Hà  Nội khởi nghĩa thà nh công, cả nước nhất định thắng lợi

Với thời gian không dà i, dưới sự lãnh đạo của Аảng, nhân dân cả nước đã anh dũng vùng lên đấu tranh, lật đổ chế độ đô hộ của cả thực dân và  phát xít, cùng nhà  nước phong kiến tay sai, lập nên Nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa - nhà  nước Dân chủ nhân dân đầu tiên ở Аông Nam à. Trong thắng lợi đó, cuộc khởi nghĩa thà nh công của quân dân Hà  Nội đã tạo ra thời cơ và  động lực, thúc đẩy phong trà o đấu tranh già nh chính quyửn trên cả nước tới toà n thắng. 

Mít tinh tại Quảng trường Nhà  hát Lớn thà nh phố những ngà y Cách mạng Tháng Tám với sự tham gia của hà ng chục nghìn người. Ảnh tư liệu

Xâm lược Việt Nam và  Đông Dương, thực dân Pháp, sau nà y là  phát xít Nhật đửu đặt bộ máy cai trị tại Hà  Nội. Tuy bị kẻ thù khủng bố rất tà n bạo, song phong trà o đấu tranh của nhân dân Hà  Nội vẫn liên tục nổ ra. Trước sự lớn mạnh của phong trà o đấu tranh yêu nước, Аảng Cộng sản ra đời. Luận cương và  đường lối lãnh đạo của Аảng xác định rõ: Phải tập hợp lực lượng, xây dựng khối đoà n kết toà n dân mà  nòng cốt là  liên minh công nông, đấu tranh già nh chính quyửn, lập lại nửn hòa bình, độc lập và  tự do cho dân tộc. Sự tiến bộ và  tính đúng đắn trong Luận cương cũng như đường lối lãnh đạo của Аảng đã đáp ứng nguyện vọng và  lòng mong đợi của toà n dân. Nhân dân Hà  Nội có truyửn thống đoà n kết và  yêu nước, đấu tranh kiên cường và  bất khuất, dưới sự lãnh đạo của Thà nh ủy, phong trà o đấu tranh của các tầng lớp nhân dân phát triển ngà y cà ng cao. Nhiửu tổ chức cách mạng đã ra đời như Hội Cứu tế, sau đó là  Nông hội rồi Thanh niên và  Phụ nữ cứu quốc... 

Trong lúc phong trà o đấu tranh cách mạng của quần chúng lên cao thì kẻ thù lại tập trung lực lượng đà n áp rất quyết liệt. Có giai đoạn Аảng bộ thà nh phố còn rất ít đảng viên, phong trà o đấu tranh của nhân dân cũng tạm thời lắng xuống. Với bản lĩnh trung kiên và  sáng tạo, Аảng bộ Hà  Nội đã dựa chắc và o dân, bám chặt địa bà n, phát triển các tổ chức cách mạng sâu rộng trong các tầng lớp nhân dân, kể cả trong đội ngũ công chức và  binh lính địch. 

Аược nhân dân tin yêu, che chở và  giúp đỡ, Аảng bộ và  các tổ chức quần chúng vẫn không ngừng lớn mạnh. Các đội tự vệ, đội tuyên truyửn vũ trang, thanh niên xung phong thà nh Hoà ng Diệu... ra đời, đánh dấu bước trưởng thà nh và  lớn mạnh của phong trà o đấu tranh cách mạng của quân dân Hà  Nội. Có Аảng và  Mặt trận Việt Minh lãnh đạo, các tổ chức quần chúng tuyên truyửn và  giáo dục, lực lượng vũ trang là m nòng cốt, phong trà o đấu tranh của các tầng lớp nhân dân phát triển ngà y cà ng cao. Nhiửu cuộc tuần hà nh, mít tinh và  biểu tình của các tầng lớp nhân dân đã liên tiếp nổ ra, cử Аảng và  cử Tổ quốc xuất hiện ở nhiửu nơi trong thà nh phố.

Аúng lúc cao trà o đấu tranh cách mạng của nhân dân Hà  Nội lên cao thì tình hình thế giới và  trong nước có chuyển biến rất quan trọng, tạo ra thời cơ thuận lợi cho cách mạng Việt Nam. Phát xít Nhật đầu hà ng Аồng minh, trong nước Nhật đảo chính Pháp. Thời cơ thuận lợi đã tới, Thường vụ Trung ương Аảng ra chỉ thị: "Nhật - Pháp bắn nhau và  hà nh động của chúng ta". 

Thực hiện chỉ thị của Аảng, Аảng bộ Hà  Nội đã đánh giá tình hình, hạ quyết tâm lãnh đạo nhân dân tiến hà nh cuộc khởi nghĩa già nh chính quyửn. Аể thống nhất hà nh động, tạo sức mạnh đánh đổ ách thống trị của địch, Ủy ban Khởi nghĩa được thà nh lập. Nhằm tăng cường sức mạnh và  chuẩn bị khởi nghĩa thà nh công, chiửu 17-8-1945, ta đã biến cuộc mít tinh của địch trên Quảng trường Nhà  hát Lớn thà nh cuộc biểu dương sức mạnh của các tầng lớp nhân dân. Dưới sự lãnh đạo của Аảng, các tổ chức quần chúng chiếm vũ đà i, giương cao cử cách mạng, nhân dân hô vang khẩu hiệu "Аả đảo chính quyửn tay sai", "Ủng hộ Việt Minh". 

Bất ngử trước sức mạnh của quần chúng, lực lượng bảo an và  cảnh sát của địch không dám kháng cự. Cuộc mít tinh đã biến thà nh cuộc tuần hà nh thị uy của hà ng vạn nhân dân, qua cả Phủ toà n quyửn của địch. Cuộc biểu dương sức mạnh của quần chúng chứng minh rõ bước trưởng thà nh quan trọng của phong trà o cách mạng ở Hà  Nội, cơ sở để Thà nh ủy và  Ủy ban đánh giá tình hình, ra lệnh khởi nghĩa. 

Tối 17-8 Thà nh ủy và  Ủy ban Khởi nghĩa nhận định: Thời cơ khởi nghĩa đã tới, tuy địch có ưu thế vử quân số, nhưng tinh thần và  hà nh động của quân Nhật đang hoang mạng và  do dự, ít có khả năng can thiệp và o công việc nội bộ của ta. Tinh thần và  sức mạnh đấu tranh trong các tầng lớp nhân dân đang lên cao. Một bộ phận cảnh sát và  bảo an đã ngả theo cách mạng. Thời cơ thuận lợi đã tới, ta cần phát động toà n dân tiến hà nh cuộc khởi nghĩa già nh chính quyửn. Phương thức đấu tranh: Phát huy sức mạnh toà n dân, lực lượng chính trị là m nòng cốt, lực lượng vũ trang hỗ trợ. 

Аể mở đầu cuộc khởi nghĩa thà nh công: Ta tổ chức cuộc mít tinh lớn ở Quảng trường Nhà  hát thà nh phố, nhanh chóng chuyển thà nh cuộc tuần hà nh đánh chiếm các công sở của địch. Nếu quân Nhật can thiệp cần thuyết phục, không được sẽ quyết đánh, chử quân giải phóng tới tiếp tục tiến công. Kế hoạch khởi nghĩa của Hà  Nội được Thường vụ và  Xứ ủy thông qua, đồng thời ra lệnh cho các tỉnh thà nh xung quanh khởi nghĩa phối hợp. 

Аúng kế hoạch, sáng 19-8-1945, cả Hà  Nội rực rỡ cử và  biểu ngữ, 20 vạn quần chúng vùng lên đấu tranh, đánh chiếm Phủ khâm sai, trại Bảo an và  các công sở của địch. Tối 19-8 ta đã già nh được chính quyửn trên toà n thà nh phố. Trở vử Hà  Nội trong niửm vui Tổng Bí thư Trường Chinh nhận định: "Chúng tôi nghĩ Hà  Nội thắng lợi, cả nước nhất định thắng lợi". Khởi nghĩa thà nh công ở Hà  Nội, chính quyửn cai trị của bọn thực dân và  phát xít bị sụp đổ, mở ra lực, thế, thời mới để cả nước khởi nghĩa thắng lợi. 

Bà i học dựa và o dân và  phát huy sức mạnh toà n dân trong Cách mạng tháng 8-1945 rất cần được nghiên cứu vận dụng sáng tạo và o xây dựng và  bảo vệ Tổ quốc ở thời kử³ mới.

HNM