“Nhịp phố” – Hành trình tìm mình, tìm phố của Nguyễn Minh
Mỹ thuật - Ngày đăng : 10:30, 26/12/2022
50 tác phẩm được giới thiệu trong triển lãm được thể hiện trên nhiều chất liệu từ hội họa sơn dầu, sơn mài, acrylic, màu nước… tới điêu khắc gỗ, thép hàn, nhôm…, và đặc biệt là một sắp đặt biệt vị mang tính tiếp diễn đánh dấu bước ngoặt của nghệ sĩ. Vẫn là đề tài quen thuộc – phố, nhưng “Nguyễn Minh đã dựng lên những con phố của mình – những con phố của thời đại anh” (lời của nhà thơ Nguyễn Quang Thiều”.
Đến với triển lãm, công chúng sẽ được khám phá vẻ đẹp của phố trong những khối hình đầy tính “công nghiệp” nhưng lại chứa đựng những vẻ đẹp và giá trị truyền thống. Đó là phố của những hoài niệm và tiếc nuối in dấu trong những ngôi nhà xưa, những cây cổ thụ bị phá dỡ và chặt bỏ để nhường chỗ cho cầu mới và đường mới – phố. Đó là phố hiện diện trong bóng dáng của những di tích lịch sử như nhà thờ, đình, chùa, cổng làng, rồi cả ký ức tuổi thơ... Và sâu xa hơn, phố quyện hòa trong di sản với biểu tượng quen thuộc mà nhiều ý nghĩa - hạt gạo.
Khởi nguồn là hình tượng “phố”, Nguyễn Minh liên tục mở rộng quan sát và nghiên cứu đời sống xã hội cũng như thực hành nghệ thuật. Anh hướng dần từ bên ngoài vào bên trong, từ đương thời về khởi thuỷ, rồi quay trở lại bản ngã của mình bằng việc vận dụng các cặp tương phản tạo nên hài hòa tổng thể: nét - mảng, hình học - hữu cơ, trong - đặc, mờ - rõ, tĩnh - động, sáng - tối, hiện thực - trừu tượng... tinh tế và mạnh mẽ. Những cặp tương phản trong tạo hình của anh phản ánh các cặp đối lập trong suy tưởng: cũ - mới, truyền thống - đương đại, di sản - tiến bộ, tập thể - cá nhân.
Chia sẻ về “Nhịp phố”, họa sĩ Nguyễn Minh cho hay đây là triển lãm cá nhân thứ hai, đánh dấu hành trình mười năm kể từ khi anh trình làng những tác phẩm vẽ phố đầu tiên. “Mười năm vừa đủ cho thử nghiệm và trải nghiệm để tôi định vị được mình trên con đường đã chọn. Hành trình không ngừng mở rộng, khám phá, tìm kiếm, khao khát làm mới tâm tưởng và nghệ thuật thông qua nghiên cứu và thực hành được chia làm ba giai đoạn. Trong mỗi giai đoạn ấy, chủ thể “phố" là điểm khởi đầu cũng như mạch trung tâm cho suy tư và sáng tác. Tôi thể hiện nghệ thuật bằng hơi thở của thời đại cũng như tiếng nói giàu cảm xúc và đầy lạc quan của thế hệ mình” – họa sĩ Nguyễn Minh bộc bạch.
Nếu như giai đoạn thứ nhất (2012 – 2018), Nguyễn Minh mới chỉ quan sát đô thị hóa, thể hiện những suy tư và hoài niệm quá khứ bị mất mát bằng việc sử dụng chủ yếu là các khối hộp lập thể và các hình kỷ hà có cạnh sắc nét, vuông vắn, đậm tính lý trí thì sang giai đoạn thứ hai (2018-2020), anh đưa thêm cảm xúc và suy tư về gìn giữ di sản vào sáng tác bằng việc việc làm mới mình trong cách tạo hình và “tự do”, “tung tẩy” hơn trong bút pháp. Trong giai đoạn thứ ba (2020-2022), Nguyễn Minh đưa nghệ thuật của mình từ thế giới hội họa hai chiều vào không gian điêu khắc ba chiều bằng thử nghiệm điêu khắc kết hợp với hình tượng hạt gạo. Không dừng ở đó, anh tạo ra một sắp đặt toàn diện và biệt vị, mang tính thể nghiệm cao với sự đan cài tương tác của hội hoạ, điêu khắc, không gian triển lãm và cả chiều kích phù du của thời gian.
10 năm theo đuổi chỉ một đề tài phố, Nguyễn Minh đã kiên trì, bền bỉ và không ngừng làm mới mình. Những tác phẩm trong triển lãm “Nhịp phố” mà anh giới thiệu tới công chúng lần này đã phần nào cho thấy sự sáng tạo, dấn thân và cháy hết mình cho nghệ thuật của Nguyễn Minh.
“Đặt cược mình vào phố, một con đường hẹp với nhiều quả núi che lối”, theo hoa sĩ Lê Thiết Cương đó cũng đủ để thấy sự dũng cảm của Nguyễn Minh. Còn nói như nhà thơ Nguyễn Quang Thiều thì Nguyễn Minh “đã tìm thấy con đường của riêng mình và đang từng bước dựng lên con đường đó và đẩy nó vươn về phía trước... Đấy chính là lý do mà đồng nghiệp gọi anh bằng cái tên Minh Phố”.
Họa sĩ Nguyễn Minh sinh năm 1982 tại Hà Nội, tốt nghiệp Thạc sĩ Tạo hình tại Đại học Mỹ thuật Việt Nam năm 2013. Anh đã đạt được nhiều giải thưởng nghệ thuật như: Giải thưởng Triển lãm khu vực 1 (2020), Giải thưởng Văn học Nghệ thuật Thủ đô (2016), Giải A Triển lãm Mỹ thuật Thủ đô (2015), Giải thưởng Mỹ thuật Sông Hồng, Việt Nam - Hàn Quốc (2008)… Anh là đồng sáng lập các nhóm nghệ thuật “Đa diện”, “33Art", “Sketch+”, “Chuyện phố”; tham gia các hoạt động nghệ thuật thiện nguyện như sáng tác, triển lãm, bán tranh ủng hộ các quỹ chống lũ, chống dịch…