Động đất mạnh có thể xảy ra ở Hà Nội và TPHCM
Tin tức - Ngày đăng : 10:38, 13/03/2009
PGS.TS Cao Đình Triửu, Phó chủ tịch Hội Địa chấn châu à, Phó Viện trưởng Viện Vật lý Địa cầu Việt Nam cảnh báo tại Hội thảo Quốc tế Nguy cơ động đất ở Việt Nam được tổ chức tại Hà Nội, ngà y 12/3.
Chúng ta quá lơ là !
Cảnh báo ông vừa nêu dựa và o những nghiên cứu nà o, thưa ông?
Những nghiên cứu mang tính chất cảnh báo nà y là công trình được thực hiện bởi các nhà khoa học của Viện Vật lý địa cầu. Những trận động đất mạnh như vậy có thể xảy ra sau một chu kử³ rất dà i. Đã có báo cáo mô hình vử những thiệt hại có thể xảy ra nếu tâm chấn trận động đất nằm ở những khu vực trung tâm các thà nh phố. Những nghiên cứu nà y được thực hiện còn để tìm cách chuẩn bị những ứng phó tốt nhất.
Hiện Chính phủ đã có những động thái gì đối với cảnh báo nà y?
Những kết quả nghiên cứu và đánh giá khoa học đến nay vẫn chỉ nằm trên sách vở chứ chưa được quan tâm để ứng dụng nhiửu. Gạch nối giữa các nhà khoa học, Chính phủ và người dân vẫn chưa có. Trong khi đó đáng lẽ gạch nối nà y cần phải có và phải là mối liên hệ chặt chẽ. Thiệt hại khi không có dự báo động đất sẽ vô cùng lớn.
Với cảnh báo nà y Chính phủ cần quan tâm hơn trong việc nghiên cứu đánh giá độ nguy hiểm, rủi ro của động đất tại các thà nh phố lớn và khu vực trọng điểm trong thời gian tới?
Đúng vậy, các nhà khoa học cần sự quan tâm hỗ trợ, đầu tư kinh phí để mua thiết bị chất lượng cao và cần thêm sự giúp đỡ từ các nhà khoa học quốc tế am hiửu nhiửu vử lĩnh vực nà y, nhằm đưa ra những dự báo chính xác ở các thời điểm dà i hạn, trung hạn đến ngắn hạn. Hiện nay, nghiên cứu vử động đất ở Việt Nam mới chỉ dừng ở mức hết sức sơ lược. Chưa có một dự án nà o đử cập đến nghiên cứu dự báo ngắn hạn vử tai hoạ nà y.
à”ng có thể cho biết mức độ phức tạp của hoạt động địa chất Việt Nam?
Hoạt động địa chất ở nước ta trong thời gian dà i vừa qua khá yên bình so với Nhật, Trung Quốc, Thái Lan hay Philipin. Nhiửu năm nay, nước ta chưa bị những thảm hoạ khủng khiếp như những gì mà các quốc gia đó phải chịu đựng. Cũng vì lý do đó, nên chúng ta quá lơ là , chủ quan. Đặc biệt là người dân ở nước ta hầu như chưa hử có khái niệm ứng phó khi động đất. Trong khi, đó là những vấn đử cần phổ cập.
Những biến đổi khí hậu ở nước ta trong thời gian vừa qua có phải là những cảnh báo đáng lo ngại?
Trên thực tế thì sự nguy hiểm luôn hiện hữu, tồn tại từ quá khứ, hiện tại và trong tương lai. Chỉ có điửu nó đã bắt đầu hé lộ và lan dần đến thì chúng ta mới thức tỉnh. Từ trước tới nay, chúng ta quá lơ là trong vấn đử nà y.
Hiện mức độ cảnh báo động đất của chúng ta đang ở mức nà o? Chính phủ cần đầu tư bao nhiêu kinh phí?
Đầu tư cho công nghệ dự báo động đất thì rất khó tính toán mức cụ thể. Nó cũng giống như chi phí đầu tư cho ngà nh Công nghệ thông tin vậy, cà ng nhiửu cà ng tốt. Ngoà i cơ sở vật chất thì yếu tố trình độ của các nhà khoa học cũng quan trọng không kém.
Ngoà i động đất, chúng ta liệu có phải đối mặt với nguy cơ sóng thần?
May mắm là biển Đông nước ta nằm ở khu vực kín bởi được bao phủ các đảo thuộc Philipin, nên khả năng xảy ra sóng thần dữ dội hầu như không có. Nếu có thì cũng có thể báo trước 2 tiếng và sóng thần lớn nhất cũng chỉ ở mức cao 2m.
Các toà nhà cao tầng trong thà nh phố có an toà n?
Ở nước ta, người dân chưa ý thức được vấn đử ứng phó với động đất, còn các cơ quan chức năng, khi tiến hà nh thi công các khu nhà , đô thị cao tầng hay các công trình công nghiệp có lường tính đến nguy cơ động đất?
Các nhà cao tầng nếu có chủ đầu tư nghiêm túc bao giử cũng phải quan tâm đến vấn đử thiết kế kháng chấn. Nghĩa là phải bử kinh phí thuê chuyên gia thiết kế nếu động đất đánh và o các toà nhà ấy thì mức độ chịu đựng sẽ ở mức bao nhiêu.
Tuy nhiên, hiện vấn đử nà y vẫn giải quyết ở mức đơn lẻ và tuử³ thuộc và o chủ đầu tư, chứ chưa thà nh quy phạm, tiêu chuẩn. Năm 2006, Bộ Xây dựng mới chỉ ban hà nh Tiêu chuẩn thiết kế xây dựng các công trình nằm trong khu vực ảnh hưởng động đất. Còn các đập thủy điện thì nhà nước nghiễm nhiên phải nghĩ đến chuyện thiết kế sang chấn.
Đã bao giử Viện Vật lý địa cầu tiến hà nh khảo sát vử tính ứng phó của các công trình xây dựng đô thị, đặc biệt là ở Hà Nội, TPHCM và Vũng Tà u - những khu vực có thể xảy ra động đất mạnh?
Chúng tôi đã tiến hà nh khảo sát và có kết quả tại Hà Nội và TPHCM, nhưng do hạn chế vử kinh phí, Viện mới khảo sát ở các khu vực thuộc vùng trung tâm. Ví dụ, Hà Nội mới khảo sát được 3 quận là : Ba Đình, Hoà n kiếm và Hai Bà Trưng. Tại TPHCM là quận 1 và 3. Muốn khảo sát phải tìm, nhìn từng ngôi nhà để đánh giá và xếp loại kết cấu.
Nói chung, hầu hết các toà nhà cao tầng hiện đại đửu quan tâm đến yếu tố kháng chấn. Nhưng ở nước ta mỗi toà nhà lại do một chủ đầu tư khác nhau nên cũng cũng áp dụng nhiửu tiêu chuẩn khác nhau của Anh, Nhật, Mử¹... Tuy nhiên dù chuẩn nà o cũng có những điểm chung. Theo đánh giá của tôi, Việt Nam nên áp dụng tiêu chuẩn chống sang chấn của châu à‚u, bởi nó phù hợp với địa chất.
Xin cảm ơn TS!