Chùa Ngọc Tảo (huyện Phúc Thọ)

Thôn Ngọc Tảo nằm sát ngang đường Quốc lộ 11A, ở đoạn cây số 29. Đình cách đường chừng 500m. Đây là một làng Việt cổ. Theo truyền thuyết địa phương thì nơi đây được tổ tiên chọn lập trang ấp từ thuở các vua Hùng Vương dựng nước.

Chùa Ngọc Tảo được dựng trên nền đất cao, có niên đại khởi dựng vào những năm bảy mươi cuối thế kỷ XVII. Chùa quay hướng đông nam, được làm theo kiểu chữ “đinh”, gồm: Tiền đường và Thượng điện.

Cổng chùa làm theo kiểu gác chuông, mang phong cách kiến trúc nghệ thuật ở thế kỷ XIX - đầu thế kỷ XX, kết cấu theo lối nhà phương đình 8 lá mái, 8 hàng cột với các bộ vì cốn kiểu chồng rường. Nghệ thuật trang trí được thể hiện với các đề tài: hoa lá, vân xoắn, lá cúc cách điệu. Trên nóc, đầu kìm và đầu guột đắp nổi hình lân, đầu đao đắp hình rồng.

Tiền đường gồm 5 gian 2 chái nhỏ, được dựng theo kiểu chồng rường 4 hàng cột. Hiên chùa rộng, mở ra một lối kiến trúc mới của người Việt. Trên bộ vì và dưới con rường có một ván lót nằm ngang với cạnh nhô ra, được bào soi vỏ măng, đỡ dưới ván là hai đấu vuông thót đáy 3 tầng, lồng giữa hai đầu là ván bưng... Đây là lối kiến trúc tiêu biểu của giai đoạn khoảng cuối thế kỷ XVIII.

Thượng điện được xây dựng trên nền đất cao, là nơi bài trí tượng Phật trong chùa.

Phần chuôi về chủ yếu làm theo kiểu bào trơn đóng bén với vì kèo có trụ trốn cột đặt trên quá giang.

Chùa Ngọc Tảo còn giữ được 48 pho tượng. Trong đó, có một số pho tượng được chạm khắc rất tinh xảo, có niên đại tạo tác vào khoảng thế kỷ XVIII và nửa đầu thế kỷ XX. Ngoài ra, chùa còn lưu giữ quả chuông có niên đại Cảnh Thịnh thứ 8 (1800), cao 121cm, đường kính là 60cm, trên thân có ghi bài minh và những băng hoa văn cùng thời. Đây là quả chuông đồng quý của thời Tây Sơn.

Chùa Ngọc Tảo đã được Bộ Văn hoá và Thông tin xếp hạng di tích kiến trúc nghệ thuật năm 1990./.

Theo Hà Nội Danh thắng và Di tích tập 02

Sơn Dương (t/h)