Xây dựng cầu Trần Hưng Đạo: Từ biểu tượng đến “đường băng” cho Hà Nội tăng trưởng 2 con số
Dự án đầu tư xây dựng cầu Trần Hưng Đạo đã được UBND Thành phố Hà Nội khởi công dịp kỷ niệm 71 năm Ngày Giải phóng Thủ đô. Theo phương án kiến trúc công trình cầu Trần Hưng Đạo được trao Giải Nhất, cầu Trần Hưng Đạo sẽ mang biểu tượng bất tận về không gian và thời gian của Hà Nội. Với Thủ đô, cầu Trần Hưng Đạo sẽ tạo động lực phát triển trong kỷ nguyên mới với mục tiêu tăng trưởng 2 con số từ năm 2026.
Theo Nghị quyết điều chỉnh chủ trương đầu tư Dự án đầu tư xây dựng cầu Trần Hưng Đạo được HĐND Thành phố Hà Nội khóa XVI thông qua tại kỳ họp thứ 27, cầu Trần Hưng Đạo có tổng chiều dài khoảng 4,18km.
Điểm đầu tại ngã 5 Trần Hưng Đạo - Trần Thánh Tông - Lê Thánh Tông (phường Cửa Nam, Hai Bà Trưng). Điểm cuối kết nối với phố Nguyễn Sơn (phường Long Biên và phường Bồ Đề). Sau khi điều chỉnh, tổng mức đầu tư dự án cầu Trần Hưng Đạo là 16.226 tỷ đồng. Điểm nhấn của dự án là công trình cầu chính vượt sông Hồng được xây dựng vĩnh cửu; kết cấu cầu chính dạng vòm thép, hình dáng vòm chính là hai đường cong tiếp xúc nhau lặp lại tạo hình mang biểu tượng vô cực, sơ đồ nhịp 6x145m (2 liên x 3 nhịp liên tục), chiều dài cầu chính 870m, quy mô mặt cắt ngang khoảng B=43m, quy mô đảm bảo 6 làn xe cơ giới, 2 làn xe đạp, 2 làn đi bộ.
Cầu dẫn triển khai tại phía phường Hoàn Kiếm, Hồng Hà, Hai Bà Trưng sử dụng kết cấu dầm bản dầm bê tông cốt thép dự ứng lực với quy mô mặt cắt ngang thay đổi B=26 41,5m để vuốt nối cầu chính với các nhánh nút giao; phía Long Biên sử dụng kết cấu dầm hộp dầm bê tông cốt thép dự ứng lực, quy mô đảm bảo 6 làn xe cơ giới, tổng chiều dài cầu dẫn khoảng 1.213m. Các nhánh cầu trong nút giao có bề rộng mặt cắt ngang theo tính toán nhu cầu vận tải mỗi nhánh.
Trước đó, phương án thiết kế “Infinity Hanoi - Hà Nội không giới hạn” (Liên danh Công ty TNHH Kiến trúc NIWA – Công ty TNHH Chodai&Kiso-Jiban Vietnam – Công ty TNHH Chodai – Công ty TNHH Thiết kế Kiến trúc NH Village) đã được trao Giải Nhất cuộc thi tuyển phương án kiến trúc công trình cầu Trần Hưng Đạo. Phương án thiết kế với cầu chính với dạng cầu vòm thép, sơ đồ nhịp chính 150mx6; L = 900m; mặt cắt ngang cầu chính tại giữa nhịp: B = 40.66m, tại trụ cầu: 47.76m. Vị trí trụ cầu bố trí các đài vọng cánh phục vụ nhu cầu ngắm cảnh của người dân và tạo điểm nhấn kết cấu.
Thuyết minh phương án thiết kế “Infinity Hanoi”, nhóm tác giả cho rằng, tới nay, sự phát triển của Hà Nội tập trung ở phía bên bờ Tây sông Hồng. Với sự phát triển có sự dịch chuyển mạnh mẽ sang bên bờ Đông, đặc biệt là các quận Long Biên (cũ), Gia Lâm (cũ) cùng với quá trình nghiên cứu quy hoạch về khu đô thị sông Hồng đang được đẩy nhanh, thì khu vực cầu Trần Hưng Đạo trong tương lai sẽ là trung tâm của Hà Nội. Hai đường cong này như làn sóng, chuỗi ADN hay hình ảnh hóa của sợi dây kết nối hai vùng.
Liên quan đến việc thực hiện phục vụ xây dựng cầu Trần Hưng Đạo, Ban Thường vụ phường Bồ Đề vừa báo cáo với Đoàn giám sát số 11 của Ban Thường vụ Thành ủy Hà Nội về công tác giải phóng mặt bằng. Ban Thường vụ phường Bồ Đề cho biết, dự án cầu Trần Hưng Đạo trên địa bàn phường có 83.651m², trong đó nhiều diện tích liên quan đất quốc phòng và 34 hộ dân chưa đồng thuận. Phường Bồ Đề đã phân loại từng nhóm vướng mắc, tăng đối thoại và đề nghị Thành phố Hà Nội sớm phê duyệt điều chỉnh quy hoạch, bổ sung ranh giới thu hồi đất.
Trong khi đó, tại kỳ họp thứ 3 HĐND phường Hồng Hà (kỳ họp thường lệ cuối năm 2025) vừa qua, HĐND phường Hồng Hà cho biết UBND phường Hồng Hà đã thành lập Hội đồng bồi thường, hỗ trợ, tái định cư và đang tiếp tục được tập trung triển khai bảo đảm đúng tiến độ của Thành phố Hà Nội.
Hai đường lượn sóng nhịp nhàng sẽ có sự liên kết mật thiết với nhau. Hình ảnh sóng lượn liên tục không chỉ có hiệu ứng khi đi xuyên qua cầu mà còn tạo ra hình ảnh biểu tượng khi nhìn từ 2 phía bờ sông hay từ trên cao. Khi nhìn từ điểm nhìn từ bờ sông gần cầu, hai đường lượn sóng tạo thành hình ảnh của đường cong đường vô cực.
“Cầu Trần Hưng Đạo tạo ra không gian kiến trúc mới mang ý niệm về sự ổn định, phát triển và thịnh vượng cho tương lai Hà Nội. Cây cầu mang biểu tượng bất tận về không gian và thời gian của Hà Nội. Một biểu tượng mới của Hà Nội bắt nguồn từ không gian, thể hiện tính hiện đại và thẩm mỹ. “Bất tận” được lấy cảm hứng từ ấn tượng về không gian mênh mông trải rộng trên dòng sông Hồng, một dòng sông có cả chiều dài về lịch sử, chiều rộng về không gian”, ông Takashi Niwa - Kiến trúc sư Trưởng phương án đạt Giải Nhất cuộc thi tuyển phương án Kiến trúc công trình cầu Trần Hưng Đạo, chia sẻ.
Đối với Thành phố Hà Nội, ngoài ý nghĩa kể trên, cầu Trần Hưng Đạo là công trình giao thông trọng điểm nhằm kết nối khu vực trung tâm Hà Nội với phía Đông, góp phần giảm áp lực giao thông và thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội. Việc đầu tư xây dựng cầu Trần Hưng Đạo sẽ giảm áp lực giao thông, hoàn thiện mạng lưới kết nối đô thị, trong điều kiện hiện nay các cầu vượt sông Hồng như cầu Long Biên, Chương Dương, Vĩnh Tuy, Thanh Trì đang chịu áp lực giao thông rất lớn, thường xuyên xảy ra ùn tắc vào giờ cao điểm, hoàn thiện kết nối Đông – Tây của Thành phố theo quy hoạch giao thông của Thủ đô, tạo thuận lợi cho việc đi lại giữa khu trung tâm với khu vực phát triển phía Đông thành phố Hà Nội.
Ngoài ra, việc đầu tư xây dựng cầu Trần Hưng Đạo còn thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội khu vực phía Đông thành phố Hà Nội với nhiều khu đô thị mới, trung tâm thương mại, cơ sở dịch vụ, công trình giúp nâng cao giá trị đất đai, thúc đẩy sự phát triển đồng bộ giữa khu vực nội đô lịch sử và khu vực mở rộng. Cùng đó, từng bước hoàn thiện hệ thống hạ tầng giao thông của Hà Nội theo quy hoạch giao thông vận tải, cải thiện chất lượng hạ tầng giao thông, không chỉ giảm ùn tắc mà còn giúp nâng cao an toàn giao thông, giảm tai nạn do áp lực giao thông cao trên các tuyến cầu hiện hữu.
Tin tưởng rằng, với sự vào cuộc của hệ thống chính trị từ Thành phố đến cơ sở, không ngừng đổi mới tư duy, quyết liệt hành động; đoàn kết, tự lực, phân cấp, phân quyền mạnh mẽ; sự ủng hộ, đồng thuận của nhân dân...; dự án cầu Trần Hưng Đạo sẽ hoàn thành đúng thời gian vào năm 2027. Khi hoàn thành, cầu Trần Hưng Đạo chắc chắn sẽ là điểm đến du lịch của du khách trong và ngoài nước, nâng cao đời sống nhân dân Thủ đô, đặc biệt góp phần thực hiện thắng lợi mục tiêu tăng trưởng 2 con số (từ 11% trở lên) ngay từ năm 2026 và cả giai đoạn 2026-2031 mà Nghị quyết Đại hội XVIII Đảng bộ Thành phố Hà Nội đã đặt ra./.