Tôn vinh di sản qua không gian trưng bày mới tại Bảo tàng Mỹ thuật Việt Nam
Không gian trưng bày mỹ thuật ứng dụng và mỹ thuật dân gian vừa được ra mắt tại Bảo tàng Mỹ thuật Việt Nam (66 Nguyễn Thái Học, Ba Đình, Hà Nội) là điểm nhấn mới trong hệ thống trưng bày cố định, đồng thời là bước tiến trong công tác bảo tồn, phát huy giá trị di sản mỹ thuật truyền thống.
Hai loại hình mỹ thuật ứng dụng và mỹ thuật dân gian vốn gắn bó mật thiết với đời sống văn hóa người Việt. Chúng không chỉ phản ánh đời sống tinh thần, tư duy thẩm mỹ mà còn thể hiện sự tinh xảo trong kỹ năng nghề nghiệp, góp phần định hình bản sắc văn hóa dân tộc. Từ trang phục, trang sức, công cụ lao động, đồ dùng sinh hoạt đến những dòng tranh, tượng dân gian, các hiện vật đều chứa đựng chiều sâu văn hóa và giá trị nghệ thuật đặc sắc.
Tại lễ ra mắt Không gian trưng bày Mỹ thuật ứng dụng và Mỹ thuật dân gian diễn ra ngày 24/6/2025, nhân dịp kỷ niệm 59 năm thành lập Bảo tàng Mỹ thuật Việt Nam, Giám đốc Nguyễn Anh Minh nhấn mạnh: “Mỹ thuật ứng dụng và mỹ thuật dân gian là một phần không thể thiếu trong dòng chảy lịch sử phát triển của mỹ thuật Việt Nam, phản ánh bản sắc dân tộc, kỹ năng nghề nghiệp tinh xảo và giá trị thẩm mỹ của văn hóa Việt Nam”.
Trước đó, không gian trưng bày hai bộ sưu tập này từng được bố trí tại tầng 2 và 3 nhà B của bảo tàng, nhưng sau nhiều năm phục vụ công chúng, hệ thống trưng bày đã xuống cấp, không còn đáp ứng yêu cầu tham quan. Năm 2022, với sự đồng ý của Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch, Bảo tàng Mỹ thuật Việt Nam triển khai dự án chỉnh lý trưng bày hai bộ sưu tập. Sau hai năm thực hiện, không gian mới đã hoàn thiện với diện mạo hiện đại, chuyên nghiệp.
.png)
Không gian mỹ thuật ứng dụng giới thiệu nhiều hiện vật tiêu biểu như trang phục, trang sức, nhạc cụ, vũ khí, công cụ lao động, đồ chơi… của nhiều dân tộc trên cả nước. Các hiện vật thể hiện rõ sự đa dạng về chất liệu, hoa văn, kiểu dáng, kỹ thuật chế tác, phản ánh sự phát triển phong phú của ngành thủ công mỹ nghệ Việt Nam qua các thời kỳ.
Không gian mỹ thuật dân gian trưng bày các dòng tranh dân gian nổi bật như Đông Hồ (Bắc Ninh), Hàng Trống (Hà Nội), Kim Hoàng (Hà Tây cũ), làng Sình (Huế), tranh thờ của dân tộc Dao, Tày, Cao Lan... cùng tượng dân gian bằng đất, gỗ, kim loại. Qua đó, người xem có thể cảm nhận sâu sắc đời sống tín ngưỡng, phong tục tập quán và khát vọng tinh thần của người Việt xưa.
.png)
Đặc biệt, không gian trưng bày được thiết kế theo hướng hiện đại, chú trọng yếu tố thẩm mỹ và trải nghiệm của khách tham quan. Bảo tàng đã ứng dụng công nghệ số như 3D mapping, màn hình tương tác và phần mềm tra cứu để hỗ trợ người xem tìm hiểu sâu hơn về hiện vật, trong đó có cả những hiện vật chưa được trưng bày trực tiếp.
Ông Nguyễn Anh Minh chia sẻ thêm, do diện tích không gian trưng bày hạn chế, Bảo tàng cùng các đối tác đã nghiên cứu, tìm tòi và sử dụng công nghệ như một giải pháp tối ưu hóa không gian. Việc ứng dụng công nghệ số không chỉ khắc phục hạn chế về diện tích, mà còn gia tăng trải nghiệm đa giác quan cho du khách.
Theo kế hoạch, Bảo tàng Mỹ thuật Việt Nam sẽ định kỳ thay đổi hiện vật trong không gian này nhằm làm phong phú trải nghiệm và giữ sức hấp dẫn đối với công chúng. Đây được kỳ vọng là một địa chỉ văn hóa mới, góp phần giáo dục thẩm mỹ, nâng cao nhận thức cộng đồng về di sản mỹ thuật dân tộc, đồng thời quảng bá hiệu quả các giá trị nghệ thuật truyền thống của Việt Nam tới du khách trong và ngoài nước./.