“Chuyện làng tôi”: Ăm ắp ký ức về quê hương

Cuốn sách dày gần 300 trang, gồm 26 bài viết, chủ yếu là những ký ức của tác giả về quê hương ông (làng Đông Thái, xã Đông Tiến, huyện Yên Phong, tỉnh Bắc Ninh). Đó là ngôi làng ở đồng bằng Bắc bộ có lịch sử hơn 200 năm - một làng ngụ cư khởi đầu từ con số không, với hành trình khát vọng định cư, rồi đến lập làng, dần vươn lên khá giả, thịnh vượng.

Như tác giả chia sẻ trong cuốn sách thì “Suốt hơn hai trăm năm, mảnh đất và con người thẫm đẫm văn hóa của một làng nông thôn miền hạ lưu sông Cầu đã kịp hình thành bản sắc riêng của mình. Đó là những nét văn hóa của một làng nghề thủ công đan lát truyền thống gắn liền với giao thương và làm nông nghiệp, nổi lên tính cách can đảm, quảng giao, sành ăn, sành chơi của người đàn ông; sự chăm chỉ, đằm thắm, giỏi tề gia nội trợ của người phụ nữ. Và trên hết, đó là sự khéo ăn, khéo ở, năng động, tìm tòi và ý chí can trường của bao thế hệ người làng vươn lên với những ước mơ và khát vọng không ngừng nghỉ”.

Như một người chép sử làng, “Chuyện làng tôi” phản ánh quá trình nghiên cứu đầy trách nhiệm của tác giả về tất cả các việc từ lịch sử, lệ làng đến lối làm, lối ăn, sinh hoạt văn hóa; đan xen vào đấy các mối quan hệ gia đình, họ mạc, làng xóm, bạn bè với những cảm xúc chân thành của người con quê hương.

Người đọc bắt gặp trong cuốn sách những “hương vị” quen thuộc của làng quê xưa, đó là mùi tre, mùi trầu, mùi sách... rồi cả những thao thiết về dòng sông quê hương – nơi lưu dấu bao kỷ niệm máu thịt của cả đời người: “Sông với làng tôi như cặp đôi chẳng thể tách rời. Sông là lý do để làng dựng nghiệp, lập làng ở đó. Sông giúp con trai làng quanh năm sông nước, ngược xuôi, giúp con gái làng dẻo dai gánh gồng, đan lát... Sông luôn là tiếng gọi thiết tha để ai ai đi xa cũng mong mỏi tìm về” (Sông tắm).

Những hồi ức về chuyện làng ăm ắp trong từng trang sách không chỉ truyền cảm hứng cho người quê hương tác giả mà còn đến người đọc nói chung đặc biệt là những người con xa quê.

“Chuyện làng tôi – cuốn sách có lẽ sẽ khiến nhiều bạn đọc trưởng thành phải thảng lặng với miền kí ức xa xôi, để rồi thương nhớ những kỉ niệm thủa thiếu thời ... Và nó khiến những đứa con xa xứ bỗng nghẹn lòng nhớ nhung da diết ngôi làng thân thương thủa nào” - Cô giáo Cao Hường - Trường Tiểu học Đông Tiến, huyện Yên Phong, tỉnh Bắc Ninh khi đọc tập sách này đã xúc động chia sẻ.

Tác giả Cao Văn Hà nguyên là Giám đốc Sở Xây dựng Bắc Ninh, người sáng lập “Mô hình khuyến học mới” và là Chủ tịch danh dự Quỹ “Ước mơ lớn” xã Đông Tiến, huyện Yên Phong và cũng là hội viên hội văn học nghệ thuật tỉnh Bắc Ninh. Nhiều năm gắn bó với hoạt động khuyến học xã Đông Tiến, ông Cao Văn Hà luôn khát vọng làm mọi việc để thực hiện triết lý “Học để thay đổi” và sự học trước hết là học ở sách. Ông đã cùng gia đình bà Đào Thị Khanh, vợ cố PGS.TS Nguyễn Đức Lữ ở thôn Đông Xuyên xây dựng thành thư viện cộng đồng mang tên “Thư viện làng cò Đông Xuyên” phục vụ miễn phí người dân trong thôn, trong xã.

Thụy Phương