Tái hiện nghi lễ Tết cung đình tại Hoàng thành Thăng Long
Để phát huy giá trị các nghi lễ Tết tiêu biểu của cung đình cũng như những phong tục Tết dân gian truyền thống, Trung tâm Bảo tồn di sản Thăng Long - Hà Nội tổ chức chuỗi hoạt động Tết kéo dài từ 20/1 - 6/2/2025 với nhiều hoạt động đặc sắc.
Không gian trưng bày “Tết xưa - Tết thời bao cấp” sẽ đưa du khách ngược dòng thời gian trở về “Tết xưa - Tết thời bao cấp” của thập kỷ 70, 80 để cùng sống lại một giai đoạn lịch sử đặc biệt của đất nước. Tết thời bao cấp tuy còn thiếu thốn về vật chất nhưng đầy ắp tình người và thiêng liêng.
“Tết thời bao cấp” được tái hiện qua 3 không gian trưng bày: Gian hàng mậu dịch quốc doanh, Gian hàng tranh - hoa - pháo Tết và Không gian thờ cúng.
Không gian trưng bày làm nổi bật đời sống vật chất, tinh thần và văn hóa tâm linh của người dân Hà Nội cách đây nửa thế kỷ. Công chúng sẽ được xem lại hình ảnh người đứng xếp hàng chờ mua hàng Tết bằng tem phiếu; những túi hàng Tết thời bao cấp...
Bên cạnh đó, phong tục dọn dẹp nhà cửa, thú chơi hoa Tết, gói bánh chưng, bao sái bàn thờ, chuẩn bị đồ lễ cúng ông Công ông Táo, cúng giao thừa, cúng tổ tiên, chúc Tết, du xuân... vẫn được nhân dân gìn giữ, tiếp nối.
Trải qua các triều đại Lý, Trần, Lê sơ, trong cung đình thời Lê Trung Hưng đã hình thành nên một hệ thống các nghi lễ Tết cung đình mùa Xuân như: lễ cúng Táo quân, lễ tiến lịch, lễ tiến Xuân ngưu (rước trâu đất và thần Câu mang), lễ phất thức (lau rửa và niêm phong ấn), lễ cáp hưởng (mời các vị tiên đế về ăn Tết), lễ thướng tiêu (dựng cây nêu), lễ trừ tịch (cúng giao thừa), lễ tế tổ tiên, lễ Chính đán, lễ chúc thọ nhà vua, lễ tế giao (tế trời), lễ khai hạ (hạ cây nêu), lễ khai ấn (mở ấn)... Trong đó, có 3 nghi lễ đặc biệt quan trọng là lễ tiến lịch, lễ tiến Xuân ngưu và lễ Chính đán.
Cả 3 nghi lễ đều được trưng bày thông qua hình thức giới thiệu tư liệu, diễn giải bằng tranh vẽ phỏng dựng và hiện vật mô hình, giúp du khách có thể hình dung ra được phần nào đời sống chính trị, văn hóa, lịch sử quá khứ vàng son hoàng cung xưa kia.
Vào ngày 23 tháng Chạp, sẽ tái hiện nghi lễ “Tống cựu nghinh tân” tại Khu di sản Hoàng thành Thăng Long - Hà Nội, thể nghiệm những lễ nghi trong dịp Tết Nguyên đán đã từng diễn ra trong cung đình Thăng Long xưa thể hiện mong muốn hưng thịnh cho quốc gia, bình an no ấm cho nhân dân.
Trong số này, nghi lễ tiến lịch và lễ đổi gác lần đầu tiên được Trung tâm Bảo tồn Di sản Thăng Long - Hà Nội tái dựng lại thông qua hình thức sân khấu hóa sau khi tìm hiểu kỹ lưỡng thông tin và tài liệu lịch sử còn lưu lại, dựa trên việc sưu tầm, nghiên cứu nhiều nguồn tư liệu khác nhau.
Bên cạnh việc tái hiện các nghi thức Tết truyền thống trong cung đình xưa, trong dịp Tết Nguyên đán Ất Tỵ 2025, Trung tâm bảo tồn Di sản Thăng Long - Hà Nội tổ chức các chương trình múa rối đặc sắc phục vụ du khách vào các ngày từ 30/1 đến 2/2 (tức từ mùng 2 đến mùng 5 tháng Giêng) trong các khung giờ: 9h30, 10h30, 11h30, 15h và 16h.
Cũng trong dịp Tết Nguyên đán Ất Tỵ 2025 tại Khu trung tâm Hoàng Thành Thăng Long - Hà Nội trang trí nhiều không gian hoa, cây cảnh phục vụ khách tham quan./.