Bộ Giáo dục - Đào tạo đề xuất lùi lộ trình tăng học phí từ mầm non đến đại học
Bộ Giáo dục và Đào tạo vừa có tờ trình gửi Chính phủ về dự thảo sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định 81/2021/NĐ-CP của Chính phủ quy định cơ chế thu, quản lý học phí đối với cơ sở giáo dục thuộc hệ thống quốc dân và chính sách miễn, giảm học phí, hỗ trợ chi phí học tập, giáo dịch vụ trong giáo dục, đào tạo.
Theo Thông tin Chính phủ, Bộ GD&ĐT cho biết tháng 8/2023, Chính phủ đã chỉ đạo Bộ lấy ý kiến của các địa phương, các trường đại học, chuyên gia về việc điều chỉnh, sửa đổi Nghị định 81 cho phù hợp tình hình thực tế.
Kết quả, tựu chung các ý kiến đều cho rằng, học phí năm học 2023-2024 cần phải được điều chỉnh tăng để bảo đảm nguồn lực nâng cao chất lượng GD&ĐT, đầu tư cơ sở vật chất trong điều kiện nguồn lực đầu tư hạn chế, ngân sách chi thường xuyên bị cắt giảm hằng năm.
Đặc biệt, với các trường đại học công lập, nguồn thu từ học phí chiếm tỷ trọng chủ yếu (trên 80% tổng nguồn thu của trường), khả năng khai thác từ các nguồn thu khác còn hạn chế. Nhiều trường đề nghị phải tăng học phí để có thể bù đắp chi phí hoạt động thường xuyên, nâng cao chất lượng đào tạo và thực hiện lộ trình tự chủ.
Theo đó, Bộ Giáo dục và Đào tạo đề nghị điều chỉnh lộ trình tăng học phí chậm lại một năm so với lộ trình quy định tại Nghị định 81, mức học phí năm học 2023-2024 sẽ bằng mức học phí năm học 2022-2023 trong Nghị định 81.
Theo tờ trình, mức học phí đối với giáo dục mầm non, giáo dục phổ thông năm học 2023 – 2024 dự kiến thu bằng mức năm 2022 – 2023 trong Nghị định 81 như sau: học sinh Mầm non, học sinh Tiểu học khu vực thành thị từ 100 nghìn đồng đến 540 nghìn đồng/tháng/học sinh; vùng nông thôn từ 50 nghìn đồng đến 220 nghìn đồng/tháng/học sinh; vùng dân tộc thiểu số và miền núi từ 30 nghìn đồng đến 110 nghìn đồng/tháng/học sinh. Học sinh THCS lần lượt theo 3 khu vực như sau: từ 100 nghìn đồng đến 650 nghìn đồng/tháng/học sinh; từ 50 nghìn đồng đến 270 nghìn đồng/tháng/học sinh; từ 30 nghìn đồng đến 170 nghìn đồng/tháng/học sinh. Học sinh THPT học phí lần lượt từ 110 nghìn đồng đến 650 nghìn đồng/tháng/học sinh; từ 70 nghìn đồng đến 330 nghìn đồng/tháng/học sinh; từ 30 nghìn đồng đến 220 nghìn đồng/tháng/học sinh.
Mức trần của khung học phí đối với cơ sở giáo dục Mầm non, phổ thông công lập tự đảm bảo chi thường xuyên tối đa bằng 2 lần mức trần học phí trên; còn đối với cơ sở giáo dục đảm bảo chi thường xuyên và chi đầu tư tối đa bằng 2,5 lần mức học phí trên. Đối với cơ sở đào tạo đảm bảo chi thường xuyên, chi đầu tư và đạt mức kiểm định chất lượng theo tiêu chuẩn của Bộ GD&ĐT thì được tự xác định mức thu học phí trên cơ sở định mức kinh tế- kỹ thuật, định mức chi phí do cơ sở giáo dục đó ban hành. Từ năm học 2024 – 2025 trở đi, khung và mức học phí được điều chỉnh theo tỉ lệ phù hợp với điều kiện kinh tế xã hội của địa phương và khả năng chi trả của người dân nhưng không quá 7,5%/năm.
Đối với giáo dục ĐH công lập chưa tự chủ, học phí áp dụng cho năm 2023 – 2024 cao nhất là nhóm ngành Y dược (Y khoa, Răng – Hàm – Mặt, Y học cổ truyền) là 2,45 triệu đồng/tháng/sinh viên. Các khối ngành sức khỏe khác là 1,85 triệu đồng/tháng/sinh viên. Các khối ngành học còn lại dao động từ 1,2 triệu đồng đến 1,45 triệu đồng/tháng/sinh viên. Cũng giống như giáo dục phổ thông, các trường tự chủ mức 1 (đảm bảo chi thường xuyên) học phí được thu không quá 2 lần so với mức trên, tự chủ mức 2 không quá 2,5 lần.
Theo Bộ GD&ĐT, học phí các năm ĐH đến năm 2027 cao nhất là 3,5 triệu đồng/tháng/sinh viên ở các trường ĐH công lập chưa tự chủ.
Mức trần học phí đối với cơ sở giáo dục nghề nghiệp công lập chưa tự chủ cao nhất cũng là nhóm ngành sức khỏe, trên 2 triệu đồng/tháng/sinh viên. Các nhóm ngành còn lại dao động từ gần 1,25 triệu đến trên 1,8 triệu đồng/tháng/năm.
Bộ GD&ĐT cũng trình bày tác động của việc áp dụng mức học phí lùi một năm đối với chỉ số giá tiêu dùng CPI. Theo Bộ, năm học 2022 – 2023 do không áp dụng thu học phí theo Nghị định 81 nên không tác động đến chỉ số CPI 8 tháng đầu năm 2023.
“Theo ý kiến của Tổng cục Thống kê, nếu các địa phương áp dụng mức sàn học phí lùi 1 năm theo quy định của Nghị định 81 thì sẽ tác động làm CPI bình quân cả nước năm 2023 tăng khoảng 1,4 điểm phần trăm. Còn nếu áp dụng theo đúng Nghị định 81 thì cả năm 2023 sẽ tăng khoảng 2,3 điểm phần trăm”, Bộ GD&ĐT thông tin.
Việc dự kiến lùi 1 năm tăng học phí so với quy định cũng giảm áp lực về tài chính cho gia đình có người đi học./.