Pho tượng Thánh tổ Hoàng đế An Dương vừa được công nhận Bảo vật Quốc gia
Văn hóa – Di sản - Ngày đăng : 10:28, 01/02/2023
.jpg)
Năm 1893, trong lần trùng tu đền Thượng, các cụ làng Cổ Loa (nay là xã Cổ Loa, huyện Đông Anh, thành phố Hà Nội) có đào được tại đền Thượng một kho đồng, nhân dân cho rằng, đó là kho đồng thiêng của nhà vua nên đã đem đúc tượng, phục vụ cho việc thờ cúng, tế lễ tại đền. Đến năm 1897 thì đúc xong. Đến nay, tượng Thánh tổ Hoàng đế An Dương được đúc bằng đồng là pho tượng duy nhất, chưa từng thấy ở bất cứ di tích thờ An Dương Vương nào trên đất nước ta.
Pho tượng Thánh tổ Hoàng đế An Dương được đúc bằng hợp kim đồng với kỹ thuật đúc bằng khuôn sáp (sáp ong). Tượng lòng rỗng, trong tư thế ngồi trên bệ, liền khối, hình trụ, hai tay cầm hốt với phong thái ung dung, đường bệ, uy nghi.
Vua đội mũ bình thiên hai cấp, trang trí "lưỡng long chầu nhật". Khuôn mặt vua vuông chữ "điền", mang phong cách của nghệ thuật tượng chân dung. Mình mặc áo long bào cổ cao, hai tay cầm hốt để trước ngực, diềm áo chảy xuống tới tận mũi hài. Thân đeo đai ngọc to bản trễ xuống, chân đi hài mũi cong.
Về giá trị lịch sử, tượng Đức vua An Dương Vương là hiện thân của vị vua lập nên Nhà nước Âu Lạc (Thế kỷ III TCN), định đô ở Cổ Loa, lãnh đạo nhân dân đắp thành kiên cố, chống giặc và phát triển nền sản xuất, đặc biệt có nhiều thành tựu trong nghệ thuật quân sự, kỹ thuật luyện kim đúc đồng, chế tạo nông cụ và nông nghiệp lúa nước.
Về giá trị văn hóa, tượng ngài gắn với lễ hội đền Cổ Loa - lễ hội Bát xã Loa thành; mang giá trị biểu tượng, biểu hiện của truyền thống "Uống nước nhớ nguồn", thờ những người có công với đất nước như một hằng số của người Việt.
Pho tượng là biểu hiện sinh động giữa nghệ thuật tượng thờ danh nhân với tượng thờ thánh, thần thông qua những ngôn ngữ ẩn chứa từ những họa tiết hoa văn trang trí, khiến cho tác phẩm vừa gần gũi, vừa tôn nghiêm, vừa linh thiêng, vừa huyền bí.