Xây dựng mạng lưới quy hoạch, phát triển các bảo tàng để phát huy giá trị di sản văn hóa Huế
Các bảo tàng ngày càng khẳng định vị thế trong hệ thống thiết chế văn hóa của tỉnh Thừa Thiên – Huế và góp phần thực hiện các nhiệm vụ chính trị, giáo dục truyền thống yêu nước, ý thức giữ gìn, tôn vinh, quảng bá có hiệu quả bản sắc văn hóa dân tộc.
Ngày 22/11, Thường trực Tỉnh ủy Thừa Thiên – Huế có buổi làm việc với Sở Văn hóa và Thể thao Thừa Thiên – Huế và các bảo tàng trên địa bàn tỉnh Thừa Thiên – Huế để khảo sát việc tổ chức thực hiện Nghị quyết 04-NQ/TU của Tỉnh ủy (khóa XVI). Chủ trì buổi làm việc có Phó Bí thư Thường trực Tỉnh ủy Thừa Thiên – Huế Phan Ngọc Thọ.
Tại buổi làm việc, đại diện Sở Văn hóa và Thể thao Thừa Thiên – Huế cho biết, Thừa Thiên - Huế là nơi lưu giữ kho tàng di sản văn hóa phong phú, đa dạng về văn hóa vật thể và phi vật thể. Vì vậy, hệ thống các thiết chế văn hóa ở Thừa Thiên - Huế ra đời từ rất sớm, nhất là hệ thống thiết chế bảo tàng và hiện nay tỉnh Thừa Thiên – Huế có 5 bảo tàng công lập, 4 bảo tàng ngoài công lập.
Thông qua công tác trưng bày, tuyên truyền, các bảo tàng đã ngày càng khẳng định vị thế trong hệ thống thiết chế văn hóa của tỉnh Thừa Thiên – Huế, góp phần thực hiện các nhiệm vụ chính trị, giáo dục truyền thống yêu nước, ý thức giữ gìn, tôn vinh và quảng bá có hiệu quả bản sắc văn hóa dân tộc. Đồng thời, đáp ứng nhu cầu phổ biến kiến thức khoa học và nâng cao đời sống văn hóa tinh thần của công chúng và thúc đẩy phát triển du lịch, bảo tàng trở thành nơi gìn giữ những giá trị di sản văn hóa vật thể và phi vật thể, phản ánh xuyên suốt quá trình lịch sử dựng nước và giữ nước của dân tộc Việt Nam.
Các bảo tàng ở tỉnh Thừa Thiên - Huế đã từng bước chú trọng đầu tư nghiên cứu, tiếp cận nội dung trưng bày hiện đại, sử dụng các giải pháp mỹ thuật và áp dụng các thành tựu khoa học nên hoạt động chuyên môn tại các bảo tàng từng bước được nâng cao, vì vậy đã thu hút du khách trong nước cũng như ngoài nước đến tham quan, học tập và nghiên cứu.
Trao đổi tại buổi làm việc, đại diện các bảo tàng tỉnh Thừa Thiên – Huế bày tỏ, hiện nay đã có các chính sách hỗ trợ phát triển bảo tàng ngoài công lập, tuy nhiên những cơ chế chính sách này chỉ mới hỗ trợ bước đầu cho hoạt động của các bảo tàng ngoài công lập, trong thời gian tới cần có những chính sách ưu đãi trong sử dụng đất, cơ sở vật chất do nhà nước quản lý, ưu đãi về thuế, phí trong hoạt động bảo tàng, hỗ trợ về an ninh trật tự, an toàn về phòng cháy chữa cháy để các bảo tàng tiếp tục duy trì và hoạt động hiệu quả. Đối với các bảo tàng công lập cần có những cơ chế, chính sách phù hợp để đầu tư cơ sở vật chất, có cơ chế sưu tầm, trao đổi hiện vật giữa các bảo tàng, cơ chế phát triển các loại hình dịch vụ phục vụ khách tham quan tại bảo tàng, chính sách về chế độ tiền lương cho ngạch viên chức di sản viên, cơ chế về đầu tư xã hội hóa cho hoạt động của bảo tàng…
Trong buổi làm việc, Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh Thừa Thiên – Huế Nguyễn Thanh Bình đã nêu lên những cơ chế, giải pháp để phát triển hệ thống các bảo tàng trên địa bàn tỉnh Thừa Thiên – Huế và cho rằng, cơ sở vật chất của các bảo tàng, thiết chế phục vụ bảo tàng hiện nay còn chưa tương xứng so với thực tế. Năng lực tổ chức của các bảo tàng, chưa mang được sức sống cụ thể nên cần có sự liên hoàn, thống nhất trong hoạt động của các bảo tàng.
Theo đó, ông Nguyễn Thanh Bình đề nghị để định hướng phát triển các bảo tàng lâu dài cần có tầm nhìn dài hạn, phải xây dựng mạng lưới quy hoạch bảo tàng với thiết chế đáp ứng được nhu cầu và phục vụ phát triển kinh tế xã hội, triển khai vấn đề quy hoạch như thế nào đối với bảo tàng công lập và ngoài công lập mang tính lâu dài, có hoạch định để tổ chức quản lý, cần có thiết chế phù hợp và ngành văn hóa chịu trách nhiệm tham mưu trên cơ sở đó để quản lý hợp lý. Đối với các bảo tàng ngoài công lập cần phải đổi mới trong hình thức quản lý, vận hành, phải ứng dụng công nghệ, đưa các sản phẩm của bảo tàng để khai thác phục vụ vào phát triển du lịch, phải xác định được nguồn lực để hỗ trợ cho các thiết chế bảo tàng từ Nhà nước và nguồn xã hội hóa…
Kết luận buổi làm việc, Phó Bí thư Thường trực Tỉnh ủy Thừa Thiên – Huế Phan Ngọc Thọ nhấn mạnh, phát triển hệ thống bảo tàng là tâm huyết của bao nhiêu thế hệ, với bề dày trầm tích văn hóa di sản, Huế được ví như bảo tàng sống, trong những năm qua tỉnh Thừa Thiên – Huế đã có những cơ chế, chính sách hợp lý, nhận thức của lãnh đạo các bảo tàng đã có những chuyển biến tích cực hình thành nên các bảo tàng hiện có. Tuy nhiên, để tiếp tục phát triển, cần có tầm nhìn lâu dài để tháo gỡ, khắc phục những khó khăn trong điều kiện còn hạn hẹp về kinh phí.
Phó Bí thư Thường trực Tỉnh ủy Thừa Thiên – Huế đề nghị cần có chiến lược phát triển bảo tàng thông qua quy hoạch, thông qua cơ chế, chính sách. UBND tỉnh Thừa Thiên – Huế cần quan tâm các thiết chế liên quan hỗ trợ cho các bảo tàng tư nhân, ngoài chính sách đã có cần có chính sách hỗ trợ đào tạo cán bộ quản lý các bảo tàng, các bảo tàng hiện có cần đổi mới phương thức, nâng cao văn hóa bảo tàng, số hoá, sưu tầm hiện vật, tổ chức bảo tàng cần bài bản, ứng dụng công nghệ thông tin, theo xu thế hiện đại, chính sách đào tạo nguồn nhân lực hướng tới thành lập Hiệp hội bảo tàng tạo cơ hội để trao đổi, hướng dẫn cho các bảo tàng tương lai…
Qua buổi làm việc, ông Phan Ngọc Thọ mong muốn các bảo tàng Huế là sẽ nơi tái hiện lại sống động lịch sử Huế, là nơi nghiên cứu, điểm đến để phát huy các giá trị về giáo dục văn hóa và phát triển du lịch. Qua đó, hệ thống bảo tàng tiếp tục vươn lên hình thành nên hệ thống thiết chế về mỹ thuật, về lịch sử góp phần hiện thực hóa Nghị quyết 04-NQ/TU vào thực tiễn.