Đình Tử Dương (huyện Ứng Hòa)
Đình Tử Dương thuộc địa phận xã Cao Thành, huyện Ứng Hòa, Hà Nội.
.jpg)
Vào thời Nguyễn, xã Cao Thành có tên là xã Tử Dương, thuộc tổng Sơn Lãng, huyện Sơn Minh. Đến tháng 10 năm 1948 thành lập xã Cao Sơn và năm 1956 lại chia thành xã Sơn Công và xã Cao Thành.
Đình Tử Dương ở trên đầu đất hình con rồng, nơi giáp ngõ Ba, xóm Đầm và xóm Cát.
Đình thờ thành hoàng làng là đại vương Long Quốc. Ngài vốn là một người con của Lạc Long Quân nở ra từ bọc trăm trứng. Thời đó, vùng đất Tử Dương là vùng đầm lầy, sông nước mênh mông, nhiều thứ dữ... Con người nơi đây luôn phải đương đầu với hạn hán, lũ lụt... để trồng trọt. Long Quốc có tài trị thuỷ, chinh phục thiên nhiên và lập nên làng Tử Dương. Để tưởng nhớ công lao của ngài, nhân dân thôn Tử Dương đã lập miếu thờ phụng.
Đình Tử Dương gồm có Đại bái, Hậu cung cùng hệ thống công trình phụ trợ khác. Nghi môn làm theo kiểu trụ biểu cao khoảng 4m, hình khối hộp vuông vức, phía trên đắp tứ phượng chầu, rồi ô lồng đèn trang trí tứ linh, tứ quý, thân trụ đắp các đội câu đối bằng chữ Hán ca ngợi công đức của thành hoàng.
Đại bái gồm 7 gian 2 chái, tường xây hồi bít đốc. Toà nhà này được xây dựng thời Nguyễn với kiểu kiến trúc nổi bật: Hệ thống cột chịu lực xẻ đầu để khớp câu đầu vào xà ngang, xà dọc vững chãi. Các bộ vì kết cấu theo kiểu thức “chồng rường, cốn”, bên trên trang trí hoa văn và các đề tài dân gian như tứ linh, tứ quý, hổ, dê, nai dưới bóng cây cổ thụ, hay con mèo ngồi lơ đãng dưới khóm tre già, gà có đôi cánh to phỏng theo tranh dân gian Đông Hồ...
Trong đình có các mảng chạm khắc trang trí trên cuốn thư trổ thủng rồng chầu mặt nguyệt, chính giữa có đề 3 chữ Hán: “Ngự đường cừ”. Gian giữa Đại bái có bức cửa võng chạm lộng và sơn son thếp vàng, tại Hậu cung có một cuốn thư đẹp có chạm bài minh ca ngợi đức thánh cùng hàng chục tác phẩm điêu khắc quý như quán tẩy, giá văn, hạc thờ, bát bửu và đạo sắc góp phần nâng cao giá trị văn hoá và nghệ thuật đình Tử Dương.
Đình Tử Dương đã được Bộ Văn hoá và Thông tin xếp hạng di tích kiến trúc nghệ thuật năm 1992./.
Theo Hà Nội Danh thắng và Di tích tập 02