Đình, chùa Ích Vịnh
Danh thắng & Di tích Hà Nội - Ngày đăng : 14:57, 04/01/2023
Theo tấm bia đình Ích Vịnh thì xưa kia làng Ích Vịnh và làng Lạc Thị đều thờ Thành hoàng làng là Tô Hiến Thành. Đến năm Gia Long thứ 7 (1808), đình Ích Vịnh được xây dựng riêng cho làng Ích Vịnh. Đình thờ Tô Hiến Thành, một vị quan thời Lý có nhiều công lao đối với đất nước. Đời Lý Anh Tông (1138 - 1175), khi Lý Anh Tông kế ngôi vua mới có 3 tuổi. Đỗ Anh Vũ lộng quyền, giết nhiều bề tôi trung thành. Tô Hiến Thành đã giúp vua trừ khử bọn gian thần và bảo vệ nền độc lập của dân tộc, được vua phong chức Thái phó Bình chương quân quốc trọng sự, và uỷ thác Thái tử là Long Cán (sau là vua Lý Cao Tông) mới 3 tuổi cho dạy dỗ. Thái uý Tô Hiến Thành đã được sử gia Phan Huy Chú xếp vào là một trong 4 người có công đầu giúp nước thời Lý.
Kiến trúc đình Ích Vịnh gồm bình phong, Nghi môn, Tả mạc 5 gian, toà Đại đình 5 gian xây kiểu tường hồi bít đốc, phần Hậu cung 4 gian. Kiến trúc đã qua một số lần sửa chữa, về phần cơ bản vẫn mang phong cách thời Nguyễn.
Chùa Ích Vịnh, theo truyền thuyết được xây từ thời Tây Sơn. Chùa quay hướng nam, gồm Tam quan, sân, toà Tam bảo kết cấu kiểu chữ “đinh”, Tiền đường 5 gian kiểu tường hồi bít đốc, chuỗi vồ 3 gian. Bên phải chùa là điện Mẫu, nhà Tổ. Các tượng trong chùa mang phong cách thời Nguyễn.
Hàng năm ở đình có 2 ngày lễ chính vào ngày sinh (ngày 22 tháng một) và ngày mất (ngày 12 tháng sáu âm lịch) của Tô Hiến Thành. Trong những ngày lễ tưởng niệm ấy, dân làng không cúng đồ mặn, chỉ dùng hương hoa, oản quả.
Đình và chùa Ích Vịnh đã được Bộ Văn hoá và Thông tin xếp hạng di tích kiến trúc nghệ thuật năm 1990.
Theo Hà Nội Danh thắng và Di tích tập 01