Đình Thuấn Nhuế Nội (huyện Phúc Thọ)

Theo cuốn thần phả và các đạo sắc phong được lưu giữ, đình Thuấn Nhuế Nội thờ Cao Sơn đại vương, một trong tam vị Thánh Tản đã giúp vua Hùng đánh giặc cứu nước, truyền bá trăm nghề cho cộng đồng người Việt cổ.

Đình Thuấn Nhuế Nội được xây dựng từ thời Lê (khoảng thế kỷ XVII - XVIII). Đình quay hướng đông, toạ trên một khu đất cao, thoáng, rộng ở giữa làng. Hạng mục kiến trúc của đình chỉ có một tòa Đại bái.

Đại bái hình chữ “nhất” gồm 5 gian 2 chái. Tường bao xung quanh được xây bằng gạch, đầu hồi bít đốc tay ngai. Ngôi nhà có đầu hồi bốn mái đao cong, lợp ngói mũi hài mỏng. Đại bái thể hiện tập trung ở các bức cốn, đầu dư, câu đầu, má bẩy, kẻ, rường với các đề tài: rồng, hoa lá cách điệu, vân mây, đao mác, cá vượt vũ môn, rồng cuốn thuỷ, tôm, cua... Đặc biệt, tại cốn đốc còn để lại một mảng chạm rất sinh động của cảnh mả táng hàm rồng, đầu rồng thân trúc, rồng đang nô giỡn với người, rồng ổ, thạch sùng giữ lửa... Đây là những mảng chạm đẹp, kỹ thuật đậm chất dân gian, mang phong cách của thế kỷ XVII - XVIII. Chính giữa là bức cửa võng đục chạm hoa văn rồng chầu mặt nguyệt, long cuốn thuỷ, những con hươu và bức đại tự “Thánh cung vạn tuể”. Dưới cửa võng có đôi hạc dáng thanh thoát đứng trên lưng rùa vàng có niên đại vào khoảng thế kỷ XVIII. Bên cạnh là một nhang án, ba phía đều chạm trổ những ô hoa văn rồng phượng. Trên mặt nhang án có hai tượng phỗng với tóc xoắn lại, hai cụm kết ốc ở hai bên đầu, hai tay vòng cung kính trước ngực, bụng nở, tay căng tròn trong hình thức cởi trần, tiêu biểu của nghệ thuật tượng tròn thế kỷ XVIII.

Ngoài ra, đình Thuấn Nhuế Nội còn bảo lưu được nhiều di vật quý như: 3 cỗ kiệu thời Lê, nhang án, hạc, ngai, bài vị, 1 cuốn thần phả và 7 đạo sắc phong thần ghi sự tích về Thành hoàng làng Cao Sơn Đại vương.

Đình Thuấn Nhuế Nội đã được Bộ Văn hóa và Thông tin xếp hạng di tích kiến trúc nghệ thuật năm 1991./.

Theo Hà Nội Danh thắng và Di tích tập 02

Sơn Dương (t/h)