Danh thắng & Di tích Hà Nội

Đình Nhân Hiền (huyện Thường Tín)

Sơn Dương (t/h) 10:26 03/05/2023

Đình Nhân Hiền thuộc xã Hiền Giang, huyện Thường Tín, Hà Nội.

Đình được gọi theo tên thôn Nhân Hiền.

Nghi môn được dựng khá công phu với hai cột trụ lớn, đỉnh đắp tứ phượng chầu. Tiếp đến là các ô lồng đèn đắp tứ quý, thân trụ đắp nổi các đôi câu đối chữ Hán rất đẹp, ca ngợi công đức của Thành hoàng làng và ca ngợi cảnh đẹp của di tích. Đại bái được phục dựng khá lớn với 5 gian 2 chái. Nền Đại bái cao tạo cho khối kiến trúc đình vẻ thanh thoát, thâm nghiêm. Bộ vì gian giữa được làm theo kiểu “thượng giá chiêng, hạ cốn”, các gian bên theo kiểu “thượng cốn, hạ kẻ ngồi, xà nách”. Các bộ vì gian bên trang trí mặt hổ phù ngậm chữ “thợ” rất kỳ công. Nối từ gian giữa Đại bái vào là Trung cung rồi đến Hậu cung. Ở cửa nổi Trung cung vào Hậu cung có lắp một đôi nghê gỗ chạm khắc rất đẹp. Đôi nghê này vốn trước đây ở tay ngai trụ biểu bên ngoài, khi giặc Pháp phá hoại đình, nhân dân đã giữ lại được và trang trí ở Trung cung. Toà Hậu cung có ba gian, bộ vì làm theo kiểu giá chiêng, kẻ chuyền. Ở Hậu cung đặt khám thờ bát vị Lý Ả và long ngai bài vị hai vị đại vương Lôi Công và Tây Công.

Truyền thuyết kể rằng: Vào giữa thời Lý Cao Tông (1175 - 1210) ở xã Yên Phúc, huyện Yên Ninh, phủ Trường Yên có nhà ông Lý Các truyền đời giàu sang. Một hôm tới xã Nhân Hiền và kết duyên với cô gái họ Trần. Đến ngày 13 tháng ba, sinh ra một cô con gái, đặt tên là Ả Nương. Đến tuổi trưởng thành, Ả Nương tuy là gái nhưng chí khí lại chẳng khác nam nhi. Cha mẹ thấy rõ tính khí của con bèn cho theo học thầy Hiên Đường.

Bấy giờ ở xã Nhân Hiền bị thiên tai, dịch bệnh hoành hành, bà cùng dân làng nhập lập cúng lễ, ba bốn ngày sau bệnh dịch liền được dập tắt. Sau khi bà hoá, nhà vua gia phong là Lý Ả hoàng hậu, sắc chỉ cho dân làng Nhân Hiền phụng thờ.

Các di vật mà đình Nhân Hiền hiện còn lưu giữ chủ yếu mang phong cách nghệ thuật thời Nguyễn gồm: một đôi nghệ gỗ, hai long ngại bài vị, 1 đôi hạc đồng.

Lễ hội làng Nhân Hiền diễn ra từ ngày mùng 10 đến hết ngày 13 tháng ba âm lịch.

Đình đã được UBND tỉnh Hà Tây cũ xếp hạng di tích lịch sử - văn hóa năm 2007./.

Theo Hà Nội Danh thắng và Di tích tập 01

Sơn Dương (t/h)