Đình Dương Liễu
Danh thắng & Di tích Hà Nội - Ngày đăng : 13:55, 15/12/2022
Di tích đình Dương Liễu thờ đức Thành hoàng Lý Phục Man, một danh tướng thời Lý Nam Đế, sống ở thế kỷ thứ VI. Ngài vốn người làng Cổ Sở (sau đổi là Yên Sở). Cưỡi ngựa bắn cung rất giỏi là sở trường của ông. Ông đã lập nhiều chiến công trong việc đánh đuổi giặc Lương xâm lược. Nhà Tiền Lý thành lập (544 - 555) ông được cử trông coi vùng đất phía nam, đánh tan cuộc xâm lần của Chămpa. Sau đó được gả công chúa Lý Nương, ban cho ông họ Lý và chức Thiếu uý. Ông trở về quê quản lĩnh vùng đất Đỗ Đông. Đường Lâm, nhà Lương lại xâm lược, ông hy sinh trong chiến đấu.
Theo những tư liệu như ảnh, bản vẽ tổng thể, văn bia đã sưu tầm được thì đình Dương Liễu được hưng công từ thờ Hậu Lê, có quy mô kiến trúc bề thế nhưng trong kháng chiến chống Pháp, thực hiện lệnh tiêu thổ kháng chiến, nhân dân làng Dương Liễu đã dỡ bỏ hiện trạng ngôi đình. Trước kia, đình làng Dương Liễu nhìn theo hướng tây bắc với kết cấu hình chữ “nhất” gồm 5 gian 2 chái bốn mái đao cong. Trên bờ nóc, bờ chảy đắp gạch hoa chanh, hai con kìm ngậm đầu bờ nóc, đuôi uốn cong tạo vẻ mềm mại. Bốn đầu đao được đắp hình đầu rồng quay vào trung tâm. Các bờ dải còn có các con nghê kiểu dáng hết sức sinh động được làm bằng chất liệu đất nung. Vào bên trong, kết cấu các bộ vì được làm trên sáu hàng chân cột. Các bộ vì được làm thống nhất theo kiểu “Thượng giá chiêng, hạ kẻ bẩy”. Đặc biệt, ở hai bộ vì gian giữa, kẻ tiền và ván dong được chạm khắc hết sức công phu tỉ mỉ hình đám rước vinh quy bái tổ. Các bẩy được chạm khắc hình đầu rồng với các đạo mác xuôi về thân. Đình Dương Liễu trước kia là đình sàn với bốn mặt để thông thoáng. Gian chính giữa có bưng một khám lửng từ cột cái hàng thứ tư đến hàng thứ sáu. Phía trước là hệ thống cửa bức bàn gồm sáu cánh, phía trên cửa được cổ nhân chạm khắc bong kênh hình rồng với những nét kiến trúc đặc trưng thời Lê, bên trong khám đặt long ngai bài vị và các đồ thờ tự khác. Chính vì vậy, ngày 16 tháng 5 năm 1925, Toàn quyền Đông Dương Monguilot đã ký Quyết định xếp hạng đình Dương Liễu là một trong những di tích lịch sử ở Đông Dương.
Đình đã được UBND tỉnh Hà Tây xếp hạng di tích lịch sử - văn hoá năm 2007.
Theo Hà Nội Danh thắng và Di tích tập 01