Hướng tới Đại hội XIV của Đảng: Đổi mới tầm nhìn chiến lược của Đảng về ngoại giao, hội nhập quốc tế

Theo Dự thảo Báo cáo chính trị của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XIII tại Đại hội XIV của Đảng, mục (XI) “Đẩy mạnh triển khai đồng bộ, sáng tạo hoạt động đối ngoại và hội nhập quốc tế sâu rộng, toàn diện, hiệu quả”, Dự thảo đã nhấn mạnh việc hực hiện nhất quán đường lối đối ngoại độc lập, tự chủ, hòa bình, hữu nghị, hợp tác và phát triển, đa phương hóa, đa dạng hóa quan hệ đối ngoại; phát triển đối ngoại trong kỷ nguyên mới, tương xứng với tầm vóc lịch sử, văn hóa và vị thế của đất nước.

Đồng thời bảo đảm cao nhất lợi ích quốc gia - dân tộc trên cơ sở các nguyên tắc cơ bản của Hiến chương Liên hợp quốc và luật pháp quốc tế, hợp tác bình đẳng, cùng có lợi. Chủ động, tích cực đóng góp vào hòa bình, hữu nghị, hợp tác và phát triển bền vững trên tinh thần là bạn, là đối tác tin cậy, là thành viên tích cực, có trách nhiệm của cộng đồng quốc tế; tham gia chủ động, có trách nhiệm vào việc giải quyết các vấn đề chung của khu vực và quốc tế.

Bên cạnh đó, Dự thảo Báo cáo chính trị nhấn mạnh kiên quyết, kiên trì bảo vệ chủ quyền, quyền chủ quyền, quyền tài phán, lợi ích hợp pháp, chính đáng của Việt Nam; thúc đẩy giải quyết các vấn đề trên biển bằng các biện pháp hòa bình, tăng cường hợp tác quốc tế, bảo đảm an ninh, an toàn, tự do hàng hải và hàng không ở Biển Đông trên cơ sở tôn trọng và tuân thủ luật pháp quốc tế, đặc biệt là Công ước Liên hợp quốc về Luật Biển năm 1982. Xây dựng, củng cố đường biên giới hòa bình, hữu nghị, an ninh, hợp tác và phát triển; phối hợp giải quyết các vấn đề còn tồn tại và nảy sinh liên quan đến đường biên giới trên bộ, trên biển với các nước láng giềng.

Bảo đảm sự lãnh đạo thống nhất của Đảng, sự quản lý tập trung của Nhà nước đối với các hoạt động đối ngoại. Triển khai đồng bộ, toàn diện, hiệu quả các hoạt động đối ngoại trên cả 3 trụ cột: Đối ngoại đảng, ngoại giao nhà nước, đối ngoại nhân dân thống nhất từ Trung ương đến địa phương. Xây dựng nền ngoại giao toàn diện, hiện đại, chuyên nghiệp với đội ngũ cán bộ có bản lĩnh chính trị vững vàng, phẩm chất đạo đức tốt, trình độ chuyên môn cao. Bảo đảm nguồn lực cho đối ngoại tương xứng với thế và lực mới của đất nước để đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ trong tình hình mới.

Nâng cao vai trò, vị thế của Việt Nam trong nền chính trị thế giới, kinh tế toàn cầu và văn minh nhân loại. Phát huy hiệu quả các phương thức ngoại giao đa dạng, đặc biệt là ngoại giao cấp cao, ngoại giao chuyên ngành. Coi trọng và đẩy mạnh công tác nghiên cứu, dự báo, tham mưu chiến lược. Tiếp tục đổi mới nội dung, phương pháp, nâng cao hiệu quả công tác thông tin đối ngoại, công tác lãnh sự, bảo hộ công dân, triển khai toàn diện và mạnh mẽ hơn công tác người Việt Nam ở nước ngoài.

Đẩy mạnh ngoại giao toàn diện phục vụ phát triển, trọng tâm là ngoại giao kinh tế, ngoại giao công nghệ. Nâng cao hiệu quả của ngoại giao văn hóa, quốc phòng, an ninh; chú trọng các hoạt động quảng bá hình ảnh đất nước, con người Việt Nam. Tiếp tục xây dựng và hoàn thiện lý luận về đường lối đối ngoại Việt Nam…

Về nội dung trên, Phó Thủ tướng Chính phủ Bùi Thanh Sơn, cho biết, Dự thảo Báo cáo chính trị lần đầu tiên xác định “đối ngoại, hội nhập quốc tế” đặt ngang hàng với quốc phòng, an ninh là nhiệm vụ trọng yếu, thường xuyên đã mở ra một khung chiến lược toàn diện hơn cho công tác bảo vệ Tổ quốc, đánh dấu sự đổi mới về tầm nhìn chiến lược của Đảng trong bối cảnh cạnh tranh địa chính trị, kinh tế toàn cầu ngày càng gay gắt.

Đồng quan điểm, TS. Vũ Ngọc Lương - Trưởng khoa Lịch sử Đảng (Học viện Báo chí và Tuyên truyền), khẳng định đây là một bước nâng tầm tư duy chiến lược của Đảng, thể hiện tầm nhìn chủ động, toàn diện trong bảo vệ và phát triển đất nước, bên cạnh đó cũng là lời khẳng định mạnh mẽ về bản lĩnh và vai trò ngày càng lớn của Việt Nam trên sân chơi toàn cầu.

Thảo luận ở Tổ 12 thuộc Kỳ họp thứ 10, Quốc hội khóa XV về dự thảo Văn kiện trình Đại hội XIV của Đảng, đại biểu Trần Thị Hồng An (đoàn tỉnh Quảng Ngãi) cũng đưa ra nhận định, việc “tăng cường quốc phòng, an ninh và đẩy mạnh đối ngoại, hội nhập quốc tế là trọng yếu, thường xuyên” mà Dự thảo báo cáo chính trị nêu đã mở ra một khung chiến lược toàn diện cho công tác bảo vệ Tổ quốc, cũng như đánh dấu sự đổi mới về tầm nhìn chiến lược trong bối cảnh Việt Nam đang tiến hành hội nghiệp sâu rộng và cạnh tranh địa chính trị, kinh tế toàn cầu ngày càng gay gắt.

“Với quan điểm mới này, đây sẽ là cơ sở tạo lập các phương thức ngoại giao để thu hút vốn, công nghệ, nguồn lực quốc tế và gia tăng sức mạnh mềm quốc gia. Đây không chỉ là thay đổi về tư duy, mà còn là đòn bảy chiến lược đưa đối ngoại, hội nghiệp quốc tế thành công cụ cốt lõi của an ninh quốc gia và vì sự phát triển bền vững của đất nước”, đại biểu Trần Thị Hồng An khẳng định.

Góp ý nhiệm vụ chủ yếu về “Thể chế quốc phòng, an ninh, đối ngoại” trong Dự thảo Chương trình hành động thực hiện Nghị quyết Đại hội XIV của Đảng, đại biểu Trần Thị Hồng An chỉ rõ, Dự thảo quy định “Hoàn thiện và ban hành các văn bản pháp lý điều chỉnh hoạt động của ba trụ cột đối ngoại: Đối ngoại đảng, ngoại giao nhà nước và đối ngoại nhân dân; đẩy mạnh phát triển các hình thức ngoại giao nhân dân, ngoại giao kinh tế, ngoại giao văn hóa, ngoại giao công nghệ, ngoại giao số”.

Tuy nhiên, từ thực tế, đại biểu Trần Thị Hồng An đề xuất cần bổ sung “ngoại giao môi trường” và “ngoại giao nhân đạo và y tế”. Bởi vì trong Dự thảo Văn kiện xác định, môi trường cùng với phát triển kinh tế - xã hội trở thành nhiệm vụ trọng tâm. Trong thời gian phòng, chống dịch bệnh Covid-19, chính ngoại giao vắc-xin đã trở thành một điểm sáng, giúp Việt Nam thoát khỏi dịch bệnh một cách ngoạn mục./.

Phạm Hoa