Thực hiện Luật Thủ đô 2024:Hà Nội “mở lối” phát triển toàn diện khu công nghệ cao
Thể chế hóa kịp thời, hiệu quả các quy định tại Luật Thủ đô 2024, đồng thời tạo hành lang pháp lý đầy đủ và đồng bộ, HĐND Thành phố Hà Nội khóa XVI vừa thông qua Nghị quyết “Quy định cơ chế, chính sách, biện pháp ưu đãi, hỗ trợ để thu hút nguồn nhân lực công nghệ cao làm việc tại khu công nghệ cao và thúc đẩy hoạt động đổi mới sáng tạo tại khu công nghệ cao (thực hiện điểm b khoản 4 Điều 24 Luật Thủ đô 2024).
Trước đó, trên cơ sở chủ trương của Đảng, Nhà nước về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số, cuối tháng 9/2025, HĐND Thành phố Hà Nội khóa XVI cũng đã thông qua 6 Nghị quyết nhằm phát triển khoa học công nghệ theo quy định của Luật Thủ đô 2024.
Các Nghị quyết của HĐND Thành phố đã thể hiện rõ sự quan tâm đặc biệt của Hà Nội trong việc xây dựng môi trường pháp lý, tài chính và hạ tầng đồng bộ cho hoạt động khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo, qua đó hiện thực hóa tinh thần của Nghị quyết 57-NQ/TW của Bộ Chính trị và Luật Thủ đô 2024.
Bên cạnh đó, UBND Thành phố đã ban hành Quyết định số 1243/QĐ-UBND về việc phê duyệt Đề cương Đề án phát triển Khu Công nghệ cao Hòa Lạc đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045, với kỳ vọng đưa nơi đây trở thành trung tâm đổi mới sáng tạo, nghiên cứu - phát triển và sản xuất công nghệ cao hàng đầu cả nước, góp phần quan trọng vào sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa Thủ đô và đất nước.
Điểm nhấn quan trọng của Đề án là các kiến nghị cơ chế, chính sách đặc thù nhằm tạo sự khác biệt và sức cạnh tranh cho Khu công nghệ cao Hòa Lạc so với các khu công nghệ cao và khu công nghiệp khác trên cả nước, hướng tới xây dựng một môi trường đầu tư đột phá, linh hoạt, hiệu quả; đồng thời nâng cao năng lực quản trị, tự chủ của Ban Quản lý và thu hút mạnh mẽ nguồn lực chất lượng cao trong và ngoài nước.
Theo UBND Thành phố Hà Nội, Khu Công nghệ cao Hòa Lạc hiện đã thu hút được hơn 24.000 chuyên gia, cán bộ, công nhân viên, học sinh – sinh viên đang làm việc và học tập. Nhiều dự án công nghệ cao đã tạo việc làm ổn định, có chính sách đãi ngộ và môi trường làm việc tốt cho đội ngũ kỹ sư, nhà nghiên cứu. Đồng thời, nơi đây cũng đã thu hút được đội ngũ nhân lực trình độ cao trong doanh nghiệp công nghệ lớn của các tập đoàn, doanh nghiệp hàng đầu như Viettel, FPT, Hanwha Aero Engines, Nidec,... đầu tư, hình thành lực lượng kỹ sư, chuyên gia và nhà khoa học lớn, góp phần tạo cộng đồng nhân lực khoa học và công nghệ có trình độ cao hoạt động thường xuyên.
Tính cả Khu công nghệ cao Hòa Lạc, tại các dự án đầu tư đã nghiên cứu, tiếp nhận, giải mã, làm chủ và phát triển 52 nhóm công nghệ cao, 47 nhóm sản phẩm công nghệ cao thuộc Danh mục công nghệ cao được ưu tiên đầu tư phát triển và Danh mục sản phẩm công nghệ cao được khuyến khích phát triển. Đồng thời, Khu công nghệ cao Hòa Lạc đã thu hút được 109 dự án đầu tư (94 dự án trong nước và 15 dự án đầu tư nước ngoài) trên tổng diện tích khoảng 391,6 ha (trên tổng số diện tích khoảng 987 ha đất khả dụng có thể thu hút đầu tư), với tổng vốn đầu tư đăng ký khoảng 120.693 tỷ đồng (gồm có 96.582 tỷ đồng và 945 triệu đô la Mỹ).
Khu Công nghệ cao Hòa Lạc đã thiết lập mạng lưới hợp tác đa dạng và chặt chẽ với khoảng 50 cơ quan, tổ chức trong nước, bao gồm các tập đoàn công nghệ lớn, các tổ chức nghiên cứu và giáo dục (Đại học Quốc gia Hà Nội), cùng các Bộ ngành (Bộ Quốc Phòng, Bộ Công an), nhằm củng cố hệ sinh thái đổi mới sáng tạo, thúc đẩy chuyển giao công nghệ và tối ưu hóa hoạt động quản lý nội bộ.
Tuy nhiên thực tế phản ánh, tại Khu Công nghệ cao Hòa Lạc vẫn còn một số hạn chế về hạ tầng, hiệu quả nghiên cứu và chuyển giao công nghệ thấp, hệ sinh thái đổi mới sáng tạo chưa hoàn chỉnh, trong đó có môi trường hỗ trợ khởi nghiệp còn yếu, thiếu quỹ đầu tư mạo hiểm và kết nối quốc tế để thu hút nguồn lực, ý tưởng sáng tạo và nhân lực chất lượng cao cho các doanh nghiệp công nghệ.
Từ cơ sở chính trị, pháp lý và thực tiễn phát triển khu công nghệ cao của Thành phố Hà Nội, việc HĐND Thành phố khóa XVI ban hành Nghị quyết “Quy định cơ chế, chính sách, biện pháp ưu đãi, hỗ trợ để thu hút nguồn nhân lực công nghệ cao làm việc tại khu công nghệ cao và thúc đẩy hoạt động đổi mới sáng tạo tại khu công nghệ cao (thực hiện điểm b khoản 4 Điều 24 Luật Thủ đô 2024)” phù hợp với định hướng phát triển Thủ đô trong giai đoạn mới, nhất là định hướng phát triển Hòa Lạc thành “thành phố khoa học công nghệ” với hạ tầng kỹ thuật và xã hội đồng bộ, hiện đại.
Nghị quyết này đã thể chế hóa đầy đủ các quy định của Luật Thủ đô 2024, Nghị quyết số 57- NQ/TW và Luật Khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo, bảo đảm thống nhất trong hệ thống pháp luật, đồng thời cụ thể hóa thẩm quyền được giao cho HĐND Thành phố. Bên cạnh đó, Nghị quyết giải quyết các vấn đề thực tiễn đang đặt ra tại Khu Công nghệ cao Hòa Lạc, nhất là tình trạng thiếu hụt nhân lực chất lượng cao, hoạt động nghiên cứu và đổi mới sáng tạo còn phân tán, hiệu quả chưa cao.
Việc ban hành Nghị quyết sẽ tạo cơ sở pháp lý thống nhất cho Thành phố Hà Nội trong việc triển khai các chính sách ưu đãi và hỗ trợ vượt trội, bảo đảm tính cạnh tranh của khu công nghệ cao. Ngoài ra, thúc đẩy hình thành hệ sinh thái đổi mới sáng tạo đồng bộ, hướng tới mục tiêu đưa Khu Công nghệ cao Hòa Lạc trở thành trung tâm công nghệ và đổi mới sáng tạo hàng đầu của quốc gia, đóng góp tích cực vào tiến trình công nghiệp hóa, hiện đại hóa và phát triển bền vững của Thủ đô./.
Nghị quyết “Quy định cơ chế, chính sách, biện pháp ưu đãi, hỗ trợ để thu hút nguồn nhân lực công nghệ cao làm việc tại khu công nghệ cao và thúc đẩy hoạt động đổi mới sáng tạo tại khu công nghệ cao (thực hiện điểm b khoản 4 Điều 24 Luật Thủ đô)” gồm 4 Chương 18 Điều, áp dụng với tổ chức, doanh nghiệp, cơ quan nhà nước, cá nhân làm việc hoặc tham gia hoạt động công nghệ cao, đổi mới sáng tạo tại khu công nghệ cao trên địa bàn Thành phố Hà Nội.
Nghị quyết có cơ chế ưu đãi vượt trội cho nhân lực công nghệ cao tại Khu công nghệ cao, trọng tâm là hệ thống thẻ nhân lực 4 hạng (Đồng, Bạc, Vàng, Kim Cương). Đi kèm với đó là hệ thống chính sách như miễn giảm thuế thu nhập cá nhân đến 100% đối với các hạng thẻ cao; hỗ trợ toàn bộ hoặc một phần chi phí nhà ở, trong đó ưu tiên người giữ chức danh lãnh đạo trong tổ chức khoa học công nghệ; hỗ trợ 100% vé tháng giao thông công cộng trong 3 năm đầu; chính sách đặc thù dành cho chuyên gia quốc tế và người Việt Nam ở nước ngoài.
Ngoài ra, Nghị quyết cũng góp phần tạo động lực cho các doanh nghiệp đổi mới sáng tạo như: hỗ trợ 100% chi phí tư vấn pháp lý, sở hữu trí tuệ; miễn thuế thu nhập doanh nghiệp trong giai đoạn 5 năm đầu tiên; hỗ trợ tới 70% chi phí thuê thiết bị, mặt bằng, không gian làm việc trong các cơ sở hỗ trợ đổi mới sáng tạo.