Kết luận thanh tra việc cải tạo, thay thế cây xanh trên địa bà n TP Hà Nội trong thời gian qua
Tin tức - Ngày đăng : 11:55, 19/05/2015
NHN Online - Sau một thời gian ngắn, với tinh thần khẩn trương, nghiêm túc, khách quan, công khai, minh bạch, Thanh tra Thà nh phố Hà Nội đã có Kết luận số 904- KL/TTTP vử việc cải tạo, thay thế cây xanh một số tuyến phố trên địa bà n Thà nh phố Hà Nội trong thời gian qua. HNMO xin đăng tải toà n văn nội dung của Kết luận thanh tra nà y:
 |
| Mỗi năm, Hà Nội đốn hạ hà ng trăm cây xanh vì ATGT và cảnh quan đô thị. |
Thực hiện chỉ đạo của UBND Thà nh phố tại văn bản số 1890/UBND-TH ngà y 22/3/2015 vử việc thà nh lập Đoà n thanh tra liên ngà nh do Thanh tra Thà nh phố chủ trì; thà nh viên Đoà n gồm đại diện các cơ quan: Công an Thà nh phố, Sở Tà i chính, Sở Quy hoạch Kiến trúc, Sở Kế hoạch và Đầu tư, Sở Tà i nguyên và Môi trường, Sở Khoa học và Công nghệ, mời đại diện Ủy ban kiểm tra Thà nh ủy và Ban Tuyên giáo Thà nh ủy tham gia Đoà n, ngà y 24/3/2015 Chánh Thanh tra Thà nh phố có Quyết định số 557/QĐ-TTTP(P7) vử việc thanh tra toà n diện việc thực hiện thay thế cây xanh trên một số tuyến phố ở Hà Nội thời gian qua.
Đoà n thanh tra liên ngà nh đã thực hiện nghiêm túc, khách quan, đúng quy trình, quy định, tập trung thanh tra toà n diện từ chủ trương đến việc tổ chức thực hiện cải tạo, thay thế cây xanh trên một số tuyến phố ở Hà Nội, là m rõ một số nội dung báo chí và nhân dân quan tâm, bức xúc. Thời kử³ thanh tra: năm 2014 và 03 tháng đầu năm 2015.
Trên cơ sở hồ sơ và kết quả kiểm tra xác minh thực tế, Đoà n thanh tra liên ngà nh đã tổng hợp, báo cáo kết quả thanh tra theo đúng quy định.
Xét Báo cáo kết quả thanh tra ngà y 25/4/2015 của Trưởng Đoà n thanh tra, Thanh tra Thà nh phố kết luận như sau:
I. KHàI QUàT CHUNG
Hệ thống cây xanh nói chung và cây xanh đường phố Hà Nội nói riêng rất đa dạng, phong phú. Tuy nhiên, do được trồng qua nhiửu thời kử³, đến nay nhiửu cây bị già cỗi, sâu mục, có nguy cơ đổ gãy; một số cây kém phát triển bởi hè phố hẹp hoặc bị chặt rễ trong quá trình thi công, cải tạo vỉa hè, là m công trình ngầm; nhiửu gốc cây bị tình trạng lấn chiếm, xâm hại, mất khoảng không để sinh trưởng và phát triển; có một số cây do mưa to, gió lớn đã bị đổ gãy gây thiệt hại đến tính mạng, tà i sản, đường dây thông tin và giao thông của Thà nh phố. Nhiửu tuyến phố, tuyến đường nhiửu loại cây được trồng không đúng chủng loại cây đô thị như: dâu da, vông, dướng, trứng cá... Các loại cây nà y là cây gỗ nhử, dễ gãy đổ khi gặp mưa bão, cây có nhiửu quả rụng gây mất vệ sinh môi trường, có nhiửu sâu, chiửu cao thấp che khuất tầm nhìn, không phù hợp với cây trồng đường phố.
Trong những năm qua, Thà nh phố luôn coi trọng và quan tâm cải tạo, phát triển hệ thống cây xanh, nhiửu công viên, vườn hoa được xây dựng mới hoặc cải tạo. Ở một số địa điểm mặc dù trước đây đã có chủ trương đầu tư xây dựng công trình nhưng Thà nh phố đã xem xét lại và quyết định xây dựng công viên, vườn hoa...góp phần tăng diện tích cây xanh của Thà nh phố.
Cùng với việc đầu tư, xây dựng mới hệ thống cây xanh, Thà nh phố đã thường xuyên cải tạo, thay thế, bổ sung cây xanh trên các tuyến đường, tuyến phố; kiểm tra, rà soát, tổ chức cắt tỉa các cà nh cây, tán cây có nguy cơ gãy đổ, chặt hạ những cây sâu mục, khô chết trên các tuyến phố trước và trong mùa mưa bão. Đây là việc là m thường xuyên, cần thiết để góp phần bảo đảm an toà n giao thông, an toà n tính mạng và tà i sản của nhân dân.
Để đẩy mạnh đầu tư phát triển hệ thống cây xanh, công viên, hồ nước, từ trước những năm 2010, Thà nh phố đã có các văn bản chỉ đạo nghiêm cấm việc san lấp ao, hồ; huy động nguồn lực của các doanh nghiệp tu bổ, tôn tạo xây kè, bảo vệ, nâng cấp hà ng chục hồ nước lớn nhử của Thà nh phố, trong đó có cả Hồ Tây. Tiếp đó, Thà nh phố đã ban hà nh các Nghị quyết, Chương trình, Quy hoạch, Kế hoạch, Đử án cụ thể như: Chương trình số 07-CT/TU ngà y 18/10/2011 của Thà nh ủy Hà Nội vử tập trung xây dựng hạ tầng kử¹ thuật đô thị, bảo vệ và nâng cao chất lượng môi trường giai đoạn 2011-2015; Quy hoạch hệ thống cây xanh, công viên, vườn hoa và hồ nước thà nh phố Hà Nội đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2050; Kế hoạch đầu tư phát triển hệ thống cây xanh, công viên, vườn hoa, hồ nước Thà nh phố Hà Nội giai đoạn đến năm 2015; Đử án cải tạo, thay thế cây xanh đô thị hai bên đường Hà Nội giai đoạn năm 2014-2015...
Thực hiện Quy hoạch, Kế hoạch, Đử án trên và Nghị định số 64/2010/NĐ-CP ngà y 11/6/2010 của Chính phủ vử quản lý cây xanh đô thị, Sở Xây dựng đã khảo sát, thực hiện thí điểm cải tạo, thay thế cây xanh trên một số tuyến phố, địa điểm công cộng, kêu gọi sự hỗ trợ, đóng góp kinh phí trồng cây và tổ chức thực hiện của các đơn vị, tổ chức, cá nhân. Năm 2014 và 03 tháng đầu năm 2015, Sở Xây dựng cấp phép và các đơn vị đã thực hiện cải tạo và thay thế cây với số cây chặt hạ 593 cây, dịch chuyển 151 cây và đã trồng cây thay thế, trồng mới bổ sung. Kinh phí thực hiện do các tổ chức, cá nhân tà i trợ như: Tập đoà n Vincom, Ngân hà ng thương mại cổ phần Việt Nam Thịnh Vượng, Công an thà nh phố Hà Nội...
Tuy nhiên, việc cải tạo, thay thế cây xanh đô thị hai bên đường ở một số tuyến phố vừa qua chưa được xã hội đồng thuận, có ý kiến nhiửu chiửu, phê phán gay gắt. Tiếp thu các ý kiến phản ánh qua báo chí và nhân dân, Thà nh ủy, UBND Thà nh phố đã có nhiửu văn bản chỉ đạo việc cải tạo, thay thế cây xanh và thông tin tuyên truyửn; Chủ tịch UBND Thà nh phố đã chỉ đạo dừng việc cải tạo, thay thế cây xanh trên một số tuyến phố và yêu cầu quản lý chặt chẽ cây xanh đô thị theo đúng quy định; chỉ đạo thà nh lập Đoà n thanh tra liên ngà nh tiến hà nh thanh tra toà n diện việc cải tạo, thay thế cây xanh trên một số tuyến phố trong thời gian qua; thông tin tuyên truyửn chính xác, đầy đủ, kịp thời chủ trương, chỉ đạo của UBND Thà nh phố tới công luận...; đồng thời báo cáo Bộ Chính trị, Ban Bí thư, Chính phủ, Thanh tra Chính phủ. Thanh tra Chính phủ có văn bản số 573/TTCP-C.I ngà y 24/3/2015, Văn phòng Chính phủ có văn bản số 2168/VPCP-KTN ngà y 31/3/2015 thông báo ý kiến của Phó Thủ tướng Chính phủ Hoà ng Trung Hải yêu cầu UBND Thà nh phố khẩn trương thanh tra, là m rõ, kết luận và xử lý nghiêm trách nhiệm của các tổ chức và cá nhân theo quy định; đồng thời, rà soát đánh giá các biện pháp, cách thức tổ chức thực hiện; kịp thời điửu chỉnh biện pháp, cách là m không phù hợp, khắc phục những tồn tại, bất cập trong quá trình tổ chức thực hiện.
II. KẾT QUẢ THANH TRA
1. Chủ trương cải tạo, thay thế cây xanh đô thị đường phố Hà Nội - Sự cần thiết và cơ sở pháp lý để thực hiện.
1.1. Quy hoạch hệ thống cây xanh, công viên, vườn hoa và hồ nước thà nh phố Hà Nội đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2050
Thực hiện kết luận của Thủ tướng Chính phủ tại cuộc họp thường trực Chính phủ vử đồ án Quy hoạch chung xây dựng Thủ đô Hà Nội đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2050 tại Thông báo số 279/TB-VPCP ngà y 08/9/2009 và công văn số 6551/VPCP-KTN ngà y 22/9/2009 của Văn phòng Chính phủ vử việc rà soát, điửu chỉnh quy hoạch phát triển ngà nh, quy hoạch đô thị trên địa bà n Thủ đô Hà Nội, trong đó yêu cầu các Bộ, ngà nh và UBND thà nh phố Hà Nội chỉ đạo rà soát, nghiên cứu, điửu chỉnh, bổ sung các quy hoạch phát triển ngà nh, quy hoạch hạ tầng đô thị để khi Quy hoạch chung xây dựng Thủ đô Hà Nội được phê duyệt thì quy hoạch phát triển ngà nh, quy hoạch phát triển hạ tầng được thông qua, bảo đảm yêu cầu vử đầu tư phát triển, ngà y 04/6/2010 UBND Thà nh phố đã ban hà nh Quyết định số 2475/QĐ-UBND vử việc phê duyệt nhiệm vụ lập Quy hoạch hệ thống cây xanh, công viên, vườn hoa và hồ nước thà nh phố Hà Nội đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2050.
Căn cứ Quy hoạch chung Thủ đô đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2050 đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt tại Quyết định số 1259/QĐ-TTg ngà y 28/7/2011, Thà nh phố đã chỉ đạo khẩn trương nghiên cứu, lập các đồ án quy hoạch chuyên ngà nh để triển khai thực hiện, trong đó có Đồ án Quy hoạch hệ thống cây xanh, công viên, vườn hoa, hồ nước trên địa bà n Thà nh phố đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2050. Trong quá trình lập Đồ án Quy hoạch, Sở Xây dựng, Viện Quy hoạch Xây dựng Hà Nội (đơn vị tư vấn lập đồ án) đã tổ chức hội thảo xin ý kiến các sở, ngà nh, quận, huyện, các chuyên gia, các đơn vị chuyên ngà nh trực tiếp quản lý cây xanh, công viên, vườn hoa, hồ nước và đồ án Quy hoạch đã được thẩm định.
Ban Thường vụ Thà nh ủy đã họp nghe Ban Cán sự Đảng UBND Thà nh phố báo cáo và có văn bản số 342-TB/TU ngà y 10/01/2013 thông báo ý kiến chỉ đạo của Ban Thường vụ Thà nh ủy vử Quy hoạch hệ thống cây xanh, công viên, vườn hoa, hồ nước Thà nh phố Hà Nội đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2050 và Kế hoạch đầu tư phát triển hệ thống công viên, vườn hoa, hồ nước thà nh phố Hà Nội giai đoạn 2011-2015, trong đó đối với Quy hoạch: Vử phát triển hệ thống cây xanh: Nghiên cứu, lựa chọn các loại cây và kử¹ thuật trồng cho phù hợp từng vị trí và khu vực, với từng khu phố cũng như khu đô thị mới và cũ, giữa các đô thị trung tâm và các đô thị vệ tinh; việc trồng cây mới cần kết hợp giữa bảo tồn cây xanh cũ và cây lưu niên hiện có, giữa thay thế, phát triển xây dựng mới, kết hợp với bảo tồn, cân đối vử sự phát triển của cây xanh trồng mới để thay dần cây xanh cũ.
Ngà y 18/3/2014, UBND Thà nh phố đã ban hà nh Quyết định số 1495/QĐ-UBND vử việc phê duyệt Quy hoạch hệ thống cây xanh, công viên, vườn hoa và hồ nước thà nh phố Hà Nội đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2050. Nội dung quy hoạch vử mạng lưới cây xanh đường phố xác định rõ: Đảm bảo nguyên tắc có đường là có cây xanh. Bảo tồn, chăm sóc các tuyến phố cây xanh đường phố sẵn có, tạo dấu ấn đặc trưng cho từng tuyến phố (Nguyễn Du, Lò Đúc, Phan Đình Phùng...). Trồng cây trên các tuyến đường mới mở, phủ xanh các tuyến đường trên cao, đường sắt đô thị bằng cây leo. Kết hợp yếu tố thiết kế đô thị với thiết kế cảnh quan trên các tuyến đường, giải phân cách có mặt cắt ngang lớn. Có kế hoạch thay thế các loại cây không phù hợp.
Nghị quyết số 06/2014/NQ-HĐND ngà y 11/7/2014 của Hội đồng nhân dân Thà nh phố vử Quy hoạch bảo tồn đa dạng sinh học thà nh phố Hà Nội đến năm 2030 nêu rõ: Tuân thủ theo định hướng của Quy hoạch chung xây dựng Thủ đô Hà Nội đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2050 và Quyết định số 1495/QĐ-UBND ngà y 18/3/2014 vử Quy hoạch hệ thống cây xanh, công viên, vườn hoa và hồ nước thà nh phố Hà Nội đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2050... Phát triển mạng lưới cây xanh đường phố phù hợp, đa dạng, tạo cảnh quan đẹp và cải tạo môi trường sống....
Quy hoạch hệ thống cây xanh, công viên, vườn hoa và hồ nước thà nh phố Hà Nội đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2050 đã được Sở Xây dựng tổ chức công bố công khai ngà y 15/5/2014, tham dự có các Sở ngà nh, các quận, huyện, thị xã, cơ quan thông tấn báo chí, đà i truyửn hình đến dự và đưa tin.
1.2. Kế hoạch đầu tư, phát triển hệ thống cây xanh, công viên, vườn hoa, hồ nước Thà nh phố Hà Nội giai đoạn đến năm 2015
Cùng với quá trình lập đồ án Quy hoạch, UBND Thà nh phố đã chỉ đạo Sở Xây dựng tiến hà nh xây dựng Kế hoạch đầu tư phát triển hệ thống cây xanh, công viên, vườn hoa, hồ nước Thà nh phố đến năm 2015. Quá trình lập Kế hoạch, Sở Xây dựng đã có văn bản số 1660/SXD-MTCTN ngà y 27/3/2012 gửi UBND các quận, huyện, thị xã, Công ty TNHH MTV: Công viên cây xanh, Công viên Thống nhất, Vườn thú Hà Nội đử nghị báo cáo hiện trạng và đử xuất kế hoạch phát triển cây xanh, công viên, vườn hoa, hồ nước thà nh phố Hà Nội giai đoạn 2012-2015. Trên cơ sở báo cáo vử hiện trạng và đử xuất kế hoạch phát triển hệ thống công viên, cây xanh, hồ nước giai đoạn 2012-2015 trên địa bà n theo phân cấp quản lý của các quận, huyện, các đơn vị chuyên ngà nh quản lý cây xanh, công viên, hồ nước và kết quả khảo sát sơ bộ, Sở Xây dựng trình UBND Thà nh phố xem xét, thông qua Kế hoạch. Ban Cán sự Đảng UBND Thà nh phố đã báo cáo Ban Thường vụ Thà nh ủy Kế hoạch cùng với đồ án Quy hoạch hệ thống cây xanh, công viên, vườn hoa và hồ nước thà nh phố Hà Nội đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2050. Ban Thường vụ Thà nh ủy ban hà nh Thông báo số 342-TB/TU ngà y 10/01/2013, chỉ đạo cụ thể: Đây là một bước cụ thể hóa Quy hoạch hệ thống cây xanh, công viên, vườn hoa và hồ nước thà nh phố Hà Nội đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2050. Để đảm bảo tính khả thi của quy hoạch, Ban Cán sự Đảng UBND Thà nh phố cần chỉ đạo các ngà nh chức năng của Thà nh phố cân nhắc kử¹ lườ¡ng, lựa chọn trọng tâm đầu tư, bảo đảm những dự án trồng cây xanh, xây dựng, nâng cấp và cải tạo công viên, vườn hoa và hồ nước Thà nh phố khi đưa và o kế hoạch phải có tính khả thi, tạo bước đột phá và có điểm nhấn vử cải thiện môi trường, tạo cảnh quan đô thị, phục vụ tốt cho nhân dân Thủ đô.
Ngà y 16/8/2013, UBND Thà nh phố ban hà nh Kế hoạch số 134/KH-UBND vử đầu tư phát triển hệ thống cây xanh, công viên, vườn hoa, hồ nước thà nh phố Hà Nội giai đoạn đến năm 2015. Kế hoạch nà y được xây dựng cùng với quá trình lập đồ án Quy hoạch, nội dung Kế hoạch được cập nhật và o Quy hoạch, đảm bảo phù hợp với Quy hoạch sau khi được phê duyệt và đáp ứng yêu cầu phát triển trước mắt, cũng như lâu dà i, nhằm đẩy nhanh đầu tư hạ tầng kử¹ thuật của Thà nh phố.
Nội dung chính của Kế hoạch số 134/KH-UBND ngà y 16/8/2013 của UBND Thà nh phố gồm: (1) Xác định phạm vi (gồm vườn hoa, cây xanh trên các trục đường lớn theo ranh giới hà nh chính 10 quận nội thà nh và phụ cận). (2) Đánh giá hiện trạng các công viên, vườn hoa, cây xanh, hồ nước. (3) Đưa ra các giải pháp phát triển cây xanh, công viên, vườn hoa, hồ nước đến năm 2015. (4) Tổ chức thực hiện. Trong đó đối với việc cải tạo hệ thống cây xanh đô thị xác định:
- Chặt hạ và trồng thay thế cây sâu mục, cây chết, cây có nguy cơ đổ gãy, cong nghiêng ảnh hưởng đến an toà n giao thông, đến tính mạng và tà i sản của nhân dân...: dự tính 2.208 cây theo số liệu khảo sát sơ bộ ban đầu.
- Từng bước cải tạo, thay thế những cây cấm trồng, cây không đúng chủng loại đô thị; dịch chuyển và trồng thay thế đối với những cây có nhiửu sâu bọ, có mùi hắc trồng với mật độ quá dà y ảnh hưởng đến môi trường sống của người dân; trồng cây trên các tuyến phố, kể cả tại các dải phân cách và một số công viên, vườn hoa: dự tính 4.500 cây.
Tại Kế hoạch số 134/KH-UBND ngà y 16/8/2013, UBND Thà nh phố giao Sở Xây dựng lập đử án cụ thể để đảm bảo thực hiện mục tiêu đã đử ra.
1.3. Đử án cải tạo, thay thế cây xanh đô thị hai bên đường Hà Nội giai đoạn năm 2014-2015
Trên cơ sở chủ trương, Quy hoạch và Kế hoạch số 134/KH-UBND ngà y 16/8/2013 của UBND Thà nh phố, số liệu báo cáo hiện trạng và đử xuất kế hoạch phát triển cây xanh, công viên, vườn hoa, hồ nước thà nh phố Hà Nội giai đoạn 2012-2015 trên địa bà n theo phân cấp quản lý của các quận, các đơn vị chuyên ngà nh quản lý cây xanh, công viên, hồ nước và kết quả khảo sát sơ bộ của Sở Xây dựng, Sở Xây dựng lập Đử án cải tạo, thay thế cây xanh hai bên đường Hà Nội năm 2014-2015. Sở Xây dựng có văn bản số 3101/SXD-MT ngà y 17/5/2013, số 4078/SXD-MT ngà y 12/6/2013 xin ý kiến của các sở: Quy hoạch Kiến trúc, Kế hoạch và Đầu tư, Giao thông Vận tải, Tà i chính, Nông nghiệp và phát triển nông thôn; UBND 10 quận nội thà nh; Công ty TNHH MTV: Công viên cây xanh, Vườn thú Hà Nội góp ý dự thảo Đử án và đã trình UBND Thà nh phố xem xét, phê duyệt. Phó Chủ tịch UBND Thà nh phố Nguyễn Văn Khôi đã ký ban hà nh Quyết định số 6816/QĐ-UBND ngà y 11/11/2013 vử việc phê duyệt Đử án cải tạo, thay thế cây xanh đô thị hai bên đường Hà Nội giai đoạn năm 2014-2015.
Nội dung chủ yếu của Đử án gồm:
- Phạm vi, mục tiêu: Hệ thống cây xanh đô thị hai bên đường phố, cây tầm trung và cây thấp tán trồng trên vỉa hè, giải phân cách của các tuyến đường phố thuộc địa giới hà nh chính của 10 quận và một số tuyến đường và nh đai, đường hướng tâm và các trục đường chính. Thời gian thực hiện 2014-2015. Nhằm gìn giữ, duy trì, quản lý các cây cổ thụ, cây có nguồn gen quý hiếm, cây có giá trị vử lịch sử, văn hóa, cây di sản; đồng thời phát triển hệ thống cây xanh đô thị trên địa bà n thà nh phố một cách khoa học và bửn vững.
- Đánh giá hiện trạng hệ thống cây xanh hai bên đường phố.
- Công tác cải tạo, thay thế cây xanh đô thị hai bên đường phố:
+ Số lượng cây xanh đử nghị thay thế giai đoạn 2014-2015: Số lượng cây không đúng chủng loại cây đô thị (cây cấm trồng) cần thay thế là 4.500 cây; Số lượng cây cong, nghiêng dễ đổ gãy, nguy hiểm, ảnh hưởng an toà n giao thông, an toà n tính mạng và tà i sản của người dân cần thay thế là 2.208 cây.
+ Nội dung chính của việc cải tạo, thay thế cây xanh đô thị hai bên đường phố: thay thế các cây cấm trồng, các cây không đúng chủng loại cây đô thị, cây nguy hiểm...; bổ sung cây và o những chỗ có điửu kiện trồng cây xanh tại các hè phố có mặt cắt ngang >2m; trồng lại cây thay thế theo loại cây chủ đạo của tuyến phố và điửu kiện thổ nhườ¡ng; bó vỉa gốc cây, trồng cây cảnh dưới gốc cây; phát triển cây xanh tầm thấp, cây xanh trên các dải phân cách, đảo giao thông, trụ cầu, gầm cầu, tường chắn của cầu, đường dẫn, dọc theo tường cơ quan, công sở, trường học, bệnh viện...
- Tiêu chuẩn, quy định cây trồng thay thế; công tác bó vỉa gốc cây, hoà n trả mặt hè; công tác khảo sát và thực hiện đánh mã số cây trên các tuyến phố.
- Kinh phí thực hiện: Khái toán giai đoạn 2014-2015 là 73,38 tỷ đồng. Trong đó kinh phí thực hiện hạ chặt, trồng cây thay thế, bó vỉa gốc cây và hoà n trả vỉa hè bình quân là 10 triệu đồng/cây đối với 6708 cây; kinh phí khảo sát, đánh giá hiện trạng cây: 1 tỷ đồng/45.738 cây/470 tuyến phố; kinh phí đánh mã số cây là m cơ sở để quản lý: 4,5 tỷ đồng/45.738 cây/470 tuyến phố. Nguồn kinh phí từ sự nghiệp kinh tế và huy động.
- Các trục đường, tuyến phố thực hiện thí điểm cải tạo, thay thế cây xanh đô thị hai bên đường: Trà ng Thi-Điện Biên Phủ, Phố Huế-Hà ng Bà i-Đinh Tiên Hoà ng, Ngô Quyửn, Phan Chu Trinh, Thái Hà -Chùa Bộc, Nguyễn Chí Thanh.
- Danh mục cây trồng; danh mục cây cấm trồng trên địa bà n Thà nh phố.
- Tổ chức tuyên truyửn phổ biến nội dung của đử án trên hệ thống thông tin đại chúng.
Nhận xét:
- Hệ thống cây xanh nói chung và cây xanh đường phố Hà Nội nói riêng rất đa đạng, phong phú. Tuy nhiên, do được trồng qua nhiửu thời kử³, đến nay nhiửu cây bị già cỗi, sâu mục, nhiửu gốc cây bị tình trạng lấn chiếm, xâm hại, có nguy cơ đổ gãy trong mùa mưa bão và trong thực tế đã đổ gãy, ảnh hưởng đến an toà n giao thông, gây thiệt hại vử người và tà i sản. Bên cạnh đó, do không được chọn lọc, nhiửu cây không đúng chủng loại cây trồng đô thị, cây cấm trồng, cây nhiửu sâu bọ, mùi hắc, còi cọc, gây ảnh hưởng đến môi trường và cảnh quan đô thị. Trước thực trạng trên, việc Thà nh phố có chủ trương cải tạo, từng bước thay thế cây xanh đô thị trên các tuyến phố nội đô là cần thiết và đúng đắn, phù hợp với các quy định của pháp luật, đáp ứng yêu cầu thực tiễn nhằm đảm bảo an toà n tính mạng, tà i sản của nhân dân, đảm bảo an toà n giao thông, cải thiện môi trường và cảnh quan đô thị.
- Sau khi Quy hoạch chung xây dựng Thủ đô đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2050 đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt tại Quyết định số 1259/QĐ-TTg ngà y 28/7/2011, Thà nh phố đã chỉ đạo các cơ quan chức năng khẩn trương nghiên cứu, lập và phê duyệt Đồ án Quy hoạch hệ thống cây xanh, công viên, vườn hoa, hồ nước trên địa bà n Thà nh phố đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2050; Kế hoạch đầu tư phát triển hệ thống cây xanh, công viên, vườn hoa, hồ nước Thà nh phố đến năm 2015. Quy hoạch và Kế hoạch trên đã được lấy ý kiến của các sở, ngà nh, quận, huyện, thị xã, cơ quan chuyên ngà nh quản lý cây xanh, các chuyên gia; thẩm định, thông qua các cơ quan có thẩm quyửn. UBND Thà nh phố đã phê duyệt Quy hoạch hệ thống cây xanh, công viên, vườn hoa, hồ nước trên địa bà n Thà nh phố đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2050 tại Quyết định số 1495/QĐ-UBND ngà y 18/3/2014 và ban hà nh Kế hoạch số 134/KH-UBND ngà y 16/8/2013 vử đầu tư phát triển hệ thống cây xanh, công viên, vườn hoa, hồ nước Thà nh phố đến năm 2015, đảm bảo phù hợp với Quy hoạch chung xây dựng Thủ đô, Luật Thủ đô và các quy định của pháp luật. Đây là cơ sở pháp lý quan trọng cho việc triển khai và thực hiện cải tạo, thay thế cây xanh trên địa bà n Thà nh phố.
- Việc lập và phê duyệt Đử án cải tạo, thay thế cây xanh đô thị hai bên đường Hà Nội giai đoạn năm 2014-2015 là một bước cụ thể hóa để thực hiện Quy hoạch, Kế hoạch đầu tư phát triển hệ thống cây xanh, công viên, vườn hoa, hồ nước thà nh phố Hà Nội giai đoạn đến năm 2015 và phù hợp quy định của pháp luật nhằm đáp ứng yêu cầu vử quản lý cây xanh đô thị hai bên đường phố và phát triển đô thị bửn vững theo Luật Thủ đô.
2. Việc triển khai, tổ chức thực hiện cải tạo, thay thế cây xanh đô thị hai bên đường năm 2014 và 03 tháng đầu năm 2015
2.1. Việc triển khai Đử án
Sau khi Đử án cải tạo, thay thế cây xanh đô thị hai bên đường Hà Nội giai đoạn năm 2014-2015 được phê duyệt, Sở Xây dựng đã phối hợp với các sở, ngà nh và các quận triển khai thực hiện, cắt tỉa, hạ chặt những cây sâu mục, gãy đổ hoặc có nguy cơ gãy đổ gây nguy hiểm, già cỗi, không đảm bảo an toà n theo nhiệm vụ thường xuyên; đồng thời, kêu gọi hỗ trợ sự hỗ trợ, đóng góp của các cơ quan, đơn vị, tổ chức cải tạo, thay thế cây xanh trên một số tuyến phố và đã có nhiửu đơn vị tham gia hưởng ứng. Cây trồng trên nhiửu tuyến phố đã xanh tốt, góp phần chỉnh trang đô thị và tuyến phố.
Tuy nhiên, việc triển khai Đử án còn bộc lộ một số hạn chế, thiếu sót:
- Trong Đử án, tiêu đử một số mục nêu chung chung, chưa nêu rõ tiêu chí để đánh giá, phân định và là m rõ: Số lượng cây dự kiến phải chặt hạ, thay thế do có nguy cơ đổ gãy, cây khô chết, cây sâu mục, cây che khuất tầm nhìn ảnh hưởng đến an toà n giao thông và an toà n tính mạng, tà i sản của người dân trong tổng số 2208 cây; Số lượng cây dự kiến dịch chuyển để trồng theo quy hoạch, số cây dự kiến từng bước thay thế do cây không đúng chủng loại đô thị, cây cấm trồng, cây có nhiửu sâu bọ ảnh hưởng đến môi trường và cảnh quan đô thị; số lượng dự kiến trồng bổ sung mới tại các tuyến phố, tại dải phân cách...do đó khi tổng hợp thà nh số liệu 4500 cây là chưa cụ thể từng nội dung việc cải tạo, thay thế cây xanh theo Kế hoạch là m cho dư luận lo ngại vử số lượng cây sẽ bị chặt hạ quá nhiửu. Trong khi đó, công tác thông tin tuyên truyửn sau khi Đử án được phê duyệt lại không đầy đủ, rõ rà ng dẫn đến báo chí và dư luận nhân dân hiểu lầm, bức xúc, hoang mang, lo lắng cho rằng Thà nh phố có chiến dịch chặt hạ 6708 cây xanh.
- Việc xác định, ước tính chi phí cải tạo, thay thế cây xanh theo cách tính bình quân 10 triệu đồng/cây bao gồm cả việc chặt hạ, dịch chuyển, trồng cây thay thế, cây bổ sung, chi phí bó vỉa gốc cây và hoà n trả vỉa hè cho toà n bộ 6708 cây là không chặt chẽ, không khoa học, chưa phù hợp với từng nội dung thực hiện cho từng loại cây, từng tuyến đường phố, gây nghi ngử, băn khoăn việc có thể dẫn đến thất thoát, lãng phí, tiêu cực, tham nhũng...
2.2. Công tác khảo sát, đánh giá xác định và cấp phép cải tạo, thay thế cây xanh.
Việc chặt hạ, dịch chuyển, trồng cây thay thế, trồng cây bổ sung hai bên đường phố được thực hiện sau khi thực hiện việc khảo sát, đánh giá và cấp phép theo quy trình quy định tại Nghị định số 64/2010/NĐ-CP ngà y 11/6/2010 của Chính phủ vử quản lý cây xanh đô thị; Quy trình số 27/QT ngà y 15/7/2011 của Sở Xây dựng vử cấp giấy phép chặt hạ, cắt tỉa, dịch chuyển cây xanh.
Năm 2014 và 3 tháng đầu năm 2015, Sở Xây dựng cấp 71 giấy phép (riêng đường Nguyễn Trãi và đường Nguyễn Chí Thanh nêu tại mục 2.6, mục 2.7), trong đó năm 2014 cấp 48 giấy phép, 3 tháng đầu năm 2015 cấp 23 giấy phép.
Hồ sơ đử nghị cấp giấy phép chặt hạ, dịch chuyển cây, trồng thay thế, bổ sung của các đơn vị được nộp tại Bộ phận một cửa Văn phòng Sở Xây dựng. Sau đó, hồ sơ được chuyển đến phòng Quản lý hạ tầng kử¹ thuật môi trường và công trình ngầm Sở Xây dựng. Tổ công tác (đại diện Phòng Quản lý hạ tầng kử¹ thuật môi trường và công trình ngầm, Công ty TNHH MTV Công viên cây xanh, Thanh tra Xây dựng, Ban Duy tu các công trình hạ tầng kử¹ thuật đô thị và đại diện UBND phường sở tại) khảo sát, kiểm tra tình trạng cây, lập biên bản xác định tình trạng cây là m cơ sở để cấp giấy phép.
Nhận xét:
Việc cấp phép chặt hạ, dịch chuyển cây, trồng thay thế, bổ sung cây xanh đô thị hai bên đường năm 2014 và 3 tháng đầu năm 2015 cơ bản được thực hiện theo đúng quy trình quy định tại khoản 4, khoản 5, Điửu 14, Nghị định số 64/2010/NĐ-CP ngà y 11/6/2010 của Chính phủ vử quản lý cây xanh đô thị và Quy trình 27/QT ban hà nh ngà y 15/7/2011 của Sở Xây dựng vử cấp giấy phép chặt hạ, cắt tỉa, dịch chuyển cây xanh.
Tuy nhiên, việc cấp phép còn một số hạn chế, thiếu sót:
- Việc khảo sát chưa kử¹ trước khi cấp phép dẫn đến cấp giấy phép một số cây trồng thay thế, bổ sung không đảm bảo điửu kiện để trồng: 01 trường hợp cây trồng bị trùng vị trí (chặt 02 cây mã số 181, 179 chung gốc nhưng chỉ trồng được 01 cây tại phố Huế), 52 vị trí vướng công trình, hạ tầng không trồng được (Giảng Võ: 21 vị trí, Láng Hạ: 15 vị trí, Kim Mã: 12 vị trí; Nguyễn Thái Học: 4 vị trí); 25 cây chưa thay thế không phù hợp với hiện trạng cây nêu trong giấy phép, trách nhiệm thuộc Tổ công tác do Sở Xây dựng chủ trì khảo sát, kiểm tra tình trạng cây trước khi cấp phép.
- Hồ sơ đử nghị cấp phép có đơn đử nghị, biên bản kiểm tra xác định tình trạng cây trước khi cấp phép đửu thể hiện vị trí, loại cây, kích thước cây, lý do chặt hạ, dịch chuyển tuy nhiên còn thiếu một số ảnh chụp hiện trạng cây (31 cây); hồ sơ đử nghị cấp phép có đơn đử nghị, ảnh chụp hiện trạng cây thể hiện vị trí, loại cây, kích thước cây, lý do chặt hạ, dịch chuyển, biên bản kiểm tra xác định tình trạng cây trước khi cấp phép tuy nhiên biên bản không có thà nh phần xác nhận của UBND phường sở tại (04 trường hợp). Việc là m trên là chưa thực hiện đầy đủ yêu cầu vử hồ sơ cấp phép được quy định tại Quy trình số 27/QT ban hà nh ngà y 15/7/2011 của Sở Xây dựng vử cấp giấy phép chặt hạ, cắt tỉa, dịch chuyển cây xanh. Trách nhiệm thuộc vử phòng Quản lý hạ tầng kử¹ thuật môi trường và công trình ngầm Sở Xây dựng.
2.3. Việc chặt hạ, thay thế cây, trồng cây thay thế, bổ sung theo giấy phép (riêng đường Nguyễn Trãi và đường Nguyễn Chí Thanh nêu tại mục 2.6, mục 2.7).
Hà ng năm, Thà nh phố thường xuyên kiểm tra, thực hiện việc cắt tỉa các cà nh, tán cây có nguy cơ gẫy đổ; chặt hạ và trồng thay thế đối với các cây đã chết, đã bị gãy đổ hoặc có nguy cơ gãy đổ gây nguy hiểm; cây xanh bị bệnh hoặc đến tuổi già cỗi không đảm bảo an toà n trước và trong mùa mưa bão. Đây là việc là m cần thiết và thường xuyên hà ng năm nhằm bảo đảm an toà n tính mạng, tà i sản của nhân dân, an toà n giao thông... Năm 2014 và 3 tháng đầu năm 2015, đã thực hiện dịch chuyển 52 cây, chặt hạ 397 cây chết, đã bị gãy đổ hoặc có nguy cơ gãy đổ gây nguy hiểm, cây xanh bị bệnh hoặc đến tuổi già cỗi không đảm bảo an toà n và đã trồng cây thay thế, trồng mới bổ sung.
Thực hiện thí điểm cải tạo, thay thế cây xanh trên một số tuyến phố, địa điểm công cộng, kêu gọi sự hỗ trợ, đóng góp kinh phí trồng cây và tổ chức thực hiện của các đơn vị, tổ chức, cá nhân, Sở Xây dựng đã cấp phép và các đơn vị đã thực hiện dịch chuyển 19 cây, chặt hạ 481 cây và đã trồng cây thay thế, trồng mới bổ sung.
Nhận xét:
Sở Xây dựng và các đơn vị có liên quan đã cơ bản thực hiện việc chặt hạ, dịch chuyển, trồng cây thay thế, bổ sung theo đúng quy trình quy định tại khoản 7, khoản 8, Điửu 14, Nghị định số 64/2010/NĐ-CP ngà y 11/6/2010 của Chính phủ vử quản lý cây xanh đô thị, Quy trình kử¹ thuật cắt sửa, chặt hạ cây bóng mát trên địa bà n thà nh phố Hà Nội ban hà nh kèm theo Quyết định số 6439/QĐ-SXD ngà y 04/8/2010 của Sở Xây dựng và thực hiện theo giấy phép đã cấp.
Tuy nhiên, qua kiểm tra còn một số hạn chế, thiếu sót:
- Một số cây trồng thay thế mặc dù là loại cây thuộc danh mục cây đô thị nhưng không đúng loại cây đã được cấp phép (97 cây gồm: phố Kim Mã 13 cây Lát Hoa, giấy phép: Bằng lăng; phố Ngô Thì Nhậm 11 cây Lát Hoa, giấy phép: Chẹo; phố Quang Trung 41 cây Lát Hoa, giấy phép: Sao đen, phố Lê Duẩn và Trần Nhân Tông 32 cây Lát Hoa, giấy phép: Và ng Anh phố Lê Duẩn và Bằng Lăng phố Trần Nhân Tông) là chưa thực hiện nghiêm túc nội dung giấy phép đã cấp, trách nhiệm thuộc vử đơn vị thực hiện trồng cây, đơn vị giám sát là Ban Duy tu công trình hạ tầng kử¹ thuật đô thị Sở Xây dựng.
- Công ty TNHH MTV Công viên cây xanh trồng trên phố Huế 08 cây (07 cây Lát Hoa và 01 cây Sấu) khi chưa được cấp phép mặc dù việc trồng cây trên phù hợp vị trí cần trồng, là chưa thực hiện nghiêm túc Quy trình số 27/QT ban hà nh ngà y 15/7/2011 của Sở Xây dựng vử cấp giấy phép chặt hạ, cắt tỉa, dịch chuyển cây xanh. Trách nhiệm thuộc vử Công ty TNHH MTV Công viên cây xanh.
- Việc thực hiện chặt hạ, thay thế, vận chuyển cây, gỗ chủ yếu thực hiện và o ban đêm để không cản trở, ách tắc giao thông, đảm bảo theo quy định của Thà nh phố vử thời gian hoạt động của ô tô tải trọng lớn từ 21 giử đến 6 giử sáng ngà y hôm sau nhưng Sở Xây dựng và các đơn vị thực hiện đã không chủ động thông tin, tuyên truyửn nên dư luận hiểu sai là là m vụng trộm, lén lút. Trách nhiệm thuộc Sở Xây dựng và các đơn vị thực hiện.
2.4. Kinh phí thực hiện
2.4.1 Nguồn kinh phí sự nghiệp
Ngà y 19/12/2011, UBND Thà nh phố ban hà nh Quyết định số 5875/QĐ-UBND, Quyết định số 510/QĐ-UBND ngà y 30/01/2015 vử Đơn giá thanh toán cho các dịch vụ công ích đô thị trên địa bà n thà nh phố Hà Nội, trong đó có đơn giá chặt hạ, đà o gốc cây... Đơn giá trên được xây dựng trên cơ sở các Nghị định của Chính phủ và Thông tư của các Bộ: Xây dựng, Lao động Thương binh và Xã hội vử hướng dẫn quản lý chi phí dịch vụ công ích đô thị; hướng dẫn phương pháp xây dựng đơn giá ca máy và thiết bị thi công công trình; quy định quản lý lao động tiửn lương và thu nhập trong các Công ty Nhà nước...(như: Thông tư số 07/2005/TT-BLĐTB&XH ngà y 5/01/2005 của Bộ Lao động Thương binh và xã hội; Thông tư số 06/2008/TT-BXD ngà y 20/3/2008 của Bộ Xây dựng; Thông tư số 06/2010/TT-BXD ngà y 26/5/2010 của Bộ Xây dựng, v.v). Theo Quyết định số 5875/QĐ-UBND ngà y 19/12/2011 của UBND Thà nh phố thì đơn giá chặt hạ, đà o gốc mức cao nhất (cây có đường kính >120cm): 35.942.770 đồng, trong đó chặt hạ (không thi công bằng xe nâng): 25.208.119 đồng; đà o gốc (có đổ đất mà u): 10.734.651 đồng; đơn giá thấp nhất (cây có đường kính từ 15-40cm, không thi công bằng xe nâng, không đổ đất mà u): 4.408.071 đồng. Theo Quyết định số 510/QĐ-UBND ngà y 30/01/2015 của UBND Thà nh phố Hà Nội vử đơn giá thanh toán các dịch vụ công ích đô thị trên địa bà n thà nh phố Hà Nội năm 2015 thì đơn giá chặt hạ, đánh gốc mức cao nhất đối với cây có đường kính >120cm: 35.852.497 đồng, đơn giá thấp nhất đối với cây có đường kính từ 15-40cm: 4.392.522 đồng.
Trên cơ sở báo cáo, hồ sơ tà i liệu do Sở Xây dựng, các đơn vị liên quan cung cấp và qua kiểm tra thấy:
Tổng kinh phí thực hiện công tác chặt hạ, giải tửa, đà o gốc, đánh gốc, trồng cây, đánh chuyển cây trên các tuyến phố năm 2014 là 4.625.075.000 đồng (Công ty TNHH MTV Công viên cây xanh thực hiện 4.226.284.000 đồng, Công ty cổ phần Thương mại và Công nghệ Bình Minh thực hiện: 398.791.000 đồng).
Đơn giá thanh quyết toán năm 2014 được thực hiện theo Quyết định số 5875/QĐ-UBND ngà y 19/12/2011 của UBND Thà nh phố. Theo hồ sơ quyết toán năm 2014 đã được Sở Xây dựng quyết toán và Sở Tà i chính thẩm tra xác nhận số liệu quyết toán thể hiện chỉ có 01 cây chặt hạ có đường kính >120cm (cây xà cừ tại 15 phố Lý Nam Đế), quyết toán chi phí chặt hạ, đánh gốc cây theo đúng đơn giá do UBND Thà nh phố ban hà nh: 34.322.712 đồng (trường hợp thi công bằng xe nâng, không đổ đất mà u). Việc một số cơ quan báo chí đăng thông tin vử đơn giá chặt hạ nhưng không nói rõ đây chỉ là một trường hợp cá biệt đã là m cho dư luận hiểu không đúng bản chất vụ việc.
3 tháng đầu năm 2015, các đơn vị đang triển khai thực hiện, chưa thanh quyết toán.
Vử đơn giá gắn biển mã số cây để phục vụ công tác quản lý: Theo khái toán kinh phí gắn biển mã số cây tại Đử án cải tạo, thay thế cây xanh hai bên đường giai đoạn 2014-2015: 4,5 tỷ đồng cho 45.738 cây/470 tuyến phố/10 quận, đơn giá bình quân là 98.386 đồng/biển. Theo hồ sơ quyết toán năm 2014 đã gắn 722 biển với chi phí 63.228.000 đồng, đơn giá bình quân là 87.573,4 đồng/biển (bao gồm chi phí vật liệu, chi phí nhân công, chi phí chung, thuế GTGT).
2.4.2. Nguồn kinh phí huy động từ các cơ quan, đơn vị, tổ chức, cá nhân
Hưởng ứng huy động nguồn kinh phí hỗ trợ từ các cơ quan, đơn vị, tổ chức, cá nhân, đến nay có 01 đơn vị là Tập đoà n VinGroup-Công ty Cổ phần đã chuyển số tiửn 841.476.000 đồng cho Công ty TNHH MTV Công viên cây xanh để thực hiện; các đơn vị khác thực hiện cải tạo, thay thế, trồng cây, bà n giao cây trồng cho Thà nh phố. Các đơn vị đã lập dự toán tạm tính giá trị quy đổi thà nh tiửn để Sở Xây dựng xem xét, thực hiện công tác ghi thu, ghi chi theo quy định là 5.372.700.000 đồng. Sở Xây dựng giao cho Ban Duy tu các công trình hạ tầng kử¹ thuật đô thị phối hợp với Công ty TNHH MTV Công viên cây xanh nghiệm thu quy cách, chủng loại, chất lượng cây trước, trong và sau khi trồng, tiến hà nh bà n giao sản phẩm cây trồng cho Thà nh phố.
Nhận xét:
Sở Xây dựng đã thực hiện thanh quyết toán năm 2014 và được Sở Tà i chính thẩm tra xác nhận số liệu quyết toán theo quy định; thực hiện đúng đơn giá thanh toán cho các dịch vụ công ích đô thị trên địa bà n thà nh phố Hà Nội tại Quyết định số 5875/QĐ-UBND ngà y 19/12/2011 của UBND Thà nh phố. Đối với kinh phí thực hiện 03 tháng đầu năm 2015, các đơn vị đang triển khai thực hiện, chưa thanh quyết toán.
2.5. Việc quản lý, thanh lý gỗ, củi
2.5.1 Thực hiện theo nguồn kinh phí sự nghiệp
Theo hồ sơ, tà i liệu do đơn vị cung cấp thấy số liệu gỗ, củi thể hiện trên phiếu nhập kho khớp với số liệu gỗ, củi thu hồi thể hiện trên các biên bản xác định gỗ, củi thu hồi, tổng số khối lượng thu hồi năm 2014 và 03 tháng đầu năm 2015 là : 653,917m3 gỗ, 154,124m3 củi.
Năm 2014, Công ty TNHH MTV Công viên cây xanh đã thanh lý, đấu giá 227,901m3 gỗ và 52,066m3 củi và o 2 đợt (gỗ, củi thu hồi từ các nguồn khác nhau). Công ty TNHH MTV Công viên cây xanh ký hợp đồng với Công ty Cổ phần Định giá và dịch vụ tà i chính Việt Nam (trước đây là Trung tâm thẩm định giá - Bộ Tà i chính ) để thẩm định giá trị lô củi, gỗ cần thanh lý (xác định giá trị từng khúc gỗ, loại gỗ...). Căn cứ chứng thư thẩm định giá, Hội đồng thanh lý xử lý tà i sản Công ty họp, thống nhất khối lượng, giá khởi điểm, hình thức bán; thuê Công ty Cổ phần bán đấu giá Lạc Việt tổ chức bán đấu giá; ban hà nh Quyết định bán đấu giá củi, gỗ thu hồi. Công ty Cổ phần bán đấu giá Lạc Việt tổ chức bán đấu giá; căn cứ kết quả bán đấu giá, Công ty xuất hóa