Đời sống văn hóa

Trải nghiệm "Biển đảo trong lòng đồng bào" tại Làng Văn hóa- Du lịch các dân tộc Việt Nam

Kim Thoa 16:41 02/10/2024

Diễn ra từ ngày 1-31/10, với chủ đề là “Biển đảo trong lòng đồng bào” tại Làng Văn hóa - Du lịch các dân tộc Việt Nam sẽ tái hiện lại “Lễ khao lề thế lính Hoàng Sa”, trình diễn di sản “Nghệ thuật bài chòi Trung bộ Việt Nam”… là những hoạt động nổi bật tại Làng Văn hóa Du lịch các dân tộc Việt Nam dịp này, nhằm nhân lên tâm thức hướng biển của người Việt.

Tháng 10 này, tại Làng Văn hóa - Du lịch các dân tộc Việt Nam sẽ diễn ra các hoạt động hàng ngày, cuối tuần nhằm giới thiệu nét văn hóa, phong tục tập quán của đồng bào, cùng các hoạt động trải nghiệm tại "Ngôi nhà chung" của cộng đồng 54 dân tộc Việt Nam, góp phần tăng cường giao lưu giữa các dân tộc, thu hút khách du lịch đến với Làng Văn hóa - Du lịch các dân tộc Việt Nam.

Chương trình tháng 10 "Biển đảo trong lòng đồng bào" với các hoạt động điểm nhấn như: Tái hiện Lễ khao lề thế lính Hoàng Sa của huyện đảo Lý Sơn, tỉnh Quảng Ngãi; Trình diễn, giới thiệu di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại "Nghệ thuật bài chòi Trung bộ Việt Nam"; Hoạt động trưng bày, triển lãm, giới thiệu văn hóa, du lịch Quảng Ngãi; hình ảnh về Đội hùng binh Hoàng Sa kiêm quản Bắc Hải, Lễ khao lề thế lính Hoàng Sa; Giao lưu, trải nghiệm tinh hoa ẩm thực truyền thống Lý Sơn và các sản vật địa phương tỉnh Quảng Ngãi.

Tái hiện Lễ khao lề thế lính Hoàng Sa của huyện đảo Lý Sơn, tỉnh Quảng Ngãi

hoang-sa-1722829952749754012385-1727838593344-17278385936021276219546.jpg
Tái hiện Lễ khao lề thế lính Hoàng Sa của huyện đảo Lý Sơn, tỉnh Quảng Ngãi tại Làng Văn hóa- Du lịch các dân tộc Việt Nam

Với chủ đề “Biển đảo trong lòng đồng bào”, du khách sẽ được tìm hiểu, khám phá về Lễ khao lề thế lính Hoàng Sa, được người dân huyện đảo Lý Sơn, tỉnh Quảng Ngãi tái hiện tại Làng Văn hóa – Du lịch các dân tộc Việt Nam. Đây là nghi lễ gắn liền với lịch sử ra đời và hoạt động của đội Hoàng Sa, gắn liền với lịch sử chủ quyền lãnh thổ trên vùng biển Đông của nước ta.

Lễ khao lề thế lính Hoàng Sa góp phần phản ánh về lịch sử bảo vệ chủ quyền lãnh thổ của Việt Nam trên vùng Biển Đông, đặc biệt là chủ quyền đối với hai quần đảo Hoàng Sa và Trường Sa của các binh thuyền đội Hoàng Sa - Trường Sa cùng thuỷ quân Hoàng Sa - Trường Sa, khơi dậy lòng yêu nước, bảo tồn các giá trị văn hóa của cha ông, giúp cố kết cộng đồng, giáo dục truyền thống cho các thế hệ con cháu Lý Sơn, Quảng Ngãi nói riêng và Việt Nam nói chung. Lễ vật và nghi thức cúng tế thể hiện sắc thái văn hóa riêng của cư dân Lý Sơn.

Lễ khao lề thế lính Hoàng Sa đã được ghi danh vào Danh mục Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia năm 2013.

Trình diễn, giới thiệu di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại “Nghệ thuật bài chòi Trung bộ Việt Nam”

bai_choi_1(1).jpg
Trình diễn bài chòi là một trong nét sinh hoạt văn hóa đặc sắc của các tỉnh vùng Trung Bộ

Nghệ thuật Bài Chòi Trung bộ Việt Nam (ở các tỉnh Quảng Bình, Quảng Trị, Thừa Thiên Huế, Quảng Nam, Quảng Ngãi, Bình Định, Phú Yên, Khánh Hòa và Đà Nẵng) là một loại hình nghệ thuật đa dạng kết hợp âm nhạc, thơ ca, diễn xuất, hội họa và văn học. Nghệ thuật Bài Chòi là một hình thức sinh hoạt văn hóa và giải trí trong cộng đồng làng xã.

Người trình diễn và gia đình họ đóng vai trò quan trọng trong việc bảo vệ các hình thức thực hành bằng cách giảng dạy các bài bản, kỹ năng ca hát, kỹ thuật trình diễn và phương pháp làm thẻ bài cho các thế hệ trẻ. Hầu hết, nghệ nhân đều được học kỹ năng, kỹ thuật hô, hát Bài Chòi trong gia đình, chủ yếu thông qua phương pháp truyền miệng. Thông qua nội dung của những câu hát, có thể tìm thấy trong đó sự ca ngợi tình thương yêu cha mẹ, tình nghĩa thầy trò, tình nghĩa vợ chồng... Không chỉ mang đậm tính nhân văn, mà nội dung các câu hát trong nghệ thuật bài chòi còn mang đậm tính giáo dục về đạo đức, về nhân cách, lối sống cao đẹp, hướng con người đến những giá trị, chuẩn mực đạo đức cao đẹp hơn.

Việc UNESCO ghi danh Nghệ thuật Bài Chòi Trung bộ Việt Nam tại Danh sách Di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại khẳng định bản sắc văn hóa phong phú của dân tộc Việt Nam, sự gắn kết cộng đồng, đề cao tôn trọng đa dạng văn hóa, khuyến khích đối thoại giữa các cá nhân, các cộng đồng và các dân tộc khác nhau vì sự khoan dung, tình yêu và lòng bác ái đúng theo tôn chỉ và mục tiêu của Công ước 2003 về bảo vệ di sản văn hóa phi vật thể của UNESCO.

Giao lưu, trải nghiệm tinh hoa ẩm thực truyền thống Lý Sơn và các sản vật địa phương tỉnh Quảng Ngãi

Ẩm thực Lý Sơn phản ánh rõ nét mối quan hệ chặt chẽ giữa con người với môi trường tự nhiên. Trong hành trình tìm kiếm hải vật, sản vật, vẽ bản đồ, cắm mốc chủ quyền tại huyện đảo Hoàng Sa chinh phục thiên nhiên…ẩm thực của người dân đất đảo đã thể hiện rõ thái độ ứng xử của con người với tự nhiên để đảm bảo duy trì cuộc sống trong mọi hoàn cảnh. Họ đã biết tận dụng những nguồn sản vật dồi dào từ thiên nhiên, biển cả ban tặng. Họ chọn lọc sáng tạo nhiều món ăn phù hợp với điều kiện sống. Sự thích ứng với môi trường tự nhiên đã thể hiện được tính sáng tạo và linh hoạt của con người tạo nên những đặc trưng riêng, độc đáo trong nền ẩm thực tại Lý Sơn. Con người đã biết tận dụng những nguồn sản vật từ thiên nhiên, biển cả ban tặng cho các ngày lễ tế đình, lễ cúng các bậc tiền nhân gửi lời cầu mong cho dân làng có cuộc sống an hòa trong đó có một số các món ăn đặc trưng gắn với Lễ khao lề thế lính Hoàng Sa và ẩm thực đặc trưng Lý Sơn như bánh, hải sản chế biến, rong biển….Giới thiệu các sản vật địa phương tỉnh Quảng Ngãi như hành tỏi Lý Sơn, quế, đồ mỹ nghệ.

Ngoài các hoạt động điểm nhấn, vào các ngày cuối tuần trong tháng 10, tại Làng Văn hóa – Du lịch các dân tộc Việt Nam diễn ra chương trình dân ca dân vũ đặc sắc với chủ đề “Hoa tháng Mười”, do đồng bào đang hoạt động hàng ngày tại Làng tổ chức nhân kỷ niệm 94 năm ngày Phụ nữ Việt Nam 20/10. Chương trình dân ca dân vũ “Buôn làng vào hội” của đồng bào các dân tộc Tây Nguyên đang hoạt động hàng ngày tại Làng, tìm hiểu nét văn hóa truyền thống của đồng bào các dân tộc Tây Nguyên qua các tiết mục dân ca, dân vũ, dân nhạc với chủ đề ca ngợi quê hương, buôn làng, ca ngợi Đảng, Bác Hồ; qua các hoạt động trải nghiệm như trình diễn cồng chiêng, vòng xoang, đàn Tơ rưng dân gian, đàn K’long pút, đàn Chapi…

dolta_2.jpg
Lễ Sen Dolta theo phong tục của đồng bào Khmer Nam bộ

Tại ngôi chùa Khmer, Làng Văn hóa – Du lịch các dân tộc Việt Nam tổ chức Lễ Sen Dolta theo phong tục của đồng bào Khmer Nam bộ. Đây là một trong những nghi lễ mang ý nghĩa rất lớn về lòng hiếu kính, tưởng nhớ đến công ơn sinh thành dưỡng dục của ông bà, cha mẹ những người quá cố... Lễ dâng y Kathina - mang ý nghĩa trong việc tạo phước và duy trì sự đoàn kết giữa các cư sĩ và tu sĩ...

Các hoạt động trải nghiệm hàng ngày tại Làng vẫn được tiếp diễn như: Giao lưu văn nghệ, văn hóa dân gian, nhảy sạp, hát ví, hát dân ca, diễn tấu cồng chiêng, nghệ thuật hát then, đàn tính, các điệu múa chuông, múa rùa, hát ay ray và diễn tấu Đinh năm. Tham gia các trò chơi dân gian truyền thống như: ném còn, đi cà kheo, đánh đu, đánh yến, trải nghiệm dệt vải... Tìm hiểu văn hóa ẩm thực và thưởng thức các món ăn đặc sắc của đồng bào các dân tộc...

Chương trình “Biển đảo trong lòng đồng bào” là dịp để du khách thêm hiểu về những nét văn hóa, các hoạt động truyền thống, đặc trưng, góp phần khơi dậy lòng yêu nước, bảo tồn các giá trị văn hóa của cha ông và nhân lên tình yêu biển đảo quê hương trong các thế hệ./.

Kim Thoa