Hà Nội: Vử Gia Lâm đi lễ hội Gióng Phù Đổng
Tin tức - Ngày đăng : 16:59, 27/04/2017
Hội Gióng là một lễ hội văn hóa cổ truyửn để tưởng niệm và ca ngợi chiến công người anh hùng truyửn thuyết Thánh Gióng, một trong tứ bất tử của tín ngườ¡ng dân gian Việt Nam. Có 2 hội Gióng tiêu biểu ở Hà Nội là hội Gióng Sóc Sơn ở đửn Sóc xã Phù Linh, huyện Sóc Sơn và hội Gióng Phù Đổng ở đửn Gióng, xã Phù Đổng, huyện Gia Lâm đã được UNESCO công nhận là di sản văn hóa phi vật thể của nhân loại. Lễ hội mô phửng một cách sinh động và khoa học diễn biến các trận đánh của thánh Gióng và nhân dân Văn Lang với giặc à‚n. Thông qua đó để nâng cao nhận thức cộng đồng vử các hình thức chiến tranh bộ lạc thời cổ xưa và liên tưởng tới bản chất tất thắng của cuộc chiến tranh nhân dân, toà n dân, toà n diện trong sự nghiệp giải phóng dân tộc và bảo vệ Tổ quốc.
Lễ đón nhận bằng văn hóa Phi vật thể đại diện của nhân loại của hội Gióng
Hội Gióng Phù Đổng chính thống được tổ chức hà ng năm và o hai ngà y mùng 8 và mùng 9 tháng 4 âm lịch tại xã Phù Đổng, huửµện Gia Lâm, thà nh phố Hà Nội, nơi sinh ra người anh hùng huyửn thoại Phù Đổng Thiên Vương. Hội Gióng Phù Đổng có sức hấp dẫn trong việc hoà n thiện nhân cách con người, dân gian từng ghi nhận bằng câu ca dao:
Ai ơi mùng chín tháng tư
Không đi Hội gióng cũng hư mất người
Để biểu đạt những ý tưởng và triết lý dân gian, Hội Gióng Phù Đổng có dà n vai diễn hết sức phong phú và độc đáo. Đó là các ông Hiệu, hệ thống tướng lĩnh của à”ng Gióng: Phù Giá, đội quân chính quy ; các Cô Tướng, tượng trưng các đạo quân xâm lược; Phường Ải Lao, trong đó có à”ng Hổ, đội quân tổng hợp; Là ng áo đử, đội quân trinh sát nhử tuổi; Là ng áo đen, đội dân binh v.v... Hội Gióng như là một kịch trường dân gian rộng lớn với hà ng nghìn vai diễn tiến hà nh theo một kịch bản đã được chuẩn hoá.
Cũng như các đạo cụ, y phục, mỗi một chương mục, mỗi một vai diễn đửu chứa đựng những ý nghĩa hết sức sâu sắc. Dước khám đường là trinh sát giặc; Rước nước là để tôi luyện khí giới trước khi xuất quân; Rước Đống Đà m là đi đà m phán kêu gọi hoà bình; Rước Trận Soi Bia là mô phửng cách điệu trận đánh ác liệt. Trong trận nà y, roi sắt gẫy, ông Gióng phải dùng tre đằng ngà , một vũ khí tượng trưng sức mạnh nội lực cuả dân tộc. Với chiến thắng huy hoà ng của à”ng Gióng, Trận Soi Bia là chiếc bia soi muôn đời đối với những kẻ nà o muốn nhòm ngó đất nước. Lại như lá cử phướn mà u đử mà trên đó có viết chữ Lệnh tôn nghiêm cùng với các động tác múa cử Lệnh của ông Hiệu Cử (vai diễn tượng trưng à”ng Gióng) là biểu đạt một số quan điểm cơ bản của phép luửµện quân cùng phương pháp tác chiến để già nh thắng lợi. Đó là Quân lệnh phải nghiêm minh Binh pháp phải mưu lược sáng tạo (Múa cử thuận và múa cử nghịch). Còn như phù giá ngoại (đội hình có tới 120 người ) là những vai diễn đóng khố, cởi trần, đầu đội mũ có hình quả dưa, trên có đính chín con rồng nhử, tượng trưng cho Đất, vai đeo một túi bán nguyệt có hình nửa vầng trăng, tượng trưng cho Trời, tay cầm chiếc quạt giấy mà u nâu khắc cụp, khắc xòe theo khẩu lệnh của ác ông Xướng và Xuất, tượng trưng cho một loại vũ khí có ức biến ảo khôn lường. Tất cả hoà quyện trong vai diễn Phù Giá là m nổi rõ sức mạnh vô địch khi người chiến binh được thấm nhuần hà o khí thiêng của đất trời quê hương và được trang bị thích hợp.
Trong lễ hội có 28 cô gái trẻ đóng vai tướng giặc, tượng trưng cho 28 đạo quân xâm lược nhà à‚n. Chọn phái đẹp đóng vai tướng giặc. Còn các mà n rước lễ Kén tướng, Kén Phù Giá, và mà n diễn Săn hổ, bắt hổ, giúp hổ hoá thân, có thể suy ngẫm vử quan điểm thẩm mử¹ và đạo lý ứng xử truyửn thống v.v ... Lễ hội Gióng Phù Đổng cũng có nhiửu mà n hát múa để mừng thắng trận.
Trao đổi với phóng viên ông Trần Xuân Tĩnh “ Chủ tịch UBND xã Phù Đổng cho biết: Từ xưa nay lễ hội gióng nhiửu người vẫn nghĩ tới hội gióng ở Sóc Sơn. Tuy nhiên Hội gióng Phù Đổng đã và đang được nhiửu người biết đến nhiửu hơn vì Phù Đổng mới chính là quê hương nơi Thánh Gióng sinh ra và lớn lên chống quân xâm lược. Do đó để tổ chức lễ hội một cách chu đáo, năm nay UBND huyện Gia Lâm đã lên kế hoạch, phân công công việc chi tiết cho từng đơn vị, phòng ban và UBND xã Phù Đổng. Thời gian tổ chức lễ hội Gióng năm 2017 diễn ra từ ngà y 1/5 đến ngà y 4/5/2017 (tức từ mùng 6 đến mùng 9/4 à‚m lịch) tại Khu di tích Quốc gia đặc biệt Đửn Phù Đổng.
Đội quân "Phù giá ngoại" rước ngựa Thánh Gióng vử Thánh Gióng vử đửn Phù Đổng
Lễ hội gồm phần lễ và phần hội đan xen nhau, trong đó phần lễ có: Lễ tế Thánh tại đửn Thượng, Ngoại đà n tại sân đửn Thượng, Rước Khám đường, Lễ rước cỗ vử đửn Mẫu và Lễ hội trận truyửn thống với 2 trận đánh cử tại Đống Đà m và Soi Bia; phần hội là các hoạt động văn hóa nghệ thuật như hát tuồng, cải lương, hát quan họ... Năm nay, người đóng vai Hiệu Cử ở thôn Phù Đổng, Hiệu Trung quân ở thôn Phù Dực, Hiệu Chiêng ở thôn Đổng Viên và Hiệu Trống ở thôn Đổng Xuyên. Ngoà i ra, Là ng ào đử có 34 người, Là ng ào đen có 42 người, Đoà n Ải lao có 27 người và Đội nhạc lễ - Trống rồng 14 người. Chưa kể các à”ng Hiệu có người phục vụ riêng, mỗi ông có khoảng 25 - 30 người.