“Heidi” - Cuốn sách dành cho trẻ em và những ai yêu trẻ em
Trong khuôn khổ Hội sách Hà Nội lần thứ VIII - 2023, tối ngày 7/10/2023, tại phố Đinh Tiên Hoàng (Hà Nội), Nxb Phụ nữ Việt Nam đã tổ chức buổi giao lưu với dịch giả Nguyễn Bích Lan nhân dịp ra mắt tác phẩm văn học thiếu nhi kinh điển “Heidi” do chị chuyển ngữ. Cuốn sách vừa được Nxb Phụ nữ Việt Nam ấn hành vào quý III, năm 2023.
Ra đời đã hơn 100 năm, tiểu thuyết Heidi của nữ nhà văn người Thụy Sĩ, Johanna Spyri (1827 - 1901) được coi là một tác phẩm kinh điển dành cho thiếu nhi. Câu chuyện kể về cô bé Heidi sau khi mồ côi bố mẹ đã chuyển đến sống cùng ông nội trên dãy Alps khoáng đạt. Tại đây, bằng cái nhìn hồn nhiên và lòng tốt tràn đầy, cô bé đã làm thay đổi những điều đáng buồn trong cuộc đời của nhiều người, từ ông nội đến bạn bè cùng trang lứa và những người dân bản địa.
Từ ngày có Heidi sống cùng, ông nội vốn là cộc cằn, từng bị đồn làm nhiều việc xấu cũng trở thành người cực kỳ ấm áp. Cậu bé Peter chăn dê ở dưới núi, từ tự ti vì thấy mình kém cỏi đã tự tin hơn và còn học được chữ viết nhờ có Heidi khích lệ. Heidi giúp một người đàn ông bị mất đi con gái tìm thấy niềm an ủi. Cô bé Clara ngồi xe lăn khi được đưa lên núi dưới sự chăm sóc của ông cháu Heidi, đã đứng dậy và đi được những bước đầu tiên...
Trên nền khung cảnh thiên nhiên Thụy Sĩ được mô tả chân thực, tươi mát, tác giả Johanna Spyri đã dệt từng câu chuyện nhỏ về tình yêu thương – san sẻ, tinh thần tự do, không định kiến. Với văn phong giản dị, trong sáng, tác phẩm này đem đến cho người đọc những bức tranh thiên nhiên thơ mộng, hùng vĩ của đất nước Thụy Sĩ, cùng những điều bí ẩn của tạo vật và tâm hồn con trẻ.
Tác phẩm Heidi đã nhiều lần được chuyển thể thành phim điện ảnh, phim truyền hình, kịch bản sân khấu và anime. Nhiều quốc gia trên thế giới đã chuyển ngữ cuốn sách này (chỉ riêng tiếng Anh đã có 13 bản khác nhau, từ năm 1882 – 1959). Dựa trên số bản bán ra, Heidi được công nhận nằm trong danh sách những cuốn sách bán chạy nhất mọi thời!
Phát biểu tại sự kiện giao lưu với dịch giả Nguyễn Bích Lan, Giám đốc - Tổng biên tập Nxb Phụ nữ Việt Nam, bà Khúc Thị Hoa Phượng cho biết: Heidi là tác phẩm không còn mới đối với độc giả Việt Nam nhưng Nxb vẫn chọn xuất bản cuốn sách này vì đây là một tác phẩm dành cho thiếu nhi rất đáng đọc. Nhân dịp mở Tủ sách Thiếu nhi kinh điển và đưa Heidi vào tủ sách này của Nxb, Heidi đã được bán hết 2.000 cuốn chỉ sau 10 ngày phát hành. Đó là một tín hiệu vui đối với những người luôn nỗ lực lan tỏa văn hóa đọc.
Đối với dịch giả Nguyễn Bích Lan, Heidi là một cuốn sách dành cho trẻ em và những ai yêu trẻ em. Chị chia sẻ: Cách đây 2 năm, sau đại dịch Covid - 19, một cô bé 16 tuổi người Đức gốc Việt vốn là con của bạn chị đã mang Heidi về Việt Nam tặng chị. Dù đã từng được nghe tác phẩm này qua radio từ những năm thiếu niên tự học tiếng Anh nhưng khi được đọc trực tiếp tác phẩm chị đã thích luôn và muốn dịch tác phẩm.
“Bản thân tôi có được ngày hôm nay vì có được lòng tốt của mọi người, từ người thân trong gia đình đến bạn bè, những người xung quanh và những độc giả luôn yêu quý tôi. Chính lòng tốt của mọi người đã truyền thêm nghị lực và niềm tin cho tôi rằng mỗi ngày mỗi giờ của mình đều có ích và có ý nghĩa nhất định. Giống như tình thương, sự trung thực, lương thiện, niềm tin, hi vọng trong Heidi đã chữa lành các nhân vật và tất cả các độc giả. Heidi không chỉ là một áng văn đẹp mà còn mang tính giáo dục cao, nhiều giá trị rất sâu sắc”, dịch giả Nguyễn Bích Lan xúc động chia sẻ.
Buổi giao lưu ra mắt sách đã thu hút đông đảo công chúng tham dự. Trong đó có đại diện các đơn vị khuyến đọc trong Thành phố Hà Nội cũng như các nhà hoạt động khuyến đọc độc lập cùng đông đảo bạn đọc yêu quý dịch giả Nguyễn Bích Lan và tác phẩm Heidi. Đặc biệt, có không ít các phụ huynh đến từ Hưng Yên, Hải Dương và các vùng ngoại thành Hà Nội đã dẫn theo các em nhỏ góp mặt tại buổi giao lưu.
Tại buổi giao lưu, một số bạn nhỏ đã chia sẻ về những cuốn sách đã đọc do dịch giả Nguyễn Bích Lan chuyển ngữ. Nhiều em nhỏ đã cùng dịch giả Nguyễn Bích Lan đọc một số trích đoạn trong tác phẩm Heidi.
Đáng chú ý, dịch giả Nguyễn Bích Lan còn có những chia sẻ thú vị về hành trình tự học, công việc dịch sách cũng như đưa ra những kinh nghiệm dạy trẻ đọc sách và cách để nuôi dưỡng thói quen đọc sách cho trẻ./.
Dịch giả Nguyễn Bích Lan sinh năm 1976, quê ở Thái Bình, hiện sống tại Hà Nội. Năm 2010, chị nhận giải thưởng dịch thuật của Hội Nhà văn Việt Nam với tiểu thuyết "Triệu phú khu ổ chuột". Cũng năm đó, chị trở thành 1 trong 8 người phụ nữ đương đại được Bảo tàng Phụ nữ Việt Nam tôn vinh tại phần trưng bày mới của bảo tàng.
Ngoài hàng chục cuốn sách dịch, Nguyễn Bích Lan còn là tác giả của 1 tập truyện ngắn, 1 tập thơ cùng 1 cuốn tự truyện. Trong đó, cuốn tự truyện "Không gục ngã" của chị đã truyền cảm hứng cho rất nhiều độc giả.