Chùa Tăng Non (huyện Phúc Thọ)
Chùa Tăng Non có tên chữ là Chân Linh tự, thuộc thôn Tăng Non, xã Thanh Đa, huyện Phúc Thọ, ngoại thành Hà Nội, cách trung tâm Thủ đô khoảng 40km về phía tây.
Theo các cụ cao niên trong làng kể lại, chùa có từ thời Lê, khoảng thế kỷ XVII. Vào thế kỷ XVIII, chùa được trùng tu và sửa chữa lớn. Trong đợt tu sửa này, chùa đã làm thêm nhiều pho tượng mới như: Tam thế, A Di Đà, Quan Âm thiên thủ thiên nhãn. Đầu thời Nguyễn, chùa tiếp tục được trùng tu và có thêm quả chuông đồng “Chân Linh tự chung”. Chùa còn được tu sửa nhiều lần sau đó.
Chùa Tăng Non có quy mô kiến trúc khiêm nhường và được quy hoạch tập trung quanh một sân gạch hẹp. Trước đây kiến trúc của chùa khá hoàn chỉnh, gồm: chùa chính, nhà Tổ, nhà Mẫu, nhà khách và khu vườn tháp. Qua thời gian, các bộ phận kiến trúc biến đổi thành Tiền đường và Thượng điện.
Tiền đường có mặt bằng hình chữ “nhật”, chia làm 3 gian 2 dĩ, xây tường gạch hai đầu hồi bít đốc tay ngai. Các bộ vì đỡ mái ở gian giữa được làm theo hình thức giá chiêng kẻ chuyền, bộ vì đầu hồi được làm theo kiểu thượng rường hạ kẻ.
Thượng điện có đấu hình chữ “đinh” nối với gian giữa của Tiền đường. Nền nhà có những bệ gạch được xây cao dần tới tường hậu để đặt ở tượng Phật. Các gian bên ở Tiền đường đều xây bệ nhỏ để đặt tượng thờ như ban Đức Ông, ban Thánh Hiền.
Chùa Tăng Non có 35 pho tượng, trong đó 8 pho tượng có niên đại tạo tác vào thời Lê, thế kỷ XVIII, số còn lại thuộc thời Nguyễn.
Chùa Tăng Non đã được Bộ Văn hóa và Thông tin xếp hạng di tích kiến trúc nghệ thuật năm 1991./.
Theo Hà Nội Danh thắng và Di tích tập 02