà . Đây là điửu khó. Bởi vậy, mình cứ giảm đi dần dần. Bao giử mọi người hiểu ra thì không đốt nữa. Cũng giống như việc hút thuốc lá, uống rượu. Dù ai cũng biết là có hại nhưng để dừng và bử ngay thì không phải ai cũng là m được, cũng như việc vượt đèn đử giao thông, hằng ngà y vẫn còn rất nhiửu trường hợp vi phạm.Thưa hòa thượng, bên cạnh yếu tố vử nhận thức, liệu có biện pháp nà o song hà nh để dừng tập tục đốt và ng mã?
Tôi cho rằng nên chú ý tới cái gốc, đó là từ khâu sản xuất và ng mã. Nếu cấm được nguồn sản xuất thì sẽ có hiệu quả tốt. Tuy nhiên, nhiửu địa phương vẫn để cho sản xuất và ng mã phát triển để thu được tiửn thuế nên khó cấm.
Cũng như mặt hà ng thuốc lá, dù nhiửu cách để hạn chế mặt hà ng nà y nhưng không dừng các nhà máy sản xuất thuốc lá thì là m sao cấm được triệt để? Tiửn thuế thu được từ sản xuất thuốc lá liệu có đủ tiửn để chữa bệnh cho những bệnh nhân ung thư vì thuốc lá không?
Tất nhiên, nhiửu người sẽ nói là cấm nhà máy thuốc lá hoạt động thì thu nhập của hà ng ngà n công nhân ra sao?
Nói vậy thì tại sao vùng là ng nghử pháo Bình Đà (Hà Tây cũ, nay là Hà Nội) gây ra bao tai nạn nhưng khi cấm sản xuất pháo và chuyển đổi ngà nh nghử thì đời sống người dân nơi đây vẫn phát triển tốt? Bởi vậy, nếu cứ nói là không mang hoặc không lễ bằng và ng mã tại chùa là không cấm được. Nhà chùa không bao giử bán và ng mã. Người dân mang từ đâu đến chứ chúng tôi không dám thu của họ.
Xin cảm ơn hòa thượng.