Đình Nội Bình Đà (huyện Thanh Oai)
Đình Nội Bình Đà thuộc xã Bình Minh, huyện Thanh Oai, Hà Nội.
Đình thờ quốc tổ Lạc Long Quân, nên còn có tên gọi Lạc Long Quân từ. Năm 1947, thực hiện chủ trương tiêu thổ kháng chiến, nhiều công trình đã bị san phẳng, chỉ còn phần Hậu cung. Sau khi đất nước thống nhất, nhân dân và chính quyền đã phục dựng ngôi đình, tôn tạo toà Tiền tế, sửa sang Nghi môn, nạo vét ao sen... Đến nay, ngôi đình là một di tích đẹp giữa một làng quê trù phú, giàu truyền thống.
Đình có kiến trúc kiểu chữ “đinh” với Đại bái và Hậu cung, ngoài ra còn có Tả hữu mạc và Phương đình đồ sộ mang dáng vẻ kiểu thức “nội công ngoại quốc”. Theo truyền thuyết, đình được xây dựng từ lâu đời, trải qua nhiều cơn binh lửa, đình đã bị đốt phá nhiều lần. Dấu tích kiến trúc còn lưu lại đến nay cho biết đình được xây dựng vào triều Nguyễn, niên hiệu Khải Định thứ 3 (1918) với quy mô bề thế khang trang. Trong đình còn giữ được nhiều tư liệu quý như thần phả, sắc phong, chuông đồng, bia đá và các đồ tế tự khác. Nét đặc biệt ở đình còn bảo tồn được bức phù điêu (hay còn gọi là bức giá tượng) chạm khắc hình tượng quốc tổ Lạc Long Quân ở chính giữa và hai quan văn võ của triều đình, phía xa xa là ngựa chầu và phía sau có 18 thị nữ theo hầu, mặc áo dài, tay cầm cờ, quạt, tàn, tán... Phía trước có dòng sông với 4 thuyền rồng có 10 người đang chèo. Ngoài ra, đình còn lưu giữ được đôi hạc gỗ thờ bên án thư chạm trổ và sơn son thếp vàng, một bộ kiệu bát cống mang phong cách nghệ thuật thời Nguyễn.
Nhân dân quanh vùng vẫn truyền tụng câu ca để nói lên giá trị đặc biệt của ngôi đình mỗi khi mở hội từ ngày 3 đến 6 tháng ba âm lịch: Vui nhất là hội Rã La.
Đến hội quốc tổ Bình Đà mới đông. Đình Nội Bình Đà đã được Bộ Văn hoá và Thông tin xếp hạng di tích kiến trúc nghệ thuật năm 1985./.
Theo Hà Nội Danh thắng và Di tích tập 01