Hà Nội lên kế hoạch hoàn thiện 96,8 km đường sắt đô thị vào năm 2030
Hà Nội đặt ra mục tiêu, hoàn thành thi công xây dựng 96,8km (gồm các Tuyến số 2, số 3, số 5), khoảng 24% tổng chiều dài các tuyến đường sắt đô thị theo quy hoạch.
Ngày 1/7, HĐND TP Hà Nội Khóa XVI, nhiệm kỳ 2021-2026 tổ chức Kỳ họp thứ 17 (kỳ họp thường lệ giữa năm 2024) để xem xét, quyết định các nội dung quan trọng thuộc thẩm quyền.
Thay mặt UBND TP, Giám đốc Sở GT-VT Hà Nội Nguyễn Phi Thường đã trình bày tờ trình Đề án tổng thể đầu tư xây dựng hệ thống đường sắt đô thị Thủ đô.
Theo đó, đề án được lập trên quan điểm thống nhất nhận thức về vai trò của đường sắt đô thị (metro), là trục "xương sống" của hệ thống hạ tầng giao thông vận tải của thành phố. Phát triển hệ thống đường sắt đô thị là tất yếu khách quan, là một động lực quan trọng cho chiến lược phát triển kinh tế - xã hội nhanh và bền vững của thành phố trong thời gian tới. Phát triển đường sắt đô thị gắn kết với phát triển đô thị, bảo vệ môi trường, thúc đẩy công nghiệp hóa, hiện đại hóa tạo động lực phát triển liên kết vùng Thủ đô.
Mục tiêu đặt ra là phát triển hệ thống đường sắt đô thị đồng bộ, hiện đại, đáp ứng nhu cầu vận tải giao thông công cộng của thành phố, góp phần tái cơ cấu các phương thức vận tải của thành phố theo hướng bền vững, hài hòa, hợp lý; phấn đấu tỷ lệ vận tải hành khách công cộng năm 2035 đạt 50-55%, sau năm 2035 đạt 65-70%.
Theo đó, đề án đưa ra kế hoạch từ nay đến năm 2045 sẽ hoàn thành hệ thống đường sắt đô thị của Thủ đô, với 3 phân kỳ đầu tư.
Cụ thể, phân kỳ thứ nhất từ năm 2024-2030, sẽ hoàn thành thi công xây dựng 96,8 km, đồng thời chuẩn bị đầu tư khoảng 301 km đường sắt đô thị khác. Nhu cầu vốn của phân kỳ này là hơn 14,6 tỷ USD, trong đó Hà Nội sẽ tự cân đối được khoảng 11,57 tỷ USD, cần Trung ương hỗ trợ hơn 3 tỷ USD.
Phân kỳ 2 từ năm 2031-2035, sẽ hoàn thành đầu tư xây dựng hơn 301 km đường sắt đô thị, với nhu cầu vốn hơn 22,57 tỷ USD, trong đó Hà Nội cân đối được gần 17 tỷ USD, cần hỗ trợ hơn 5,58 tỷ USD.
Phân kỳ 3 từ năm 2036-2045, sẽ hoàn thành đầu tư xây dựng hơn 200 km đường sắt đô thị với nhu cầu vốn là hơn 18 tỷ USD, trong đó Hà Nội chủ động được nguồn vốn.
Dựa trên thực hiện rà soát các nguồn vốn đầu tư công bao gồm vốn ngân sách, vốn vay trái phiếu, vốn vay ODA và các nguồn vốn huy động khác theo quy định hiện hành, Hà Nội dự kiến đến năm 2035 thành phố cân đối được khoảng 28,560 tỷ USD.
Đến năm 2045, có thể cân đối được khoảng 29,210 tỷ USD, đủ đáp ứng nhu cầu giai đoạn này. Như vậy, giai đoạn từ nay đến năm 2035, Hà Nội cần Trung ương hỗ trợ khoảng 8,614 tỷ USD.
Đề án cũng đề xuất 23 cơ chế, chính sách cụ thể để TP có thể huy động được nguồn lực triển khai xây dựng hàng trăm km đường sắt đô thị từ nay đến năm 2045.
Trong đó, đáng chú ý nhất là việc Hà Nội đề xuất được khai thác quỹ đất trong khu vực TOD (lấy định hướng phát triển hệ thống giao thông công cộng làm cơ sở quy hoạch phát triển đô thị) để phát triển đường sắt đô thị.
Bên cạnh đó, đề án cũng đề xuất cho Hà Nội được chủ động hơn trong vấn đề quy hoạch, giải phóng mặt bằng, huy động nguồn vốn, thủ tục triển khai dự án, lựa chọn kỹ thuật công nghệ, đào tạo nhân lực… để làm đường sắt đô thị./.