Vử với các lễ hội Xứ Lạng đầu năm
Tin tức - Ngày đăng : 10:50, 09/02/2016
Anh Đặng Anh Dũng (TP Lạng Sơn “ Lạng Sơn) cho biết: Văn hóa phi vật thể xứ Lạng vô cùng phong phú già u sắc mà u bản địa của các dân tộc anh em gắn bó chung sống hòa hợp lâu đời, mà nổi bật là không gian văn hóa Tà y - Nùng. Người xứ Lạng coi trọng tín ngườ¡ng tâm linh, hướng niửm tin và o tổ tiên, thần linh. Hệ thống thần linh trong tiửm thức người xứ Lạng gồm thiên thần, nhiên thần, phúc thần, thần bản mệnh, thần đất đai, thần núi, sông, cây, đá, nguồn nước, những danh nhân có công với là ng nước.
Không chỉ dừng lại với nửn văn hóa phi vật thể nà y, Lạng Sơn còn nhiửu nét ẩm thực với những đặc sản nổi tiếng như thịt lợn quay, vịt quay, Khau Nhục, Thắng Cố, quýt Bắc Sơn, hồng Bà o Lâm, na Đồng Bà nh ... Mỗi dịp Tết đến xuân vử, là khi người xứ Lạng lại quây quần là m cỗ, chúc nhau chén rượu đầu năm ấm tình cha con, tình anh em, bè bạn.
Rộn rà ng không khí đón xuân
Cứ mỗi dịp Tết đến xuân vử, dù ở phương trời nà o, người dân Lạng Sơn đửu trở vử quê hương để đoà n tụ cùng những người thân, ngân nga dăm ba câu hát then, là m những món ăn cổ truyửn và cạn với nhau chén rượu đầu năm. Trong những năm qua, dù cuộc sống có nhiửu thay đổi, song cái tình dân tộc đã thấm trong những người con xứ Lạng không bao giử phai nhạt. Dù đi đâu vử đâu, họ vẫn luôn nhớ vử gia đình, bạn bè, quê hương, thắm thiết và chân thà nh, họ chúc cho nhau một năm mới sức khửe, bình an và thịnh vượng....
Câu lạc bộ Hát then Nộc Khảm Khắc thị trấn Na Sầm huyện Văn Lãng, Lạng Sơn
Có lẽ ít nơi nà o có được không khí đón xuân rộn rà ng như ở Lạng Sơn. Chính sự thay đổi bất chợt vử nhiửu thứ: thời tiết, phong tục, con người... là m cho người ta cảm nhận rõ rệt hơn vử một cái Tết, một mùa xuân mới đang đến trên mảnh đất nà y.
Cái lạnh ở Lạng Sơn nếu chưa một lần đến sẽ khó ai hình dung được. Rét sương muối khiến ta cảm thấy da thịt như tê dại, cảm tưởng như chỉ một vật gì đó vô tình chạm qua là đã xước da chảy máu. Mùa đông nơi đây, khắp nơi như chìm trong sương, tiết trời ẩm ướt khó chịu. Ấy thế mà những ngà y chuyển mùa sang xuân thì khác hẳn, nắng ấm lan dần là m tan đi những hạt sương, cây cối đâm lên những chồi non đầy sức sống, hoa Đà o chớm những nụ hồng là m phai cả một khoảng đồi ... khiến cho đất trời như thay da đổi thịt.
Cũng chính vì sự thay đổi không khí đó, mà người dân nơi đây đửu biết rằng một năm cũ sắp qua đi, năm mới lại đến. Họ bắt đầu nuôi vỗ béo con lợn, con gà , chuẩn bị các nguyên liệu gói bánh, treo thịt trâu lên gác bếp; họ tự mình may những bộ quần áo mới nhiửu mà u sắc để diện trong dịp Tết, hay sơn rửa, dọn dẹp nhà cửa khang trang hơn, ấm cúng hơn để đón những lộc xuân và o nhà . Không khí náo nức vui tươi đó, nếu ai từng có dịp lên Lạng Sơn chắc chắn không thể nà o quên.
Vui lễ hội dịp đầu năm
Lạng Sơn là mảnh đất nổi tiếng vử nửn văn hóa phi vật thể với nhiửu lễ hội sau Tết. Các lễ hội nơi đây đửu gắn với truyửn thống tâm linh, cầu cho một năm mới hạnh phúc và bình an, là m ăn phát đạt. Để chuẩn bị cho cả 1 tháng ăn, chơi, nhảy, múa nà y, khắp các khu phố, thôn xóm, là ng bản, từ tổ chức của địa phương cho tới câu lạc bộ, các hội tự lập đửu lên chương trình tập luyện múa, hát để góp vui trong ngà y hội.
Lễ hội Đửn Mẫu Đồng Đăng, huyện Cao Lộc tổ chức và o ngà y 10 tháng Giêng âm lịch là lễ hội đầu tiên trong năm tổ chức với quy mô cấp huyện, thu hút hà ng chục nghìn khách trong nước và Trung Quốc đến tham quan, dâng nén nhang trong đửn Mẫu để cầu may, cầu phúc, cầu tà i, cầu cho một năm bội thu. Tại lễ hội chùa Bắc Nga, hằng năm ước có đến hà ng vạn du khách đến tụ hội, đắm mình và o các trò chơi dân gian và cùng thưởng thức đặc sản lợn quay. Còn đối với hội xuống đồng Quử³nh Sơn, du khách không khửi ngỡ ngà ng trước điệu hát ví của các diễn viên ở tuổi 50 và xem trình diễn đường cà y khai xuân.
Tiếp đó là nhiửu lễ hội lớn thu hút hà ng vạn khách du lịch khắp mọi miửn Tổ quốc đến tham quan như: lễ hội chùa Tam Thanh, lễ hội xuống đồng Nà ng Tô Thị, lễ hội Tả Phủ, lễ hội Đửn Kử³ Cùng, lễ hội Chùa Tiên... Tại mỗi lễ hội, du khách đửu được chứng kiến, cảm nhận những nét đẹp văn hóa như: xem các bậc cao niên phục dựng lễ tế thổ thần, thổ địa; thưởng thức là n điệu dân ca, dân vũ của đồng bà o các dân tộc; xem múa sư tử, biểu diễn võ dân tộc; được tham gia chơi trò chơi, diễn xướng dân gian; cùng nhiửu hoạt động thi đấu thể dục thể thao và hòa mình và o dòng người thưởng thức văn hóa ẩm thực.
Văn hóa uống của người dân xứ Lạng
Tết ở Lạng Sơn không chỉ đến từ các lễ hội, mà hiện hữu ngay trong mỗi gia đình. Cái chân thà nh của người dân Lạng Sơn của đầu năm nằm trong những câu chúc, trong tiếng hát, và cả trong chén rượu ấm hơi men. Chén rượu đầu năm luôn chứa đựng nhiửu điửu may mắn, gửi trọn tình cảm của con cháu, bạn bè, anh em cho những người thân của mình.
Nhắc đến văn hóa uống ở Lạng Sơn, người ta nghĩ ngay đến rượu “ rượu Mẫu Sơn. Trong chén rượu Mẫu Sơn mà người dân xứ Lạng hay dùng, có cả tấm lòng, sự tôn trọng của con cháu với những người lớn tuổi. Người chủ họ, chủ nhà luôn được mọi người chúc Tết trước, sau đó mới đến các thà nh viên khác, nhử thế mà dù đông con cháu mọi người vẫn nhớ được vai vế, thứ tự họ hà ng “ ông Hoà ng Văn Tốt, một chủ cơ sở rượu lâu năm ở chân núi Mẫu Sơn chia sẻ.
Anh Chu Đức Toà n “ một người dân Lạng Sơn đang du học tại Đức “ nghẹn ngà o kể vử ngà y đầu tiên ăn Tết cổ truyửn ở xứ lạ: Tết năm 2014 các bạn tôi đửu đến thăm và chúc Tết bố mẹ tôi dù tôi không ở nhà . Ở xa nhau nhưng qua điện thoại, tôi vẫn thấy được gia đình, nắm lấy một nắm tuyết đợi cho tan rồi uống thay cho chén rượu quê nhà , tuyết thì lạnh mà lòng vẫn cảm thấy ấm áp vô cùng.
Giá trị của chén rượu Mẫu Sơn đầu năm mới chính là đem đến sự ấm áp cả thân thể lẫn tâm hồn. Cái rét Lạng Sơn thì người dân cả nước đửu biết, với thời tiết khắc nghiệt đó mà chỉ cần 2 ngụm nhử là thân thể đã cảm thấy ấm lên nhiửu; nhưng hơn nữa, cái ấm áp đó còn thấm và o tinh thần, trở thà nh giá trị văn hoá kết nối tâm hồn con người, để mỗi người con xứ Lạng dù đi đâu vẫn nhớ vử quê hương, gia đình, bè bạn, đáng quý vô cùng./.