Cấp Phiếu Lý lịch tư pháp trên VneID tại Hà Nội - mũi tên trúng nhiều đích
Thành phố Hà Nội là một trong hai địa phương đầu tiên trên cả nước thí điểm cấp phiếu lý lịch tư pháp trên ứng dụng định danh và xác thực điện tử (VNeID). Từ lúc triển khai thí điểm (22/4) đến nay, việc cấp phiếu lý lịch tư pháp qua VNeID tại Thủ đô đã có những chuyển biến, đem lại nhiều lợi ích rõ rệt.
Chủ trương đúng đắn, người dân ủng hộ
Việc triển khai thí điểm cấp Phiếu Lý lịch tư pháp trên VneID là một trong nhiều hoạt động chuyển đổi số của Thành phố Hà Nội để cụ thể hóa Quyết định số 06/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phê duyệt “Đề án phát triển ứng dụng dữ liệu về dân cư, định danh và xác thực điện tử phục vụ chuyển đổi số quốc gia giai đoạn 2022 - 2025, tầm nhìn đến năm 2030” (Đề án 06) và Nghị quyết số 18/NQ-TU của Thành ủy Hà Nội về chuyển đổi số, xây dựng thành phố thông minh đến năm 2025, định hướng đến năm 2030.
Thực tế phản ánh, việc cấp phiếu lý lịch tư pháp bằng hình thức trực tiếp tốn rất nhiều thời gian, công sức của người dân lẫn cơ quan chức năng có thẩm quyền. Chẳng hạn, người dân muốn cấp phiếu phải trực tiếp đến cơ quan có thẩm quyền để hoàn thiện hồ sơ, mang theo căn cước công dân (để đối chiếu), giấy ủy quyền, kèm bản sao hộ chiếu (trường hợp ủy quyền), giấy xác nhận tạm trú (trường hợp người nước ngoài tạm trú tại Việt Nam)…
Làm thủ tục cấp phiếu trực tiếp, có lúc nhu cầu rất lớn từ người dân đã gây nên hiện tượng quá tải. Chưa kể, việc người dân sơ suất khai chưa chính xác các thông tin hoặc thiếu các giấy tờ liên quan, quên đem căn cước công dân… phải làm lại hồ sơ hoặc trở về nơi cư trú để giấy tờ vừa tốn thời gian lẫn công sức. Bên cạnh đó, quá tải trong xin cấp Phiếu Lý lịch tư pháp cũng gây áp lực cho cán bộ công chức và cơ quan chức năng giải quyết hồ sơ.
Nhằm khuyến khích, tạo điều kiện cho người dân, ngày 15/5/2024, HĐND Thành phố Hà Nội đã ban hành Nghị quyết số 11/2024/NQ-HĐND quy định việc hỗ trợ phí cung cấp thông tin lý lịch tư pháp qua ứng dụng VNeID trên địa bàn Hà Nội. Theo đó, từ ngày 1/6 đến hết ngày 31/12/2024, Hà Nội hỗ trợ 100% mức phí cung cấp thông tin lý lịch tư pháp là 200.000 đồng/lần/người khi công dân thực hiện yêu cầu cấp Phiếu Lý lịch tư pháp trên ứng dụng VNeID.
Song hơn hai tháng qua, khi được chọn thí điểm cấp Phiếu Lý lịch tư pháp trên ứng dụng VneID, Thành phố Hà Nội đã thu được nhiều kết quả tích cực. Theo thống kê của Bộ Tư pháp, tính đến hết ngày 14/6/2024, Sở Tư pháp Hà Nội đã tiếp nhận 11.449 yêu cầu cấp Phiếu lý lịch tư pháp trên ứng dụng VNeID, trên tổng số 22.730 hồ sơ yêu cầu cấp Phiếu lý lịch tư pháp (chiếm tỷ lệ 50,37%); trả kết quả 5.811 Phiếu lý lịch tư pháp; trong đó, 4.811 hồ sơ sớm và đúng hạn; 641 hồ sơ quá hạn một ngày.
Bộ Tư pháp đánh giá, sau 2 tháng triển khai thí điểm cấp Phiếu Lý lịch tư pháp trên ứng dụng VNeID tại Thành phố Hà Nội, số lượng đăng ký cấp phiếu này trên ứng dụng VNeID liên tục tăng, đã cho thấy đây là chủ trương đúng đắn và người dân đồng tình, hưởng ứng.
Mũi tên trúng nhiều đích và tiến tới Chính quyền số
Để thực hiện tốt công tác cấp Phiếu Lý lịch tư pháp trên ứng dụng VneID, từ tháng 4/2024, Thành phố Hà Nội đã chủ động và giao Sở Tư pháp Hà Nội xây dựng tài liệu Hướng dẫn đăng ký cấp Phiếu Lý lịch tư pháp trên ứng dung VNeID và Hướng dẫn tra cứu trạng thái hồ sơ và nhận kết quả cấp Phiếu Lý lịch tư pháp trên VNeID.
Qua tài liệu hướng dẫn, công dân có thể yêu cầu cấp Phiếu Lý lịch tư pháp trên ứng dụng VNeID mọi lúc, mọi nơi thông qua điện thoại thông minh hoặc máy tính có kết nối internet, thanh toán trực tuyến không cần đến trực tiếp cơ quan có thẩm quyền. Công dân yêu cầu cấp Phiếu Lý lịch tư pháp trên ứng dụng VNeID theo dõi được trạng thái xử lý hồ sơ; tải được kết quả Phiếu Lý lịch tư pháp về thiết bị điện tử.
Kết quả Phiếu Lý lịch tư pháp (bản điện tử) mặc định được trả về tài khoản của công dân trên VneID, trên Cổng dịch vụ công quốc gia cũng như Hệ thống thông tin giải quyết thủ tục hành chính của Hà Nội. Đặc biệt, Phiếu Lý lịch tư pháp được cấp bằng bản điện tử có giá trị pháp lý như bản gốc Phiếu giấy. Trường hợp công dân có nhu cầu nhận kết quả Phiếu Lý lịch tư pháp (bản giấy) sẽ được trả kết quả tại nhà qua dịch vụ Bưu chính hoặc tại Bộ phận một cửa Sở Tư pháp Hà Nội.
Thực tiễn thí điểm triển khai cấp Phiếu Lý lịch tư pháp trên ứng dụng VneID của Thành phố Hà Nội đã khẳng định, hoạt động chuyển đổi số của Thủ đô luôn hướng tới nhóm phấn đấu Hiệu quả thực chất - Phục vụ nhân dân. Quan trọng hơn, cấp Phiếu Lý lịch tư pháp trên ứng dụng VneID đã mang lại nhiều tiện ích cho người dân và thuận lợi hơn cho cán bộ tiếp nhận, xử lý hồ sơ yêu cầu cấp Phiếu cũng như trong phối hợp tra cứu thông tin lý lịch tư pháp phục vụ cho việc cấp phiếu.
Cấp Phiếu Lý lịch tư pháp trên ứng dụng VneID giúp người dân không phụ thuộc vào không gian địa lý. Chỉ với định danh điện tử mức độ 2 và mạng internet, người dân có thể tiến hành mọi thao tác trên môi trường mạng (lập yêu cầu cấp phiếu, nộp phí cung cấp thông tin và nhận phiếu lý lịch tư pháp), có thể làm ở mọi nơi, mọi lúc, không cần trực tiếp đến Sở Tư pháp để yêu cầu cấp phiếu cũng như quá trình thực hiện, người dân không cần đính kèm bất cứ loại giấy tờ nào theo cách làm trực tiếp.
Như vậy, đây là một phương thức cấp phiếu lý lịch tư pháp có thủ tục lập hồ sơ đơn giản tối đa nhất, thời gian xử lý hồ sơ nhanh gọn; quy trình thực hiện công khai, minh bạch, chính xác, kịp thời và bảo vệ được thông tin bí mật đời tư, giúp người dân tiết kiệm chi phí, thời gian. Với việc cấp Phiếu Lý lịch tư pháp trên ứng dụng VNeID bước đầu tạo ra nhận thức rõ ràng hơn, đầy đủ hơn của việc thực hiện mục tiêu xây dựng Chính phủ điện tử nói chung và Chính quyền số Hà Nội nói riêng. Qua đây từng bước thay đổi thói quen sử dụng hồ sơ giấy theo truyền thống để người dân có thể thụ hưởng những giá trị, tiện ích của Chính quyền số Hà Nội mang lại.
Đối với cơ quan nhà nước, việc cấp Phiếu Lý lịch tư pháp trên ứng dụng VNeID vừa bảo đảm công khai, minh bạch, tiết kiệm thời gian, giấy tờ và các chi phí hành chính khác cho đội ngũ công chức. Hơn nữa tạo thành yêu cầu bắt buộc, đó là các cán bộ công chức phải thay đổi để thực hiện các công việc, quy trình nghiệp vụ trên môi trường mạng theo yêu cầu chuyển đổi số.
Ngoài ra, việc cấp Phiếu Lý lịch tư pháp trên ứng dụng VNeID góp phần làm giảm thiểu các hành vi, thái độ thiếu chuẩn mực, tiêu cực của công chức trực tiếp làm nhiệm vụ cấp phiếu, góp phần nâng cao chất lượng phục vụ người dân; mối quan hệ giữa người dân và chính quyền thực sự trở thành dịch vụ hành chính công minh mạch.
Ngày 28/6, UBND Thành phố Hà Nội sẽ tổ chức Lễ công bố vận hành các ứng dụng nền tảng của Đề án 06 Chính phủ trên địa bàn Thành phố, đó là: Ứng dụng Công dân Thủ đô số (iHaNoi); Hồ sơ sức khỏe điện tử Thành phố trên VneID; Cấp lý lịch tư pháp trên VneID; Hệ thống Thông tin phục vụ họp và Xử lý công việc (E-Cabinet) tích hợp với phòng họp thông minh./.