Chính sách & Quản lý

“Tiếp sức” cho văn nghệ sỹ có thêm nhiều tác phẩm giá trị cao về nội dung, tư tưởng, nghệ thuật

Quỳnh Chi 03/06/2025 13:00

Cục Nghệ thuật biểu diễn vừa cho biết, đã xây dựng Dự thảo “Thông tư quy định định mức kinh tế - kỹ thuật, định mức chi phí hỗ trợ các hoạt động sáng tác của văn nghệ sĩ nhằm khuyến khích các tài năng sáng tạo, góp phần hình thành các tác phẩm văn học nghệ thuật có giá trị về nội dung, tư tưởng và nghệ thuật tại các trại sáng tác phục vụ nhiệm vụ chính trị” (Dự thảo Thông tư) để trình Bộ trưởng Bộ Văn hóa – Thể thao và Du lịch ký ban hành.

Phù hợp thực tiễn, khuyến khích các tài năng sáng tạo, góp phần hình thành các tác phẩm văn học nghệ thuật có giá trị

Theo Dự thảo Tờ trình Thông tư của Cục Nghệ thuật biểu diễn, thời gian qua, Đảng và Nhà nước đã có nhiều chính sách để phát triển văn học nghệ thuật trong thời kỳ mới, nổi bật là Nghị quyết số 23-NQ/TW ngày 16/6/2008 của Bộ Chính trị về “Tiếp tục xây dựng và phát triển Văn học, Nghệ thuật trong thời kỳ mới”, Nghị quyết số 33-NQ/TW ngày 9/6/2014 Hội nghị lần thứ 9 Ban Chấp hành Trung ương Đảng (khóa XI) về xây dựng và phát triển văn hóa, con người Việt Nam đáp ứng yêu cầu phát triển bền vững đất nước, lĩnh vực văn hóa, nghệ thuật ở nước ta tiếp tục có bước phát triển, đạt được những kết quả quan trọng.

hanoi-vhnt(1).jpg
Văn nghệ sĩ Hội Liên hiệp VHNT Hà Nội và Hội VHNT tỉnh Đồng Nai tìm hiểu lịch sử, nét kiến trúc đặc trưng của đền Bạch Mã (quận Hoàn Kiếm, TP. Hà Nội) trong chương trình giao lưu trao đổi kinh nghiệm sáng tác văn học nghệ thuật “Văn nghệ sĩ đồng hành cùng đất nước”, ngày 26/3/2025. (Ảnh: Thụy Phương).

Bên cạnh đó, Kết luận số 84-KL/TW của Bộ Chính trị về tiếp tục thực hiện Nghị quyết số 23-NQ/TW của Bộ Chính trị khóa X về “tiếp tục xây dựng và phát triển văn học, nghệ thuật trong thời kỳ mới” chỉ đạo xây dựng chính sách đào tạo, bồi dưỡng, sử dụng, đãi ngộ, tôn vinh đội ngũ làm công tác nghiên cứu, lý luận phê bình văn học; có cơ chế, chính sách ưu tiên, đột phá trong thu hút, đào tạo, bồi dưỡng, trọng dụng, đãi ngộ các tài năng, nhân lực chất lượng cao trong lĩnh vực văn học; xây dựng cơ chế, chính sách hỗ trợ các nhà văn trẻ, nhà văn nữ, nhà văn đang công tác tại vùng sâu, vùng xa, biên giới hải đảo, trong lực lượng vũ trang, đồng bào dân tộc thiểu số.

Theo đánh giá của Cục Nghệ thuật biểu diễn, trên cơ sở thực tiễn, các cơ quan quản lý nhà nước, các Hội Văn học nghệ thuật từ Trung ương đến địa phương thường xuyên thời gian qua đã tổ chức các hội thảo chuyên sâu bàn về đổi mới tổ chức các trại sáng tác văn học nghệ thuật, nâng cao hiệu quả tác phẩm của các tác giả tham gia trại sáng tác. Tại các hội thảo, các tác giả đã đánh giá cao vai trò quan trọng của việc tổ chức trại sáng tác, qua đó tạo môi trường thuận lợi để sáng tạo ra những tác phẩm có giá trị.

Đồng thời mô hình tổ chức và những đổi mới trong tổ chức của hoạt động trại sáng tác nhiều năm qua đã phát huy được hiệu quả tích cực. Mỗi năm có hàng nghìn văn nghệ sĩ đến trại sáng tác. Số lượng tác phẩm nhân lên tới hàng nghìn tác phẩm thuộc nhiều loại hình, thể loại. Hiện tại, Bộ Văn hóa -Thể thao và Du lịch có 7 trại sáng tác: Đại Lải, Tam Đảo, Đà Nẵng, Vũng Tàu, Đà Lạt, Nha Trang, Cần Thơ. Mỗi năm tổ chức từ 60 đến 80 Trại cho các loại hình: Văn học, Sân khấu, Điện ảnh, Âm nhạc, Nhiếp ảnh, Múa, Văn học dân gian, Văn học miền núi, Kiến trúc, quy tụ từ 1.000 đến 1.200 văn nghệ sỹ trên toàn quốc.

Riêng năm 2019, có 70 trại thường niên và 10 trại chuyên sâu với sự tham gia của 1.146 tác giả. Tổng số tác phẩm là 4.275 tác phẩm (Văn học: 2.188 tác phẩm; Âm nhạc: 261 tác phẩm; Mỹ thuật: 382 tác phẩm; Nhiếp ảnh: 943 tác phẩm; Sân khấu: 106 tác phẩm; Điện ảnh: 100 tác phẩm; Văn học dân gian: 64 tác phẩm; Văn học miền núi: 196 tác phẩm; Múa: 23 tác phẩm; Kiến trúc: 12 tác phẩm). Các tác phẩm được đánh giá cao sẽ được tuyên truyền quảng bá, trưng bày tác phẩm theo định kỳ 2 năm/ lần từ năm 2017.

sang-tac.jpg
Kịch bản của các tác giả trong thời gian tham gia Trại sáng tác viết kịch bản văn học năm 2024 diễn ra tại Nhà sáng tác Đà Lạt (TP. Đà Lạt, tỉnh Lâm Đồng). Trại sáng tác này do Cục Nghệ thuật biểu diễn chủ trì, phối hợp với Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tinh Lâm Đồng, Trung tâm Hỗ trợ sáng tác văn học nghệ thuật tổ chức từ ngày 12 - 19/9/2024.

“Việc đầu tư cho chủ thể là các văn nghệ sỹ có một môi trường, điều kiện tốt để phát huy năng lực, cho ra đời những tác phẩm có giá trị cao về tư tưởng, nghệ thuật đã thể hiện sự ưu việt, tinh thần nhân văn, trọng thị tài năng của Đảng và Chính phủ. Với căn cứ chính trị, pháp lý và thực tiễn, việc xây dựng Thông tư quy định định mức kinh tế kĩ thuật, định mức chi phí hỗ trợ các hoạt động sáng tác của văn nghệ sĩ nhằm khuyến khích các tài năng sáng tạo, góp phần hình thành các tác phẩm văn học nghệ thuật có giá trị về nội dung, tư tưởng và nghệ thuật tại các trại sáng tác phục vụ nhiệm vụ chính trị là cần thiết” – Dự thảo Tờ trình do NSND Nguyễn Xuân Bắc – Cục trưởng Cục Nghệ thuật Biểu diễn ký, nhấn mạnh.

Từng bước hoàn thiện hệ thống quy định pháp luật về lĩnh vực văn học, nghệ thuật trong thời kỳ mới

Dự thảo Thông tư gồm 6 điều và Phụ lục định mức kinh tế - kĩ thuật kèm theo. Trong đó “Điều 2. Quy định chung về định mức kinh tế - kỹ thuật” quy định định mức kinh tế - kỹ thuật tại Thông tư này là mức tối đa để hoàn thành việc thực hiện cung cấp dịch vụ sự nghiệp công; là mức hao phí các yếu tố về lao động, vật tư, máy móc, thiết bị sử dụng để hoàn thành một đơn vị sản phẩm hoặc một khối lượng công việc nhất định, trong một điều kiện cụ thể của dịch vụ sự nghiệp công; và xác định chức danh lao động trong thành phần hao phí nhân công của bảng định mức.

“Điều 3. Nội dung định mức kinh tế - kỹ thuật” với nội dung định mức kinh tế - kỹ thuật bao gồm: hao phí nhân công; hao phí về máy móc, thiết bị sử dụng và hao phí vật liệu sử dụng. Kết cấu của định mức kinh tế - kỹ thuật, gồm tên định mức; mô tả nội dung công việc (nội dung các công đoạn chính để thực hiện cung cấp dịch vụ sự nghiệp công). Bảng định mức gồm hao phí nhân công; hao phí máy móc, thiết bị sử dụng; hao phí vật liệu sử dụng; Trị số định mức, và Ghi chú.

chinh-nguyen.jpg
Vở chèo cổ “Trinh Nguyên” do NSND Trần Quốc Chiêm phục dựng, Nhà hát Chèo Hà Nội thực hiện vừa ra mắt khán giả, được công chúng yêu thích và đánh giá cao bởi vở diễn không chỉ khắc họa rõ nét tình mẫu tử, lòng hiếu thảo, nghĩa tình anh em mà còn ngợi ca những giá trị đạo đức truyền thống cần được gìn giữ và lan tỏa. (Ảnh: Đình Thế).

“Điều 4. Định mức chi phí hỗ trợ tiền ăn” căn cứ Thông tư 12/2025/TT - BTC ngày 19/3/2025 sửa đổi, bổ sung một số điều của Thông tư số 40/2017/TT- BTC ngày 28/4/2017 của Bộ trưởng Bộ Tài chính quy định chế độ công tác phí, chế độ chi hội nghị trong đó phụ cấp lưu trú là 300.000 đồng /ngày/1 người.

“Điều 5. Tổ chức thực hiện”, căn cứ định mức kinh tế - kỹ thuật, định mức chi phí tổ chức, hỗ trợ hoạt động sáng tác của văn nghệ sĩ tại các trại sáng tác quy định tại Thông tư này, các Ban, Bộ, ngành, Ủy ban Nhân dân các tỉnh, thành phố, cơ quan quản lý nhà nước về văn hóa tại các địa phương và các đơn vị sự nghiệp công lập thực hiện hỗ trợ hoạt động sáng tác của văn nghệ sĩ nhằm khuyến khích các tài năng sáng tạo, góp phần hình thành các tác phẩm văn học nghệ thuật có giá trị về nội dung, tư tưởng và nghệ thuật tại các trại sáng tác phục vụ nhiệm vụ chính trị đề xuất, trình cấp có thẩm quyền quyết định áp dụng định mức cụ thể./.

Cục Nghệ thuật Biểu diễn cho biết, việc xây dựng Thông tư nhằm mục đích triển khai thực hiện chủ trương của Đảng, Nhà nước về đẩy mạnh dịch vụ công, thực hiện Nghị định số 32/2019/NĐ-CP ngày 10/4/2019 của Chính phủ quy định giao nhiệm vụ, đặt hàng hoặc đấu thầu cung cấp sản phẩm, dịch vụ công sử dụng ngân sách nhà nước từ nguồn kinh phí chi thường xuyên; Nghị định số 60/2021/NĐ-CP ngày 21/6/2021 của Chính phủ quy định cơ chế tự chủ tài chính của đơn vị sự nghiệp công lập.

Bên cạnh đó, từng bước hoàn thiện hệ thống quy định pháp luật về lĩnh vực văn học, nghệ thuật trong thời kỳ mới, bảo đảm sự nghiệp “phát triển văn học, nghệ thuật đáp ứng nhu cầu tinh thần đa dạng và lành mạnh của nhân dân”. Nâng cao hiệu quả hoạt động tổ chức trại sáng tác, khâu tổ chức trại, tạo điều kiện để các đơn vị sự nghiệp công lập chủ động, phát huy năng lực trong việc cung cấp dịch vụ công phục vụ xã hội.

Dự thảo Thông tư được Cục Nghệ thuật Biểu diễn lấy ý kiến nhân dân đến hết ngày 4/6/2025, sau đó sẽ trình Bộ trưởng Bộ Văn hóa - Thể thao và Du lịch ký ban hành.

Quỳnh Chi