“Người trở về từ thiên hà Ánh Sáng” - Hành trình viễn tưởng và thông điệp nhân sinh

Ngay từ lời tựa cuốn “Người trở về từ thiên hà Ánh Sáng”, tác giả Nguyễn Đình Gấm đã chia sẻ nhân duyên đưa ông đến với tác phẩm này. Đó là ký ức tuổi thơ cùng ông nội ngắm sao trong những đêm hè: “Tôi nhìn lên trời chỉ thấy những ngôi sao nhỏ li ti như cái bánh đa vừng, sáng lung linh như dải lụa. Sau một lúc tập trung, tôi cũng nhận ra hai ngôi sao to hơn, sáng hơn, cứ nhấp nháy liên tục. Ông nội bảo đó là hai mắt con vịt trên sông Ngân Hà.” (Trích Lời tựa, trang 7)

Hình ảnh huyền bí của bầu trời đêm và dòng sông Ngân Hà đã ám ảnh ông suốt tuổi thơ. Khi lớn lên, tìm hiểu về thiên văn học, ông biết dải Ngân Hà có hàng trăm tỷ ngôi sao. Những câu hỏi cứ thôi thúc trong tâm trí: “Ở đó có sự sống không? Ở những thiên hà khác, liệu có con người như trên Trái Đất? Khi nào con người có thể du hành đến các vì sao?”. Chính những trăn trở ấy đã trở thành động lực để ông viết cuốn tiểu thuyết khoa học viễn tưởng “Người trở về từ thiên hà Ánh Sáng”. Như chính tác giả từng chia sẻ, đó là “được làm điều mình thích, làm điều có ý nghĩa mà vì nhiều lý do trước đây chưa có điều kiện thực hiện”.

Tiểu thuyết “Người trở về từ thiên hà Ánh Sáng” dài 255 trang với 5 chương, mở ra một hành trình kỳ thú như một giấc mơ. Năm 2022, Nam và Thúy - hai sinh viên năm nhất quyết định bỏ nhà đi “phượt” trong kỳ nghỉ hè do mâu thuẫn với bố mẹ. Tại bãi đá cổ Sa Pa, họ tình cờ gặp Trí Lương, một người ngoài hành tinh đến từ thiên hà Ánh Sáng. Cả hai được đưa lên phi thuyền, du ngoạn tới mặt trăng, sao Hỏa, các vệ tinh của sao Mộc, rồi lạc vào thế giới người chim - nơi sinh sống của chủng người khổng lồ tiến hóa từ loài dơi và loài chim xanh trên hành tinh Điểu thuộc Ngân Hà.
Hành trình phiêu lưu đưa họ trở thành công dân của hành tinh Trí Lương. Điều bất ngờ nhất là người dân ở đây vốn có nguồn gốc từ Trái Đất. Khoảng 800 triệu năm trước, do một thảm họa địa chất đe dọa hủy diệt hành tinh xanh, tổ tiên họ buộc phải rời đi, lang bạt trong vũ trụ trước khi định cư tại hành tinh Trí Lương của thiên hà Ánh Sáng.

Điều kỳ lạ ở Trí Lương là không có tiền bạc, không có nhà nước. Xã hội được quản lý bởi Trung ương Trí tuệ Tối cao, vận hành qua hệ thống AI do nhóm Tinh Hoa tạo ra. Người Trí Lương di chuyển bằng cách bay ở cự ly gần và sử dụng phi thuyền ở cự ly xa. Họ sống trong những căn nhà thông minh có thể tự di chuyển, thay đổi cấu trúc và tạo ra năng lượng. Không có sở hữu cá nhân, không tham lam, tranh đua hay đố kỵ, con người nơi đây sống hòa hợp với thiên nhiên. Chế độ ăn uống cũng tối giản: mỗi ngày ba bữa, mỗi bữa chỉ gồm ba viên dinh dưỡng và nước sinh tố tổng hợp. Họ không có hôn nhân, mà chỉ có sự “kết duyên tri kỷ” giữa những người tâm sinh lý tương đồng. Tuổi thọ trung bình của người Trí Lương lên tới 150 năm, tương đương 1.500 năm theo thời gian Trái Đất.

Ở Trí Lương, Nam và Thúy dần thích nghi và học hỏi nền văn minh tiên tiến. Họ sống ở đó suốt 5 năm, trong khi thời gian trên Trái Đất đã trôi qua 50 năm. Năm 2072, khi cả hai đã 68 tuổi, họ cùng biệt đội phi hành của các chuyên gia Trí Lương trở về Trái Đất, mang theo sứ mệnh “tri ân báo hiếu Trái Đất”. Nhờ chuyến trở về này, hành tinh xanh thoát khỏi nguy cơ hủy diệt do khủng hoảng vũ khí hạt nhân, cạn kiệt năng lượng và đại dịch đường tiêu hóa…

PGS.TS, nhà văn Nguyễn Đình Gấm, bút danh Việt Hà, sinh ra tại xã Châu Minh, huyện Hiệp Hòa, tỉnh Bắc Giang. Hiện ông đang sinh sống và sáng tác tại Hà Nội. Trước khi đến với tiểu thuyết, ông đã có những đóng góp đáng kể trong lĩnh vực thơ ca với hai tập thơ “Mùa thu cuộc đời” (2022) và “Vũ trụ song song” (2023), đều do Nhà xuất bản Hội Nhà văn ấn hành. Ngoài ra, ông còn viết nhiều truyện ngắn được đăng tải trên các báo và tạp chí uy tín. Sự nghiệp văn chương của Nguyễn Đình Gấm thể hiện sự đa dạng từ thơ ca, truyện ngắn đến tiểu thuyết với phong cách sáng tác kết hợp tinh tế giữa hiện thực và tưởng tượng.

Xuyên suốt “Người trở về từ thiên hà Ánh Sáng”, tác giả vận dụng nhiều kiến thức thiên văn học về hệ Mặt Trời, Ngân Hà, các thiên hà, hệ sao, hố đen… để xây dựng bối cảnh cho nhân vật hoạt động. Với lối viết kết hợp giữa khoa học khúc chiết và ngôn ngữ giàu hình ảnh, tác giả kể chuyện qua nhiều chiều không gian: trực cảm sống động, hoài niệm và tiềm thức. Nhờ đó, dù nhân vật sống ở hành tinh Trí Lương xa xôi, họ vẫn kết nối chặt chẽ với thực tiễn và cuộc sống trên trái đất, khiến người đọc bị cuốn hút và thấu hiểu tính cách của từng nhân vật.

Trí Lương được tác giả xây dựng như một xã hội lý tưởng, nơi công nghệ và đạo đức con người đạt đến mức hoàn hảo. Việc quản lý xã hội bằng trí tuệ nhân tạo (AI) thông qua Trung ương Trí tuệ Tối cao cho thấy sự tiến bộ vượt bậc trong việc ứng dụng công nghệ vào cuộc sống. Con người không còn bị chi phối bởi tiền bạc hay quyền lực, mà sống hòa hợp với thiên nhiên, tập trung vào phát triển bản thân và cộng đồng. Mô hình này đặt ra câu hỏi về khả năng áp dụng AI vào quản lý xã hội thực tế, đồng thời nhấn mạnh tầm quan trọng của đạo đức và trách nhiệm trong việc sử dụng công nghệ.

Nam và Thúy đại diện cho thế hệ trẻ đầy nhiệt huyết nhưng cũng đối mặt với nhiều thách thức và mâu thuẫn. Cuộc hành trình đến Trí Lương không chỉ là chuyến phiêu lưu khám phá vũ trụ mà còn là hành trình trưởng thành của họ. Từ những người trẻ bồng bột, họ học được cách sống có trách nhiệm, hiểu biết sâu sắc về cuộc sống và giá trị của hòa bình, tri thức. Sự thay đổi của họ phản ánh quá trình trưởng thành mà mỗi người trẻ đều trải qua, đặc biệt khi đối mặt với những thay đổi lớn trong cuộc sống.

Tác phẩm nhấn mạnh tầm quan trọng của việc bảo vệ môi trường và duy trì hòa bình. Sự can thiệp của người Trí Lương giúp trái đất tránh khỏi những thảm họa do chính con người gây ra, như chiến tranh hạt nhân và khủng hoảng năng lượng, đồng thời là lời cảnh tỉnh về hậu quả của việc lạm dụng tài nguyên. Cuộc khủng hoảng môi trường hiện tại và tương lai chính là hệ quả của việc khai thác bừa bãi và lạm dụng công nghệ thiếu trách nhiệm. Để gìn giữ hành tinh cho thế hệ sau, con người cần thay đổi lối sống, nâng cao ý thức và hành động vì môi trường.

Trong bối cảnh văn học khoa học viễn tưởng Việt Nam còn khá mới mẻ, “Người trở về từ thiên hà Ánh Sáng” của Nguyễn Đình Gấm là một tác phẩm đáng chú ý. Cuốn tiểu thuyết không chỉ cuốn hút bởi hành trình phiêu lưu kỳ ảo mà còn chứa đựng những triết lý nhân sinh sâu sắc. Bằng việc mở ra một thế giới nơi con người có thể du hành xuyên không gian, tiếp cận những nền văn minh tiên tiến, tác phẩm phản ánh khát vọng khám phá vũ trụ đồng thời đặt ra những trăn trở về môi trường, công nghệ và đạo đức trong tương lai. Liệu con người có thể xây dựng một xã hội lý tưởng như Trí Lương? Câu trả lời phụ thuộc vào cách chúng ta sử dụng tri thức và công nghệ để hướng đến một thế giới bền vững hơn.

Với những thông điệp sâu sắc về tình yêu quê hương, trách nhiệm với trái đất và khát vọng khám phá, “Người trở về từ thiên hà Ánh Sáng” là một tác phẩm đáng đọc, đặc biệt đối với những ai yêu thích khoa học viễn tưởng và quan tâm đến vận mệnh nhân loại./.

Tịnh An