Đình Xuân Nộn (huyện Đông Anh)
Đình Xuân Nộn hiện nay thuộc thôn Xuân Nộn, xã Xuân Nộn, huyện Đông Anh, Hà Nội.
Xã Xuân Nộn nằm ở phía bắc huyện Đông Anh với vị trí gần thành Cổ Loa xưa nên làng Xuân Nộn có lịch sử tạo dựng và phát triển từ rất lâu đời. Ngày nay, muốn đến thăm di tích chúng ta có thể đi từ trung tâm Hà Nội qua cầu Chương Dương tới cầu Đuống thì rẽ trái theo Quốc lộ 3, đi khoảng 8km nữa đến Nguyên Khê rẽ phải theo đường đá dẫn vào xã Xuân Nộn.
Theo các nguồn tư liệu thành văn hiện còn không thể biết chính xác niên đại xây dựng đình, song với sự tồn tại của những di vật cổ như phiến đá được thờ trong Hậu cung đã khẳng định bề dày lịch sử của ngôi đình. Đình Xuân Nộn cũng đã trải qua những đợt trùng tu lớn vào đời vua Cảnh Trị - thời Lê Trung hưng, đến thời Nguyễn, mà gần nhất là đời vua Bảo Đại 18 (1943).
Đình Xuân Nộn thờ năm vị phúc thần của những giai đoạn lịch sử khác nhau, đó là: nữ thần Ả Lã Tuệ Tĩnh phu nhân; Vũ Định đại vương và Thiên Cương Tôn Thần sống vào cuối thời Hùng Vương; hai anh em Trương Hống và Trương Hát giúp Triệu Quang Phục đánh giặc ngoại xâm. Các vị phúc thần này được dân làng tôn làm thần hoàng và được thờ rất thành kính và trang nghiêm.
Đình được xây dựng trên khu đất rộng, Đại đình nằm theo hướng tây, phía trước có hai dãy nhà tả, hữu mạc nằm song song. Toà Đại đình có quy mô kiến trúc lớn gồm 5 gian 2 dĩ với kiểu dáng kiến trúc cổ dạng 4 mái cong. Hai dãy nhà tả, hữu mạc được quy hoạch dọc theo hai bên sân đình, mỗi dãy nhà gồm ba gian xây gạch kiểu tường hồi bít đốc, mái lợp ngói ta tạo cảm giác nhẹ nhàng, gần gũi.
Hàng năm, lễ hội làng Xuân Nộn được tổ chức vào ngày 11 tháng mười âm lịch. Vào ngày này dân làng Xuân Nộn làm đám rước trọng thể đưa thần hoàng từ miếu ra đình và ngược lại, các trò chơi thượng võ, múa hát tại cửa đình; tổ chức đua thuyền trên sông Nguyệt Đức, hội múa rắn và kéo cờ thần rắn...
Đình Xuân Nộn đã được Bộ Văn hóa và Thông tin xếp hạng di tích lịch sử, kiến trúc nghệ thuật năm 1996./.
Theo Hà Nội Danh thắng và Di tích tập 02