Văn hóa – Di sản

UNESCO vinh danh Danh nhân văn hoá Lê Quý Đôn

Phan Anh 19:12 01/11/2025

Danh nhân Lê Quý Đôn sinh ngày 02/08/1726, mất ngày 11/06/1784, tại làng Diên Hà, huyện Diên Hà, trấn Sơn Nam (xã Độc Lập, huyện Hưng Hà, tỉnh Thái Bình, nay là xã Lê Quý Đôn, tỉnh Hưng Yên).

84d7765e37b29ac9f36e8671de1553e6.jpg
Danh nhân văn hóa Lê Quý Đôn

Ngày 31/10, Kỳ họp lần thứ 43 Đại hội đồng Tổ chức Khoa học, Giáo dục và Văn hoá của Liên hợp quốc (UNESCO) diễn ra tại thành phố Samarkand, Cộng hoà Uzbekistan, đã thông qua Nghị quyết vinh danh và cùng tham gia kỷ niệm 300 năm ngày sinh Danh nhân văn hoá Lê Quý Đôn.

Phát biểu ngay sau khi Nghị quyết được gõ búa thông qua, đồng chí Nguyễn Văn Chiến, Ủy viên Ban Thường vụ Tỉnh ủy, Trưởng ban Tuyên giáo và Dân vận Tỉnh ủy Hưng Yên thay mặt Đảng bộ, chính quyền và nhân dân tỉnh Hưng Yên - quê hương của danh nhân, gửi lời cảm ơn tới UNESCO và các quốc gia thành viên đã ủng hộ việc ghi danh kỷ niệm 300 năm Ngày sinh của danh nhân Lê Quý Đôn; đồng thời cam kết phối hợp chặt chẽ với UNESCO và các đối tác quốc tế để tổ chức các hoạt động kỷ niệm 300 năm ngày sinh của danh nhân trong năm 2026.

Việc UNESCO thông qua Nghị quyết vinh danh và cùng tham gia kỷ niệm 300 năm ngày sinh Danh nhân văn hoá Lê Quý Đôn đã khẳng định sự đánh giá cao của quốc tế đối với những giá trị khoa học, văn hoá, giáo dục của Việt Nam, với cá nhân Danh nhân Lê Quý Đôn; góp phần quảng bá, giới thiệu lịch sử văn hoá của Việt Nam, của tỉnh Hưng Yên.

Đồng thời mang lại sự ghi nhận toàn cầu đối với những lý tưởng về hòa bình, bình đẳng xã hội, học tập suốt đời mà Việt Nam cùng chia sẻ với thế giới, phù hợp với những mục tiêu chung của Tổ chức, và những nét đẹp trong tâm hồn, trí tuệ của con người Việt Nam.

Danh nhân Lê Quý Đôn sinh ngày 02/08/1726, mất ngày 11/06/1784, tại làng Diên Hà, huyện Diên Hà, trấn Sơn Nam (xã Độc Lập, huyện Hưng Hà, tỉnh Thái Bình, nay là xã Lê Quý Đôn, tỉnh Hưng Yên). Lúc nhỏ tên là Lê Danh Phương, tự Doãn Hậu, hiệu Quế Đường. Ông là vị quan lớn thời Lê Trung Hưng, là nhà văn hoá, nhà thơ và được mệnh danh là nhà bác học lớn của Việt Nam trong thời phong kiến.

Lê Quý Đôn ngay từ nhỏ đã nổi danh là thần đồng, đứng đầu ở cả 3 kỳ thi Hương, thi Hội, thi Đình và trở thành một trí thức tài năng, không chỉ giỏi trong các lĩnh vực triết học, lịch sử, địa lý và thiên văn, mà còn là nhà văn, nhà ngoại giao xuất sắc. Ông là hiện thân của tinh thần học hỏi không ngừng, của sự sáng tạo và trí tuệ.

Tác phẩm của Lê Quý Đôn thống kê có tới hơn 40 bộ, bao quát hầu hết các vấn đề về lịch sử, văn hóa, nông nghiệp, thiên văn, địa lý. Các tác phẩm nổi tiếng của ông được coi như bách khoa toàn thư ở nhiều lĩnh vực, như: Vân đài loại ngữ, Kiến văn tiểu lục, Đại Việt thông sử, Bắc sử thông lục, Toàn Việt thi lục; các sách về triết học như Quần thư khảo biện, Thánh mô hiền phạm lục...

Năm 2026, kỷ niệm 300 năm ngày sinh Danh nhân văn hoá Lê Quý Đôn, tỉnh Hưng Yên, quê hương của Ông sẽ tổ chức nhiều hoạt động thiết thực, bổ ích tưởng nhớ đóng góp của nhà bác học xuất chúng của Việt Nam./.

Phan Anh