Ngán - đặc sản quý hiếm ở Quảng Ninh
Trong số những loài hải sản “trứ danh” của vùng biển Quảng Ninh, không thể không nhắc đến ngán - một loài nhuyễn thể cùng họ với ngao, nhưng kích thước lớn hơn và được cho là rất bổ dưỡng.
Quảng Ninh không chỉ là một trong những địa điểm du lịch nổi tiếng bậc nhất cả nước với phong cảnh thiên nhiên tuyệt đẹp mà còn níu chân du khách bởi nền ẩm thực đa dạng, có nhiều đặc sản thơm ngon, nhất là những món ăn chế biến từ hải sản tươi sống.
Hiện ngán được tìm thấy ở vùng biển một số tỉnh như Hải Phòng, Nam Định,… nhưng ngán ở Quảng Ninh được nhận xét có vị thơm, ngon ngọt hơn bất cứ đâu.
Theo người dân địa phương, ngán biển được khai thác từ tự nhiên từ khoảng tháng 3 đến hết tháng 10 âm lịch. Thời điểm này, ngán chắc mẩy, thịt tươi và ngọt nhất.
Tuy nhiên, việc khai thác loài hải sản này không hề dễ dàng vì chúng lẩn sâu trong cát, rất khó kiếm, nhất là vào mùa đông. Bởi vậy, ngư dân thường khai thác ngán vào mùa hè và mùa thu, trong khoảng thời gian thủy triều xuống.
Ngán cũng được xem là một thực phẩm giàu chất dinh dưỡng. Trong thịt ngán có chứa đầy đủ các chất protid, glucid, lipid, nhiều vitamin và những chất khoáng cần thiết cho cơ thể.
Vì quý hiếm, lại chứa nhiều chất dinh dưỡng nên ngán được bán với giá thành cao. Tùy vào kích thước mà chúng có giá thành khác nhau, dao động từ 750.000 - 1.000.000 đồng/kg (loại 8-10 con/kg). Với loại nhỏ hơn, chừng 15 - 20 con/kg có giá 450.000 - 600.000 đồng/kg.
Tuy đắt đỏ nhưng ngán vẫn là đặc sản được nhiều thực khách ưa chuộng, lùng mua bằng được bởi hương vị thơm ngon, có thể chế biến nên nhiều món ăn đậm đà, bổ dưỡng.
Ngán ở Quảng Ninh được chế biến thành đủ các món khác nhau như ngán hấp, ngán nướng, cháo ngán, gỏi ngán, bún xào ngán, canh ngán,… và cả rượu ngán. Trong đó, phổ biến và được ưa chuộng nhất là món cháo ngán.
Để có món cháo ngon, người ta phải chọn lựa những con ngán còn tươi sống, miệng hở, không có mùi hôi. Ngán sau khi mua về thì đem chà, rửa sạch vỏ rồi tách làm đôi, lấy phần ruột bên trong.
Ruột ngán được thái nhỏ thành những miếng vừa ăn rồi xào chín tới, nêm nếm gia vị như mắm, hạt tiêu, hành phi. Khi ăn, người ta cho nhân ngán đã xào chín vào nồi cháo hoặc để riêng ngán dưới đáy bát, thêm hành, rau thơm thái nhỏ rồi múc cháo trắng còn nóng hổi lên trên.
Nếu có dịp du lịch Quảng Ninh, du khách có thể tìm mua ngán ở các khu chợ hải sản truyền thống như chợ Hạ Long,… hoặc thưởng thức đặc sản này tại các nhà hàng, quán ăn ven biển, trong trung tâm thành phố,…