Dì Hương

Truyện - Ngày đăng : 10:44, 08/06/2017

Sáng dậy chưa kịp đánh răng rửa mặt thì thằng Phúc con dì Hương điện cho tôi: Bác sắp sếp công việc về ngay nhé! Thứ 2 tuần tới xã và huyện làm thủ tục truy tặng danh hiệu: '" Bà Mẹ Việt Nam Anh Hùng" cho mẹ em.
Dì Hương là em gái của mẹ tôi. Năm 18 tuổi dì đi lấy chồng. thế rồi các em tôi: Thằng Phúc, thằng Đức, cái Hạnh lần lượt ra đời. Ngày ấy chú tôi đang là bộ đội chống Pháp, năm 1952 chú tôi được tranh thủ về thăm nhà. Lần ấy dì Hương mang thai cái Hạnh dì đã viết thư khoe với chú nhưng ở mặt trận chẳng biết chú có nhận được hay không? Nào ngờ đó lại là lần cuối cùng chú về thăm nhà. Chú tôi hy sinh trong một trận chiến đấu quyết liệt ở ngay chân đồi A1 vào cái ngày sắp giải phóng  Điện Biên. Vậy là cái Hạnh ra đời không được biết mặt cha. Hạnh phải chịu đựng biết bao thiệt thòi với đầy nhọc nhằn lam lũ. 

Dì Hương
Minh họa của Vũ Khánh
Năm 1967 tôi và Phúc học xong cấp 3, hai anh em không thi vào đại học mà rủ nhau làm đơn tình nguyện lên đường nhập ngũ. Hôm liên hoan chia tay, dì Hương bảo tôi: 

- Hai đứa lên đường đánh Mỹ lập công thật nhiều nhé! dì ở nhà quyết tâm nuôi thằng Đức cái Hạnh vào đại học.

Đôi mắt dì ngấn lệ, nhưng tôi tìm thấy trong đôi mắt ấy chan chứa niềm vui niềm hạnh phúc và cả niềm tự hào. Hôm lên đường

Đức và Hạnh cũng tiễn chân tôi và Phúc ra tận bến đò. Cái Hạnh nhí nhảnh:

- Hai anh cứ yên tâm mà đi. Sau này em vào sư phạm sẽ chọn sẵn cho các anh hai cô giáo xinh đẹp nhất trường.

Tôi cười đùa với Hạnh:

- Xinh vừa vừa thôi. Xinh đẹp quá là bọn anh không nâng như nâng trứng được đâu.

Hạnh đấm lưng tôi cười khúc khích:

- Hai chị dâu tương lai của em, không những xinh đẹp mà còn nết na đảm đang nhất trường cho mà xem.

Thằng Đức nguýt cái Hạnh, ra điều người lớn hơn:

- Chưa chi đã vợ với chồng.

Chuyến đò hôm ấy đưa chúng tôi sang sông. Sông Đà mùa nước nổi đầy sóng và gió. Con nước như cũng nghịch ngớm hóm hỉnh muốn chia sẻ trao gửi với người ra trận nỗi lòng vui buồn bâng khuâng của dòng sông. Đò cập bến, tôi ngoái lại thấy dì Hương và hai đứa em vẫn đứng ôm nhau ở bên sông. Chuyến đò ấy đã mấy chục năm rồi vậy mà hình ảnh buổi chiều bên bến sông quê và những lời ước nguyện ngọt ngào của hai đứa em cứ dan díu theo tôi suốt những năm tháng ở ngoài mặt trận và dan díu théo tôi đến tận bây giờ.  Cuối năm ấy tôi và Phúc đi thẳng vào chiến trường miền Đông Nam Bộ. Năm 1974 tôi bị thương nặng phải đưa ra Bắc điều trị. Hôm ra viện về thăm nhà, dì Hương ôm trầm lấy tôi, không khóc nhưng đôi mắt đầy lo âu:

- Từ ngày Phúc vào chiến trường, dì không nhận được bức thư nào của nó. Hay là... nó thế nào rồi mà mày không dám nói thật với dì.

- Không phải thế đâu dì ạ. Chúng cháu vào sâu trong chiến trường quá , bom đạn như thế thư gửi ra cũng khó mà nhận được.

Dì Hương đưa tôi tấm ảnh. Đôi mắt hơi buồn nhưng khuôn mặt rạng rỡ rất tự hào:

- Thằng Đức học năm thứ hai trường đại học Bách Khoa đấy. Đây là ảnh của Đức và các bạn sinh viên chụp kỉ niệm trước ngày chúng nó tình nguyện lên đường nhập ngũ.

Tôi dè dặn hỏi; 

- Đức bây giờ đang ở đâu hả dì? 

- Nó cũng vào chiến trường rồi. Hình như đang ở mặt trận Thừa Thiên Huế thì phải.

Tôi không dám hỏi thêm về Đức. Nhìn thấy ảnh một nữ quân nhân rất trẻ trung, xinh đẹp, tôi vừa cầm bức ảnh ấy lên thì dì tôi vội khoe:

- Ảnh cái Hạnh đấy. Nó chụp hồi đang học ở trường quân y.

Tôi buột miệng:

- Cháu ngỡ em Hạnh thi vào trường sư phạm.

Dì Hương ngắm tấm ảnh của Hạnh, rồi buông mấy câu mắng yêu con gái:

- Ngày ấy nó có giấy báo đỗ vào đại học sư phạm rồi, nhưng dịp đó có đợt quân đôi về tuyển một số nữ đi học y tá y sĩ. Thế là nó quyết định bỏ sư phạm để vào trường quân y. Con bé đến là bướng bỉnh. Sao nó giống chúng mày hồi học hết cấp 3 thế. Đã quyết cái gì cấm có ai ngăn cản được.

Thì ra em Hạnh tôi cũng chiếc gậy trường sơn với chiếc mũ tai bèo theo đoàn quân y vào phục vụ chiến trường miền Nam đánh Mĩ. Dì Hương còn bảo: Học xong lớp y sỹ, nhà trường điều em nó về công tác ở quân y viện 9. Nhưng nó dở khóc dở mếu cứ khăng khăng đòi bằng được để cùng với đoàn hành quân vào phục vụ ở chiến trường. Con gái mà cứng đầu cứng cổ giống hệt bố, ngày mà chốn nhà đi bộ đội đánh Pháp. Sau ngày miền Nam giải phóng, gần 10 năm lăn lộn ở chiến trường Phúc được về phục viên. Anh ung dung vác chiếc khung xe đạp và con búp bê hồ hởi về làng. Dì Hương mừng hơn là bắt được vàng. Còn Đức và Hạnh, dì chờ đợi đến héo ruột héo gan. Đến giữa năm 1976 Đức đột ngột về. Dì Hương mắng yêu nó:

- Tao tưởng quên cả mẹ. Lấy vợ ở luôn trong đó rồi.

Đức ôm mẹ trong niềm vui xúc động. Anh cười mà nước mắt cứ trào ra:

- Mẹ ơi! Sau giải phóng con lao vào ôn thi đại học. Con có giấy báo nhập trường đại học y khoa của thành phố Hồ Chí Minh rồi đây này.

- Cha bố anh. Sao không thư không điện về cho mẹ. Mẹ khóc hết nước mắt rồi.

Dì Hương cầm giấy báo nhập trường của Đức, nét mặt vui rạng rỡ như trẻ lại được mấy tuổi. Nhưng niềm vui ấy chỉ được trong mấy giây thôi. Bỗng dì nhìn ra phía bến sông, khẽ thở dài rồi buông lơ lửng mấy câu buồn đến nao lòng:

- Con có biết em Hạnh bây giờ ở đâu không?

Đức hít một hơi thở thật sâu, nhìn mẹ nói nhỏ nhẹ:

- Ngày chưa giải phóng, con được biết em Hạnh là một y sỹ phẫu thuật giỏi ở một bệnh xá ngoài mặt trận. Nhiều thương binh ra viện nói với chúng con: Ngoài giỏi về chuyên môn Hạnh còn là một ca sỹ hát cho thương binh nghe và chị ấy rất mê viết nhật ký. Có lần băng bó vết thương xong. Khuya rồi mà Hạnh vẫn ngồi bên giường bệnh để hý hoáy với những trang nhật ký. Ngày ấy mấy lần con định tìm đến bệnh xá thăm em , nhưng cuộc chiến ác liệt quá con không thể dứt ra để đi được. Sau giải phóng con có trở lại nơi ấy mấy lần nhưng cũng không ai biết Hạnh đang ở đâu, còn hay mất. 

Năm ấy, Đức trở vào thành phố Hồ Chí Minh. Anh nhập trường tháng trước thì tháng sau dì Hương nhận được giấy báo tử của Hạnh. Dì đau đớn suy sụp tưởng chừng không thể đứng dậy được. Sáng nào dì cũng ôm tấm ảnh của Hạnh vào lòng để khóc và tối nào dì cũng ngồi bên bậu cửa úp mặt vào hai bàn tay cho đến lúc gà gáy sáng mới chợp được mắt. Dì chỉ cầu mong một ngày nào đó đưa được cái Hạnh về nằm gần bố ở nghĩa trang liệt sỹ quê nhà. Vậy mà đến lúc dì tôi mất, anh em tôi vẫn chưa thực hiện được.

Trưa nay tôi về đến nhà thì vợ chồng Phúc cũng vừa đi nhận bằng danh hiệu: " Bà Mẹ Việt Nam Anh Hùng" của dì Hương về. Anh em chúng tôi làm vài mâm cơm, trước là kính báo hương hồn của dì. Hai nữa hôm nay cũng là ngày giỗ em Hạnh. Đang trong bữa cơm, bỗng thấy có chiếc xe con bóng loáng đi vào sân. Tôi ngỡ ngàng thấy ông chủ tịch xã và bốn người khách lạ, trong đó có một người nước ngoài. Qua mấy câu xã giao, được biết ông ấy là người Mĩ đã có một thời tham chiến ở Việt Nam. Hiện ông ta có con trai đang làm ăn ở thành phố Hồ Chí Minh. Lần này ông sang thăm con và nguyện vọng muốn đi tìm người nữ y sỹ để trả lại di vật mà ông nhặt được trong trận đánh vào một bệnh xá giã chiến của quân giải phóng. Ông đưa chúng tôi một bọc giấy, rồi nói tiếng Việt rất chuẩn:

- Đây là ảnh và cuốn nhật ký của người con gái ấy.

Tôi mở ra, ngỡ ngàng thấy ảnh của cái Hạnh chụp từ hồi đang học  ở trường quân y. Đêm nay chắc chắn tôi sẽ thức suốt đêm để đọc hết cuốn nhật ký xem cái Hạnh viết những gì mà người Mĩ khen nhiều và cảm phục đến thế. Dì Hương ơi!em Hạnh về đây rồi. Biết đâu cuốn nhật ký này của em lại có giá trị như cuốn nhật ký của bác sỹ Đặng Thùy Trâm.

Truyện ngắn của Lê Văn Thục