Bộ trưởng Thăng triệt thói dựa dẫm
Tin tức - Ngày đăng : 15:04, 06/04/2015
NHN Online - Các lĩnh vực đường bộ, đường sắt, hà ng không, hà ng hải... đang được Bộ Giao thông Vận tải mạnh tay bán một phần cho tư nhân để tìm vốn đầu tư thay vì ỷ lại và o vốn ngân sách.
Bộ trưởng Bộ Giao thông Vận tải (GTVT) Đinh La Thăng cho biết giai đoạn 2016-2020, nhu cầu vốn cho các dự án do bộ trực tiếp quản lý khoảng 1.015 tỉ đồng nhưng khả năng ngân sách chỉ đáp ứng được 30% nhu cầu. Do vậy, việc đa dạng hóa hình thức đầu tư, kêu gọi tư nhân đầu tư là giải pháp vô cùng cấp bách, hạn chế sự dựa dẫm và o vốn ngân sách - ông Thăng nói.
Đắt khách
Mặc dù cần số vốn rất lớn để có thể sở hữu các cảng biển và cảng hà ng không (CHK), tuy nhiên, danh sách nhà đầu tư trong nước xin đầu tư và o lĩnh vực nà y không ngừng tăng lên.
Cảng Hà ng không quốc tế Phú Quốc đã được Tập đoà n T&T ngử ý xin đầu tư Ảnh: Thốt NốtMới đây, Tập đoà n T&T tiếp tục có văn bản gửi Bộ GTVT chính thức đử nghị được nhận chuyển nhượng 100% cổ phần nhà nước tại cảng Quảng Ninh. Được biết, Tổng Công ty Hà ng hải Việt Nam (Vinalines) đã có đử xuất với Bộ GTVT cho phép chuyển nhượng toà n bộ 49 triệu cổ phần của Công ty CP Cảng Quảng Ninh (98,02% vốn điửu lệ) mà tổng công ty nà y đang nắm giữ cho Tập đoà n T&T với giá 10.000 đồng/cổ phần. Nếu được chấp thuận, Vinalines sẽ thu vử hơn 490 tỉ đồng.
Với cảng Sà i Gòn, Tập đoà n Vingroup cũng đử xuất mua 80% cổ phần trước khi nhà nước thoái vốn với mức không thấp hơn giá IPO dự kiến diễn ra trong năm nay. Ngoà i ra, Tập đoà n Vingroup cũng đử nghị mua lại 80% cổ phần vốn nhà nước tại cảng Hải Phòng với giá mua không thấp hơn giá bình quân mà các nhà đầu tư đã bử ra để trở thà nh cổ đông của cảng.à”ng Nguyễn Nhật, Cục trưởng Cục Hà ng hải, cho biết các cảng bán được cho tư nhân và lại là nhà đầu tư trong nước hoạt động theo quy định của pháp luật Việt Nam thì cần phải ủng hộ. Ngoà i việc Vinalines thu được khoản tà i chính rất cần cho tái cơ cấu doanh nghiệp (DN), quan trọng hơn là khi để tư nhân là m sẽ giúp thay đổi cách quản trị các cảng biển, sinh lời lớn hơn và tạo ra nhiửu của cải hơn cho xã hội - ông Nhật nói.Nhượng quyửn khai thác các cảng hà ng không (CHK) cũng đang diễn ra nhộn nhịp ngay sau khi Bộ GTVT công bố chủ trương xã hội hóa mạnh mẽ lĩnh vực nà y. Cách đây không lâu, hãng hà ng không giá rẻ VietJet là DN đầu tiên có văn bản chính thức xin được nhượng quyửn khai thác thương mại toà n bộ nhà ga hà nh khách T1 sân bay Nội Bà i trong thời hạn 20 năm. Ngay sau đó, Vietnam Airlines cũng lập tức có văn bản xin được nhượng quyửn khai thác nhà ga hà nh khách nà y. Gần đây nhất, hãng hà ng không Jetstar cũng có văn bản gửi Bộ GTVT xin được nhượng quyửn khai thác nhà ga cũ của CHK quốc tế Đà Nẵng trong thời hạn 20-50 năm để phục vụ khai thác hà ng không giá rẻ. Ngoà i Jetstar, còn có liên danh 3 nhà đầu tư trong nước cũng đử nghị được đầu tư xây dựng nhà ga phục vụ các chuyến bay đi và đến Đà Nẵng với công suất 4 triệu hà nh khách/năm theo hình thức BOT. CHK quốc tế Phú Quốc cũng đã được Tập đoà n T&T ngử ý xin đầu tư theo 2 phương án: mua toà n bộ tà i sản sân bay hoặc nhận chuyển nhượng quyửn khai thác có kế thừa lao động.Với ngà nh đường sắt bấy lâu nay èo uột cũng đang chuyển mình mạnh mẽ trong việc mời gọi đầu tư. Theo Cục Đường sắt Việt Nam, trong quy hoạch tổng thể phát triển GTVT ngà nh đường sắt được duyệt đến năm 2020, nguồn vốn cho kết cấu hạ tầng lên đến hơn 941.000 tỉ đồng, tuy nhiên, nguồn ngân sách dự kiến chỉ đáp ứng được 45%. Vì vậy, để phát triển kết cấu hạ tầng đường sắt cần huy động từ nhiửu nguồn. Theo đử án huy động vốn xã hội hóa để đầu tư kết cấu hạ tầng đường sắt được Bộ GTVT phê duyệt, có đến 17 dự án được đử xuất kêu gọi xã hội hóa đầu tư, trong đó 12 dự án thuộc đường sắt hiện có, còn lại là dự án xây mới.à”ng Vũ Tá Tùng, Tổng Giám đốc Tổng Công ty Đường sắt Việt Nam, cho biết đang có những nhà đầu tư ngoà i ngà nh mong muốn được nhảy và o đường sắt. Trong đó liên doanh Công ty CP Vận tải và Thương mại đường sắt (Ratraco) cùng Công ty Logistics đường sắt (ITL) đang quan tâm đến cải tạo và xây dựng kho bãi hà ng của ga Yên Viên; còn Công ty CP Đầu tư Đèo Cả cũng đang muốn đầu tư các dự án nhượng quyửn khai thác đường sắt. Dự án mà đơn vị nà y đang nhắm tới chính là công trình trên tuyến đường sắt Hà Nội - Hải Phòng hoặc Yên Viên - Phả Lại - Hạ Long - Cái Lân.Phải bảo đảm lợi ích cộng đồngChuyên gia kinh tế cao cấp - TS Lê Đăng Doanh ủng hộ chủ trương của Bộ GTVT nhưng cho rằng phải là m bà i bản, công khai, minh bạch vì đây là những tà i sản rất lớn của nhà nước, nếu không cẩn thận có thể bị tư nhân thâu tóm. à”ng Doanh cho biết trên thế giới, việc huy động vốn đầu tư theo hình thức nà y đã khá lâu, ví dụ như chính phủ Anh bán sân bay Heathrow, chính phủ Pháp bán sân bay Toulouse đửu cho tư nhân. Các nước là m thà nh công vì họ có luật cổ phần hóa (CPH) nên từng trường hợp bán đứt hay chuyển nhượng quyửn khai thác từng phần đửu có cam kết pháp lý rõ rà ng để bảo đảm quyửn sử dụng công bằng cho tất cả các bên.Việt Nam hiện chưa có luật vử CPH, quá trình CPH DN nhà nước do Chính phủ tiến hà nh, Quốc hội nếu cần thì mới ra nghị quyết giám sát. Việc Bộ GTVT công bố bán hoặc nhượng quyửn khai thác nhiửu sân bay, bến cảng, đường cao tốc nhưng ở cấp độ vĩ mô vẫn chậm có quy định pháp lý là một nhược điểm - ông Doanh nói và cho rằng Chính phủ cần sớm trình dự án luật vử CPH, trong đó có quy trình CPH sân bay, bến cảng, đường cao tốc để bảo đảm lợi ích của cộng đồng. Ví dụ như những rà ng buộc pháp lý bảo đảm nhà đầu tư không được tùy tiện tăng giá, phí sử dụng công trình...Còn theo TS Trần Kim Chung, Phó Viện trưởng Viện Nghiên cứu và Quản lý Kinh tế trung ương (CIEM), việc DN dân doanh tham gia quản lý và khai thác hạ tầng giao thông là một trong những chủ trương chung vử PPP (đầu tư theo hình thức đối tác công - tư). Đây là bước tất yếu trong quá trình CPH các DN nhà nước lớn, phù hợp với việc đưa PPP thà nh một trong những giải pháp để thu hút nguồn lực và o đầu tư phát triển kết cấu hạ tầng.Chính phủ cần ban hà nh quy định vử điửu kiện chuyển giao là nhà đầu tư phải có trình độ, kinh nghiệm trong lĩnh vực đó. Khi chuyển giao từ chủ thể đang vận hà nh sang chủ thể mới tiếp quản thì đội ngũ cán bộ tiếp quản phải có năng lực và trình độ tối thiểu là ngang bằng với chủ thể quản lý hiện hữu. Tuy nhiên, việc ấn định một khoảng thời gian là bao nhiêu thì cần phải có ý kiến tư vấn từ các nhà chuyên môn - ông Chung lưu ý.