Chùa Đại Tự (huyện Hoài Đức)
Chùa Đại Tự có tên chữ là Tam Giáo tự, thuộc thôn Đại Tự, xã Kim Chung, huyện Hoài Đức, Hà Nội.
Xưa kia, thôn Đại Tự thuộc tổng Kim Thìa, huyện Đan Phượng, phủ Quốc Oai, trấn Sơn Tây.
Chùa quay hướng nam nhìn ra sông Lễ Khê, xung quanh có nhiều cây cổ thụ. Khu chùa chính có kết cấu theo kiểu chữ “đỉnh” gồm Tiền đường và Thượng điện. Tiền đường dựng trên khoảng đất cao hơn mặt sân chừng 0,70cm, hồi xây bít đốc có trụ biểu kết hoa dành phía trên, bờ nóc có đắp nổi ba chữ: Giới, Định, Tuệ. Mặt trước chùa, 3 gian giữa có hệ thống cửa bức bàn, còn 2 bên xây tường. Các bộ vì bên trong làm theo kiểu “giá chiêng chồng rường”, nghệ thuật trang trí chạm vân xoắn và lá lật. Toà Thượng điện là ngôi nhà 3 gian chạy dọc, các bộ vì làm theo kiểu “chồng rường” và bào trơn đóng bén.
Trong chùa hiện chỉ còn 12 pho tượng, hầu hết mang phong cách nghệ thuật thế kỷ XIX. Đặc biệt là pho A Di Đà có dáng vẻ và gương mặt gần gũi với chúng sinh, trên đầu có các dải để treo hoa cúc và hoa sen, áo trang trí hình rồng, mây và chữ “thọ”. Toà Cửu long ngoài tượng Thích Ca ở giữa, xung quanh gắn 9 con rồng, hai bên là tượng Ca Diếp và An Nan được tạc chau chuốt.
Sau Thượng điện là nhà Mẫu, quay hướng đông gồm 5 gian, tường hồi bít đốc, 2 gian tường hồi làm tăng phòng. Nhà Tổ quay hướng nam gồm 5 gian, trên điện thờ chỉ có 1 pho tượng tổ.
Hiện vật trong chùa không còn nhiều, ngoài 6 tấm bia hậu Phật, trong đó có tấm bia mang niên đại Chính Hoà thứ 17 (1696) chứng tỏ ngôi chùa đã có từ ít nhất vào thời Lê và 6 bức hoành phi, 10 đôi câu đối, 3 nhang án và một số di vật khác.
Chùa Đại Từ đã được Bộ Văn hoá và Thông tin xếp hạng di tích kiến trúc nghệ thuật năm 1996./.
Theo Hà Nội Danh thắng và Di tích tập 02