Đời sống văn hóa

Khai mạc Lễ hội truyền thống Đền Bạch Mã

Phương Anh 08:50 04/03/2023

Ngày 3/3 (tức 12/2 Âm lịch), tại di tích quốc gia đặc biệt đền Bạch Mã (phường Hàng Buồm, quận Hoàn Kiếm, Hà Nội), UBND quận Hoàn Kiếm long trọng tổ chức lễ khai hội đền Bạch Mã.

tuan-1.jpg
Phó Chủ tịch UBND thành phố Hà Nội Dương Đức Tuấn cùng lãnh đạo quận Hoàn Kiếm dâng hương tại đền.

Dự lễ khai hội có Phó Chủ tịch UBND thành phố Hà Nội Dương Đức Tuấn; Bí thư Quận ủy, Chủ tịch HĐND quận Hoàn Kiếm Vũ Đăng Định; Phó Bí thư Quận ủy, Chủ tịch UBND quận Hoàn Kiếm Phạm Tuấn Long.

Đền Bạch Mã trấn giữ phía đông thành Thăng Long, nơi thờ thần Long Đỗ, người đã có công giúp Vua Lý Thái Tổ xây thành Đại La. Truyền thuyết dân gian và thần phả tại đền ghi lại, vào năm 1010, khi Đức Thái Tổ Lý Công Uẩn dời đô về Đại La, đã cho đắp thành, nhưng hễ đắp lên lại sụp đổ. Vua sai biện lễ cầu thần phù hộ thì ngay trong đêm đã được thần Long Đỗ báo mộng, chỉ hướng theo vết chân ngựa mà đắp thành, dựng lũy.

Từ chỉ dẫn này, việc xây thành, đắp lũy tại kinh đô mới được hoàn thành. Để tạ ơn, vua cho tạc tượng ngựa trắng để thờ, đồng thời ra sắc phong thần Long Đỗ là “Thăng Long Thành hoàng Đại vương”, hằng năm mở hội để tưởng nhớ công ơn.

Lễ hội đền Bạch Mã diễn ra trong hai ngày 12-13 tháng Hai âm lịch, với các nghi thức mang đậm dấu ấn văn hóa vùng đất Thăng Long ngàn năm văn hiến, như: Lễ rước kiệu với các đội múa sư tử, rồng, trống, chiêng, sinh tiền, đánh bồng, bát âm; nghi thức dâng hương, tế lễ và đặc biệt là lễ Tiến Xuân Ngưu - tái hiện một nghi lễ quan trọng của Lễ hội đền Bạch Mã từ xa xưa, thể hiện tinh thần trọng nông của cha ông ta, với hình ảnh mục đồng, mô hình trâu có kích thước bằng trâu thật, quan tri phủ và hai quan tri huyện thành Thăng Long, cùng các lính hầu…

Lễ hội là hoạt động văn hoá trọng tâm của quận Hoàn Kiếm, qua đó thể hiện đạo lý "Uống nước nhớ nguồn", tấm lòng thành kính với công đức của cha ông và tôn thờ thần Long Đỗ - vị thần có công trong việc xây dựng và bảo vệ kinh thành Thăng Long.

Từ sáng sớm, đội rước kiệu khởi hành từ đền Mã Mây đi qua các tuyến phố lớn để về đền Bạch Mã. Đi đầu là đội múa rồng, sư tử; tiếp đến là đội cờ, trống chiêng, sinh tiền, đánh bồng, bát âm; đội kiệu lễ vật và đội kiệu bát cống đền Bạch Mã với đầy đủ tàn, tán, lọng; đội tế nam quan; dâng hương nữ. Trong đoàn rước còn có mục đồng và mô hình trâu với kích thước bằng trâu thật để làm lễ tiến Xuân Ngưu.

khai-hoi.jpg
Nhiều nghi thức cổ truyền được tái hiện tại lễ hội.

Đặc biệt, trong đoàn rước còn mô phỏng Lễ tiến Xuân Ngưu - dâng Trâu mùa Xuân - một nghi thức quan trọng của Lễ hội đền Bạch Mã từ xa xưa, với hình ảnh mục đồng, mô hình trâu có kích thước bằng trâu thật, quan tri phủ và hai quan tri huyện thành Thăng Long, cùng các lính hầu. Nghi lễ này có ý nghĩa là tống tiễn mùa đông và đón nhận mùa xuân. Nhưng trong thực tế sản xuất thì con trâu còn là "đầu cơ nghiệp", là sức kéo cơ bản trong nông nghiệp nên rước trâu còn có ý nghĩa khuyến nông. Như vậy lễ tiến Xuân Ngưu vào ngày lập xuân là một phong tục vừa có tính nghi thức cung đình lại vừa có tính tín ngưỡng dân gian của Kinh thành Thăng Long.

Tổ chức thi trực tuyến “Học sinh với an toàn thông tin”

Năm 2023, cuộc thi trực tuyến “Học sinh với an toàn thông tin” lần thứ 2 do Hiệp hội An toàn thông tin Việt Nam (VNISA) chủ trì, phối hợp với các cơ quan, tổ chức, doanh nghiệp tổ chức, dành cho học sinh trung học cơ sở (THCS) trên toàn quốc.

Phương Anh