95 năm ngành Tuyên giáo của Đảng: Đổi mới, sáng tạo, vững bước tiên phong

Từ những buổi đầu truyền bá chủ nghĩa Mác - Lênin, khơi dậy tinh thần yêu nước, đến việc định hướng dư luận, bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng trong thời đại số hôm nay, ngành Tuyên giáo luôn giữ vai trò tiên phong, âm thầm mà bền bỉ, kiên định, sáng tạo, đóng góp to lớn vào mọi giai đoạn phát triển của đất nước.

Thắp lửa cách mạng - Kiến tạo niềm tin

Trong sự áp bức, nô dịch của đế quốc và tay sai phong kiến, ngành tuyên truyền đã là những hạt giống đầu tiên gieo mầm tư tưởng cách mạng trong quần chúng nhân dân. Bằng nhiệt huyết cách mạng, hình thức linh hoạt, tư duy sáng tạo, cán bộ tuyên giáo đã trực tiếp truyền bá Chủ nghĩa Mác-Lênin, giác ngộ tinh thần cách mạng, khích lệ tinh thần yêu nước, đấu tranh vì độc lập, tự do.

Từ những bài viết tuyên truyền chống đế quốc đến các buổi thuyết giảng, đó là những “vũ khí tinh thần”, “bài giáo lý” đầu tiên khẳng định vị trí lý luận của Đảng, gieo mầm lý tưởng cải tạo xã hội. Chỉ trong vòng một thời gian ngắn, nhờ công tác tuyên giáo, ý thức về giai cấp, về cuộc đấu tranh giải phóng dân tộc đã nhanh chóng lan rộng, biến các tư tưởng cách mạng từ chân lý thành hành động của quần chúng.

Trong suốt hai cuộc kháng chiến chống Pháp và chống Mỹ, Ngành Tuyên giáo tiếp tục phát huy vai trò xung kích trên mặt trận tinh thần. Những tác phẩm báo chí, văn học, điện ảnh, lời ca tiếng hát, khẩu hiệu, bài giảng đã trở thành vũ khí cổ vũ lòng yêu nước, hun đúc lý tưởng cách mạng, xây dựng niềm tin vào thắng lợi tất yếu. Tuyên giáo thời chiến là tiếng nói của ý chí dân tộc, điểm tựa tinh thần để toàn dân, toàn quân vững bước vượt qua muôn trùng gian khó.

Với tư tưởng chỉ đạo “Toàn dân kháng chiến, toàn diện kháng chiến” của Đảng và Chủ tịch Hồ Chí Minh, các phong trào “Luyện quân lập công”, “Giết giặc lập công”, “Ba sẵn sàng”, “Năm xung phong” không chỉ là biểu hiện sinh động của ý chí chiến đấu mà còn là thành quả của một quá trình tuyên truyền, vận động kiên trì, thuyết phục, cảm hóa sâu rộng trong xã hội. Tuyên giáo đã làm nên sức mạnh tinh thần bất khuất, giúp nhân dân vượt qua muôn vàn gian khổ, hy sinh. Trong từng làng quê, từng trận địa, cán bộ tuyên huấn, tuyên truyền viên, văn nghệ sĩ cách mạng đã góp phần quan trọng tạo nên “trận địa tư tưởng” vững chắc, giữ vững niềm tin vào sự lãnh đạo của Đảng và thắng lợi của cách mạng.

Sau năm 1975, trong giai đoạn cả nước thống nhất nhưng phải đối mặt với muôn vàn khó khăn, công tác tuyên giáo góp phần hàn gắn vết thương chiến tranh, củng cố niềm tin của quần chúng vào con đường xã hội chủ nghĩa, tạo ra sự gắn kết về tinh thần và khát vọng xây dựng đất nước.

Bước sang thời kỳ đổi mới (năm 1986) và hội nhập quốc tế sâu rộng, công tác Tuyên giáo không chỉ giữ vững vai trò là người “gác cổng tư tưởng” mà còn nhanh chóng đổi mới nội dung, phương thức hoạt động, thích ứng với bối cảnh mới. Ngành đã chủ động định hướng dư luận xã hội, kịp thời đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch; bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng trong bối cảnh mới; đẩy mạnh giáo dục lý luận chính trị, truyền thống cách mạng, đạo đức, lối sống cho cán bộ, đảng viên và Nhân dân.

Đặc biệt, trong thời đại bùng nổ thông tin, công nghệ số và mạng xã hội, ngành Tuyên giáo đã linh hoạt, sáng tạo trong tuyên truyền, ứng dụng mạnh mẽ các nền tảng số để truyền tải thông tin tích cực, lan tỏa giá trị nhân văn, khơi dậy tinh thần yêu nước và khát vọng phát triển đất nước. Các mô hình như “mỗi ngày một tin tốt”, “mỗi tuần một câu chuyện đẹp”, tăng cường vai trò người phát ngôn, báo cáo viên, tuyên truyền viên các cấp… đã mang đến hơi thở mới, gần gũi, thuyết phục, hiệu quả hơn.

Xuyên suốt 95 năm qua, ngành Tuyên giáo luôn giữ vị trí tiên phong, đi trước mở đường trong toàn bộ sự nghiệp cách mạng của Đảng và dân tộc. Những dấu ấn nổi bật của ngành không chỉ thể hiện ở những giai đoạn lịch sử trọng đại mà còn ở việc luôn thích ứng nhanh với những yêu cầu, nhiệm vụ mới đặt ra trong từng thời kỳ.

Tại Thành phố Hà Nội, sau khi hợp nhất hai cơ quan tham mưu của Đảng, Ban Tuyên giáo và Dân vận Thành ủy Hà Nội đã nhanh chóng kiện toàn tổ chức bộ máy, chủ động triển khai đồng bộ các nhiệm vụ theo chức năng, nhiệm vụ mới. Trong 6 tháng đầu năm 2025, Ban Tuyên giáo và Dân vận Thành ủy đã chủ động chỉ đạo, hướng dẫn hệ thống tuyên giáo và dân vận triển khai thực hiện linh hoạt, sáng tạo các chủ trương, định hướng lớn về công tác tuyên giáo và dân vận. Ban đã định hướng, phối hợp biên soạn tài liệu và tổ chức triển khai đợt cao điểm sinh hoạt chính trị "Nghiên cứu, quán triệt, tuyên truyền tư tưởng chỉ đạo, định hướng lớn của Đảng và đồng chí Tổng Bí thư Tô Lâm về kỷ nguyên mới - kỷ nguyên vươn mình của dân tộc" và các chủ trương liên quan đến công tác sắp xếp bộ máy trong hệ thống chính trị.

Công tác thông tin, tuyên truyền đã được Ban triển khai đồng bộ, đa dạng, thiết thực, góp phần nâng cao tính thuyết phục và hiệu quả công tác tuyên truyền, tạo sức lan tỏa lớn. Hoạt động báo cáo viên, tuyên truyền miệng được cấp ủy quan tâm chỉ đạo, ngày càng đi vào chiều sâu, gắn với việc thực hiện Chỉ thị số 30-CT/TW của Ban Bí thư Trung ương Đảng khóa XIII về công tác tuyên truyền miệng trong tình hình mới.

Đáng chú ý, công tác chuyển đổi số trong lĩnh vực tuyên giáo và dân vận Hà Nội tiếp tục được Ban Tuyên giáo và Dân vận Thành ủy quan tâm, đẩy mạnh thực hiện. Qua đó góp phần đổi mới phương thức lãnh đạo, cách thức làm việc, nâng cao hiệu quả, rút ngắn thời gian triển khai nội dung công việc, đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ ngày càng cao của thành phố trong giai đoạn phát triển mới.

Trong 6 tháng cuối năm 2025, Ban Tuyên giáo và Dân vận Thành ủy Hà Nội xác định tiếp tục nâng cao hiệu lực, hiệu quả công tác tuyên truyền, định hướng tư tưởng, củng cố niềm tin, tạo đồng thuận trong cán bộ, đảng viên và các tầng lớp nhân dân Thủ đô. Trọng tâm là tuyên truyền sâu rộng về kết quả phát triển kinh tế - xã hội 6 tháng đầu năm; nhiệm vụ trọng tâm 6 tháng cuối năm; đẩy mạnh tuyên truyền, quán triệt, tổ chức thực hiện Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng, các nghị quyết của Trung ương, Bộ Chính trị, Ban Bí thư, như Nghị quyết số 57-NQ/TƯ về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia; Nghị quyết số 59-NQ/TƯ về hội nhập quốc tế trong tình hình mới; Nghị quyết số 66-NQ/TƯ về đổi mới công tác xây dựng và thi hành pháp luật đáp ứng yêu cầu phát triển đất nước trong kỷ nguyên mới; Nghị quyết số 68-NQ/TƯ về phát triển kinh tế tư nhân và các nội dung chuẩn bị cho Đại hội lần thứ XVIII Đảng bộ thành phố, tiến tới Đại hội lần thứ XIV của Đảng.

Khơi dậy khát vọng phát triển đất nước hùng cường

Trong giai đoạn hiện nay, khi Đảng, Nhà nước thực hiện tinh gọn bộ máy theo Nghị quyết số 18-NQ/TW ngày 25-10-2017 của Ban Chấp hành Trung ương khóa XII, sắp xếp lại chính quyền địa phương hai cấp, công tác tuyên giáo đã kịp thời vào cuộc, chủ động tuyên truyền, giáo dục chính trị, tư tưởng, tạo sự đồng thuận trong xã hội. Đây là ví dụ điển hình về sự nhạy bén, tính dự báo và tính chiến đấu mạnh mẽ của công tác tuyên giáo trong điều kiện chuyển đổi mô hình chính quyền, tổ chức bộ máy ở cấp cơ sở.

Đặc biệt, năm 2025 ghi dấu bước chuyển quan trọng khi ngành Tuyên giáo và Dân vận chính thức hợp nhất theo chủ trương của Đảng về sắp xếp tổ chức bộ máy tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả. Đây không đơn thuần là sự thay đổi về mặt tổ chức mà còn thể hiện tầm nhìn chiến lược trong việc nâng cao hiệu quả công tác xây dựng Đảng, gắn tư tưởng với hành động, gắn lý luận với thực tiễn, gắn tuyên truyền với vận động quần chúng Nhân dân.

Sự hợp nhất giữa công tác tuyên giáo và dân vận mở ra một thời kỳ mới “kết nối tư tưởng và hành động”, với yêu cầu cao hơn, toàn diện hơn: vừa giữ vững trận địa tư tưởng, vừa trực tiếp vận động, lắng nghe, giải thích, thuyết phục Nhân dân. Trong bối cảnh đất nước đẩy mạnh chuyển đổi số, thực hiện mô hình chính quyền địa phương hai cấp, sắp xếp đơn vị hành chính, hội nhập và cạnh tranh toàn cầu, vai trò của Tuyên giáo và Dân vận càng trở nên cấp thiết và then chốt.

Công tác tuyên giáo và dân vận trong thời kỳ mới đòi hỏi không ngừng đổi mới tư duy, cách làm, chủ động dự báo và định hướng dư luận; tăng cường truyền thông chính sách, phản bác thông tin sai lệch, thù địch; tăng “sức đề kháng” xã hội trước âm mưu “diễn biến hòa bình”. Đồng thời, khơi dậy khát vọng phát triển, tinh thần yêu nước, ý chí tự lực tự cường và niềm tin vào sự lãnh đạo của Đảng.

Thời gian tới, đất nước đang đứng trước nhiều vận hội to lớn nhưng cũng đối mặt với không ít thách thức. Bối cảnh toàn cầu hóa sâu rộng, cạnh tranh chiến lược giữa các nước lớn, chuyển đổi số, biến đổi khí hậu, cùng với yêu cầu đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa và hội nhập quốc tế ngày càng sâu rộng, đòi hỏi công tác tuyên giáo phải có bước phát triển mới, đáp ứng yêu cầu cao hơn về cả tầm nhìn, năng lực dự báo, năng lực tổ chức thực hiện và sự kiên định trong tư tưởng.

Theo đó, công tác tuyên giáo phải chủ động đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch, nâng cao sức đề kháng xã hội, giữ vững trận địa tư tưởng, không để thông tin xấu độc làm suy giảm niềm tin của nhân dân; phải phát huy vai trò tiên phong trong thực hiện thắng lợi các nghị quyết Trung ương, chỉ thị của Bộ Chính trị, Ban Bí thư về sắp xếp tổ chức bộ máy và mô hình chính quyền địa phương hai cấp; đẩy mạnh chuyển đổi số trong công tác tuyên giáo; tiếp tục nâng cao chất lượng công tác giáo dục chính trị tư tưởng trong cán bộ, đảng viên và nhân dân; đẩy mạnh học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh, lan tỏa sâu rộng giá trị nhân văn, tinh thần cống hiến, ý chí vượt khó, khát vọng vươn lên của dân tộc; chú trọng xây dựng đội ngũ cán bộ tuyên giáo đủ tâm, tầm, tài, trách nhiệm.

Hướng tới Đại hội XIV của Đảng, ngành Tuyên giáo cần chuẩn bị thật tốt về mặt tư tưởng, tạo tiền đề nhận thức thống nhất trong toàn Đảng, toàn dân và toàn quân. Tuyên giáo cần khơi dậy khát vọng phát triển đất nước phồn vinh, hạnh phúc; cổ vũ, động viên toàn xã hội chung tay thực hiện các đột phá chiến lược, cải cách thể chế, xây dựng Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam.

Chặng đường 95 năm đã khẳng định vị thế đặc biệt của ngành Tuyên giáo, lực lượng xung kích trên mặt trận tư tưởng - lý luận của Đảng. Từ hạt nhân đầu tiên gieo mầm lý tưởng cách mạng, đến đội ngũ vững vàng, chuyên nghiệp hôm nay, ngành Tuyên giáo luôn là “ngọn đèn soi đường”, góp phần làm nên sức mạnh chính trị tinh thần to lớn trong mọi thắng lợi của cách mạng.

Phát huy truyền thống vẻ vang, công tác tuyên giáo sẽ tiếp tục khẳng định là một trụ cột quan trọng của công tác xây dựng Đảng, góp phần xây dựng hệ thống chính trị vững mạnh, nâng cao năng lực lãnh đạo và sức chiến đấu của toàn Đảng, giữ vững niềm tin của nhân dân và thắp sáng khát vọng phát triển đất nước phồn vinh, hạnh phúc./.

NHN