Đời sống văn hóa

Sẽ tổ chức nghi thức Tết Đoan Ngọ tại Hoàng thành Thăng Long

Kim Thoa 20/06/2023 14:30

Nhằm tôn vinh truyền thống văn hóa của dân tộc, phát huy giá trị văn hóa cung đình Thăng Long, trong dịp Tết Đoan Ngọ năm 2023, Trung tâm Bảo tồn Di sản Thăng Long - Hà Nội tổ chức chương trình “Tết Đoan Ngọ Thăng Long xưa” với nhiều điểm mới, mang đậm dấu ấn Tết Đoan Ngọ cung đình.

vvvv.jpg
Ngày Tết Đoan Ngọ, dưới thời Lê, có một nghi lễ đặc biệt là "lễ ban quạt". (Ảnh: Thanh Tùng - TTXVN)

Trong văn hóa cổ truyền Việt Nam, Tết Đoan Ngọ được xem là một trong những dịp lễ, Tết quan trọng, được các vương triều tổ chức trang trọng.

Theo Trung tâm Bảo tồn di sản Thăng Long - Hà Nội, trong văn hóa cổ truyền Việt Nam, Tết Đoan Ngọ (Đoan Dương) được xem là một trong những dịp lễ, Tết quan trọng. Dưới triều Lê Trung Hưng, Tết Đoan Ngọ là dịp để nhà vua, hoàng tộc sửa soạn lễ phẩm dâng tiến lên tổ tiên và các bậc sinh thành.

Tết Đoan Ngọ diễn ra đúng vào lúc thời tiết nóng nực, chiếc quạt là vật dụng làm mát vô cùng thiết yếu, nên ngoài ban yến, nhà vua còn tiến hành ban quạt, thể hiện sự quan tâm, chăm lo đặc biệt đến thần dân với ý nghĩa nhân văn là ban “Phúc lành, sức khỏe, bình an”.

Chương trình “Tết Đoan Ngọ Thăng Long xưa” là lần đầu tiên Trung tâm Bảo tồn di sản Thăng Long - Hà Nội trưng bày, diễn giải một cách có hệ thống các nghi lễ của hoàng cung trong ngày Tết Đoan Ngọ thời Lê. Chương trình gồm 2 hoạt động chính là trưng bày và thể nghiệm nghi lễ cùng với không gian lung linh, cổ kính.

Các nghi lễ của hoàng cung trong ngày Tết Đoan Ngọ thời Lê lần đầu tiên được Trung tâm trưng bày diễn giải một cách có hệ thống, sinh động và chân thực thông qua hệ thống pano, tranh vẽ, đặc biệt là phỏng dựng không gian cung đình, thiên tử ngự trên ngai rồng thiết triều, đề thơ lên quạt và truyền ban thưởng quạt cho các quan.

Không gian trưng bày tiếp tục được tạo điểm nhấn bởi bộ sưu tập quạt mang phong cách quạt the đặc sắc của gia đình nghệ nhân Lân Tuyết. Đây là một dòng quạt quý, cao cấp thường dành cho các tầng lớp vua chúa, quan lại, quí tộc xưa. Để làm ra được chiếc quạt the này phải là một nghệ nhân tài hoa. Quạt không chỉ đơn thuần là vật để làm mát, để che mưa che nắng... mà nay chiếc quạt còn là một tác phẩm nghệ thuật.

Cùng đó, khu trưng bày Tết Đoan Ngọ truyền thống thường niên với những phong tục độc đáo của người dân kinh thành Thăng Long xưa, như tục đeo túi thơm, buộc chỉ ngũ sắc, bôi hùng hoàng cho trẻ em; tục hái lá thuốc vào giờ ngọ, tục kết ngải hình con giáp... thông qua việc tái hiện hình ảnh thu nhỏ của phố Hàng Quạt, Hàng Thuốc. Đến với chương trình, du khách còn được nghe những câu chuyện về phong tục “diệt sâu bọ” của nghệ nhân ẩm thực Ánh Tuyết. Những bí quyết nghề làm quạt đầy tính hấp dẫn, khéo léo và tinh tế của nghệ nhân Lân Tuyết.

Đặc biệt, vào lễ khai mạc, Trung tâm Bảo tồn di sản Thăng Long - Hà Nội phối hợp Hội Di sản văn hóa Thăng Long và Công ty cổ phần Ỷ Vân Hiên thực hiện nghi lễ tiến phẩm, dâng hương lên các vị tiên đế. Bên cạnh đó, nghi lễ ban quạt vẫn được trung tâm duy trì tái hiện. Đây là 2 trong 4 nghi lễ Tết Đoan Ngọ quan trọng của triều đình thời Lê Trung Hưng./.

Kim Thoa