Triển lãm “Dáng hình của đất”: Gắn kết tinh hoa gốm Việt – Nhật, lan tỏa giá trị di sản
Sáng 19/9, tại Bảo tàng Hà Nội đã diễn ra lễ khai mạc triển lãm “Dáng hình của đất”. Sự kiện do Trung tâm Điều phối các hoạt động sáng tạo Hà Nội (Bảo tàng Hà Nội), làng gốm Phù Lãng (Bắc Ninh), làng gốm Toho (Nhật Bản) và các nghệ nhân trong, ngoài nước tổ chức. Đây là một hoạt động ý nghĩa nhằm kết nối tinh hoa nghề truyền thống, đồng thời giới thiệu và tôn vinh những giá trị văn hóa đặc sắc của gốm thủ công.
Triển lãm giới thiệu 67 tác phẩm độc bản do các học viên làng gốm Phù Lãng và các nghệ nhân Nhật Bản thực hiện. Mỗi sản phẩm không chỉ mang giá trị nghệ thuật mà còn là dấu ấn của văn hóa, là minh chứng cho sự khéo léo, sáng tạo cùng tâm huyết và khát vọng đưa nghề gốm truyền thống đến gần hơn với đời sống đương đại. Đây cũng là kết quả từ dự án hợp tác phát triển nghề gốm giữa hai làng gốm, mở ra hành trình gắn kết lâu dài trong công tác bảo tồn và phát huy di sản văn hóa làng nghề.
Phát biểu khai mạc triển lãm, ông Nguyễn Tiến Đà - Giám đốc Bảo tàng Hà Nội nhấn mạnh, không gian triển lãm này chính là nơi mà những câu chuyện bằng đất, bằng lửa và bằng tình yêu dành cho nghệ thuật gốm truyền thống được kể lại qua từng sản phẩm gốm.
Theo Giám đốc Bảo tàng Hà Nội, điểm đặc biệt của triển lãm chính là sự giao hòa giữa hai dòng gốm: “Gốm Phù Lãng vốn mộc mạc, gần gũi đã cùng gốm Toho tinh tế, tỉ mỉ đứng chung trong một không gian. Đó chính là minh chứng cho sự gặp gỡ và gắn kết giữa hai nền văn hóa, hai ngôi làng, hai cộng đồng làng nghề truyền thống”.
.png)
Tại lễ khai mạc triển lãm, ông Yoshinori Noguchi - Phó trưởng làng gốm Toho (Nhật Bản) cũng bày tỏ niềm vui khi được tham gia sự kiện và cảm ơn tới Đại sứ quán Nhật Bản cùng Bảo tàng Hà Nội đã tạo điều kiện cho hoạt động giao lưu văn hóa. Ông cho biết làng gốm Toho có truyền thống lâu đời, hiện làng có 40 lò gốm đang hoạt động. Làng gốm Toho từng hợp tác cùng làng gốm Bát Tràng trong dự án chuyển giao kỹ năng nghề gốm từ năm 2021.
“Các sản phẩm được trưng bày tại triển lãm lần này đều là những tác phẩm chọn lọc, mang vẻ đẹp riêng và bản sắc độc đáo của hai làng nghề, giúp công chúng cảm nhận rõ nét tinh hoa của gốm từ màu sắc đến dáng hình”, ông Yoshinori Noguchi khẳng định.
Đặc biệt, triển lãm có sự góp mặt của các nghệ nhân Nhật Bản nổi tiếng trong nhiều loại hình nghệ thuật như: gốm, trà đạo, cắm hoa, gấp giấy. Đến với triển lãm, công chúng không chỉ được thưởng lãm các tác phẩm mà còn có cơ hội tham gia nhiều hoạt động trải nghiệm văn hóa phong phú như: tham gia nặn gốm bằng tay, thưởng thức trà đạo Nhật Bản, tìm hiểu Ikebana – nghệ thuật cắm hoa truyền thống, cũng như gấp giấy Origami. Những trải nghiệm này vừa khơi gợi cảm hứng sáng tạo, vừa mở ra cơ hội tiếp cận gần gũi hơn với nghệ thuật và văn hóa Việt – Nhật.
Triển lãm là dịp giới thiệu tinh hoa nghề gốm truyền thống, góp phần làm sâu sắc tình hữu nghị Việt – Nhật, đồng thời khẳng định vai trò của Bảo tàng Hà Nội trong gìn giữ và phát huy giá trị văn hóa. Ban tổ chức kỳ vọng sự kiện sẽ nuôi dưỡng tình yêu với gốm thủ công và thúc đẩy kết nối văn hóa bền vững giữa hai quốc gia.
Ông Nguyễn Tiến Đà cho biết sau triển lãm, các sản phẩm của làng gốm Toho sẽ tiếp tục được Bảo tàng Hà Nội giới thiệu trong hệ thống quà lưu niệm. Ông cũng bày tỏ hy vọng sản phẩm của các làng nghề gốm Hà Nội và Việt Nam sẽ có cơ hội được giới thiệu tại Nhật Bản, góp phần lan tỏa văn hóa và thúc đẩy thương mại.
Triển lãm diễn ra từ ngày 19 đến 28/9/2025 với chuỗi hoạt động trải nghiệm như: workshop Ikebana (19/9), nặn gốm miễn phí (20 và 23/9), Origami (24/9) và trà đạo (27/9). Chuỗi hoạt động này hứa hẹn mang đến cho người xem một hành trình văn hóa đa chiều, giàu cảm xúc./.