Trưng bày “30 năm quan hệ ngoại giao Việt Nam - Hoa Kỳ” và trao trả hồ sơ chứng tích chiến tranh
Nhân kỷ niệm 30 năm thiết lập quan hệ ngoại giao Việt Nam – Hoa Kỳ (1995 - 2025) và 78 năm Ngày Thương binh – Liệt sĩ (27/7/1947 – 27/7/2025) Trung tâm Lưu trữ quốc gia III (Cục Văn thư và Lưu trữ nhà nước, Bộ Nội vụ) tổ chức Trưng bày tài liệu “30 năm quan hệ Việt Nam – Hoa Kỳ” và trao hồ sơ chứng tích chiến tranh cho các gia đình liệt sĩ và các cựu chiến binh.
Trưng bày tài liệu và trao trả hồ sơ chứng tích là những hoạt động mang nhiều ý nghĩa nhân văn, lịch sử và đối ngoại sâu sắc, không chỉ cùng nhau nhìn lại chặng đường 30 năm quan hệ ngoại giao Việt Nam - Hoa Kỳ, mà còn góp phần củng cố mối quan hệ hợp tác, phát triển giữa hai nước mạnh mẽ hơn bao giờ hết. Với ký ức được gìn giữ, với sự hợp tác được bồi đắp bằng thiện chí và trách nhiệm, quan hệ Việt Nam - Hoa Kỳ hứa hẹn một tương lai tươi sáng, vì lợi ích của Nhân dân hai nước, và vì một thế giới hòa bình, ổn định, nhân văn và phát triển.
Chương trình Trưng bày gồm ba phần: Phần I - Tiến tới thiết lập quan hệ ngoại giao; Phần II - Hợp tác và phát triển; Phần III - Vững bước vào kỷ nguyên mới.
Trưng bày tài liệu “30 năm quan hệ ngoại giao Việt Nam - Hoa Kỳ” khai thác nguồn tư liệu phong phú từ Trung tâm Lưu trữ quốc gia III thuộc Cục Văn thư và Lưu trữ nhà nước, Bộ Ngoại giao Việt Nam, Thông tấn xã Việt Nam, Trung tâm Việt Nam, Đại sứ quán Hoa Kỳ tại Việt Nam, Đại học Công nghệ Texas - Hoa Kỳ, các nhân chứng lịch sử phản ánh những dấu mốc quan trọng, nỗ lực hợp tác trên các lĩnh vực chính trị, kinh tế, văn hóa, khoa học, giáo dục, y tế, quốc phòng...
Đặc biệt, trưng bày giới thiệu nhiều tài liệu lần đầu tiên được công bố, tiêu biểu như: Các văn bản liên quan đến tiến trình bình thường hóa quan hệ ngoại giao giữa Việt Nam và Hoa Kỳ; Tuyên bố của Tổng thống Bill Clinton về việc thiết lập quan hệ bình thường với Việt Nam, công bố tại Nhà Trắng ngày 11-7-1995, hiện lưu giữ tại Lưu trữ Quốc gia Hoa Kỳ; Tuyên bố của Thủ tướng Võ Văn Kiệt ngày 12-7-1995 về quyết định bình thường hóa quan hệ của Tổng thống Bill Clinton, hiện bảo quản tại Trung tâm Lưu trữ quốc gia III.
Điểm nhấn đầy xúc động của sự kiện là lễ trao trả hồ sơ, chứng tích chiến tranh cho thân nhân các liệt sĩ và cựu chiến binh Việt Nam. Đây là kết quả của sự phối hợp giữa Trung tâm Việt Nam – Đại học Công nghệ Texas, Hội Việt – Mỹ, tổ chức “Trái tim người lính Việt Nam”, câu lạc bộ “Mãi mãi tuổi 20” và “Kỷ vật kháng chiến”.
Trung tâm Việt Nam - Đại học Công nghệ Texas đã trao tặng cho Trung tâm Lưu trữ quốc gia III hơn 200 bộ hồ sơ, dữ liệu chứng tích chiến tranh để quản lý và tiếp tục trao trả cho các gia đình. Năm 2025, Tổ chức "Trái tim người lính Việt Nam" đã tiến hành biên soạn và giới thiệu tóm tắt gần 50 hồ sơ chứng tích chiến tranh lên mạng xã hội, sau đó, các nhóm tình nguyện viên của Câu Lạc bộ "Mãi mãi tuổi 20" và "Kỷ vật kháng chiến" ở nhiều tỉnh, thành phố trên cả nước, theo những thông tin và địa chỉ hiếm hoi có trong hồ sơ đã đến từng thôn xóm của các xã, phường, để trực tiếp tìm kiếm và xác minh…
Nhân dịp này, Đại sứ quán Hoa Kỳ tại Việt Nam cũng gửi tặng 30 bức ảnh - tượng trưng cho số năm thiết lập quan hệ ngoại giao giữa Việt Nam và Hoa Kỳ./.
Năm 1995, Việt Nam và Hoa Kỳ đã thiết lập quan hệ ngoại giao, cùng nhau đi qua những cột mốc lịch sử: Ký kết Hiệp định Thương mại song phương năm 2000, xác lập quan hệ Đối tác toàn diện năm 2013 và đỉnh cao là nâng cấp quan hệ lên Đối tác chiến lược toàn diện vì hòa bình, hợp tác và phát triển bền vững vào tháng 9/2023. Sau 30 năm, mối quan hệ giữa hai quốc gia đã đạt được nhiều thành tựu trong các lĩnh vực như: chính trị - ngoại giao, kinh tế - thương mại, quốc phòng - an ninh, khoa học - công nghệ, giáo dục - đào tạo, y tế, văn hóa, du lịch, … với tần suất cao, phạm vi mở rộng và nội dung thực chất.