Nobel Hoà bình cho Obama: "Vinh danh" lời hứa hơn hà nh động?
Tin tức - Ngày đăng : 09:37, 10/10/2009
Việc trao giải thưởng Nobel Hoà bình cho Tổng thống Barack Obama đã gây bất ngử cho ngay cả Washington, khi nhận được tin vui vẫn còn chìm trong giấc ngủ, trong bóng tối. Vậy Obama già nh chiến thắng vì điửu gì?
Theo đánh giá của các chuyên gia, giải thưởng có vẻ như vinh danh lời hứa hơn là hà nh động. Cho đến nay, Obama vẫn chưa có giây phút chiến thắng nổi bật nà o. Giống như hầu hết mọi tổng thống trong năm đầu tiên tại nhiệm, bản báo cáo trong chương trình nghị sự đầy tham vọng của Obama vẫn chưa hoà n thà nh.
à”ng đã cấm các biện pháp thẩm vấn hà khắc đối với các nghi phạm khủng bố. à”ng cũng hứa sẽ đóng cửa nhà tù quân sự gây tranh cãi của Mử¹ ở Vịnh Guantanamo, Cuba, nhưng nhiệm vụ nà y không dễ dà ng gì, khiến ông có thể phải bử lỡ mất hạn chót và o tháng 1/2010 của chính mình.
à”ng cho biết sẽ kết thúc cuộc chiến Iraq nhưng lại lại giảm tiến độ rút quân Mử¹ xuống đôi chút. Trong khi đó, ông vướng và o một cuộc chiến thứ hai với thế giới Hồi giáo, ở Afghanistan, và đang nghiêm túc xem xét dốc toà n lực cho cuộc chiến nà y.
à”ng cũng đã có nhiửu nỗ lực mới để hoà giải giữa Israel và người Palestine. Nhưng cho đến nay vẫn có rất ít sự hợp tác từ phía Israel lẫn Palestine.
Chính quyửn của ông đang đối thoại với các đối thủ của Mử¹, như Iran, Triửu Tiên và Cuba. Nhưng cũng chưa có gì nhiửu để chứng tử cả.
à”ng nói muốn một thế giới phi hạt nhân. Nhưng đó chỉ là một tham vọng trong bà i phát biểu ở Prague hồi tháng 4 của ông. Còn một tham vọng nữa là nối tình thân giữa các quốc gia còn đang lườ¡ng lự với các nhà lập pháp Mử¹ và o trong một mớ thoả thuận, hiệp ước cần thiết.
à”ng cam kết sẽ đi đầu trong cuộc chiến chống lại sự biến đổi khí hậu. Nhưng nước Mử¹ có vẻ như sẽ phải bước và o các cuộc thương lượng quan trọng của quốc tế vử biến đổi khí hậu tại Copenhagen và o tháng 12 tới với dự luật được Obama ủng hộ vẫn còn bị ngăn cản.
Và còn vử uy tín toà n cầu của Obama? Dường như nó đã bị giáng đòn đúng một tuần trước, khi chuyến đi vượt Đại Tây Dương của ông nhằm giúp Chicago đăng cai Olympic 2016 đã bị từ chối ngay từ vòng ngoà i.
Theo đánh giá của nhiửu người, với Uỷ ban Nobel, chỉ cần thay đổi giọng điệu từ Washington tới phần còn lại của thế giới dường như đã là đủ. Obama đã già nh được nhiửu chú ý cho bà i phát biểu của ông ở Cairo, khi chìa bà n tay của nước Mử¹ tới người Hồi giáo trên thế giới. Những nhận xét của ông ở Đại hội đồng LHQ tháng trước đã đưa ra được những dấu mốc mới cho cách Mử¹ là m việc cùng thế giới.
Nhưng...
Phụ tá của Obama dường như cũng ngạc nhiên như mọi người, thậm chí còn không biết ông được đử cử cùng với một con số kỷ lục 204 người khác. Tổng thống Obama bị đánh thức bởi tin tức được đăng tải khoảng một giử sau khi Uỷ ban Nobel công bố kết quả. Các phụ tá sau đó khẩn trương chuẩn bị cho ra tuyên bố.
Giải thưởng cũng không hẳn là một dấu cộng lớn cho Obama trên chính trường được đánh giá là khá xảo quyệt của Mử¹.
Obama già nh chiến thắng trong cuộc chạy đua năm ngoái một phần bởi các cử tri, vốn lo lắng cho hình ảnh méo mó của nước Mử¹ ở nước ngoà i, bị hấp dẫn bởi lời hứa vử một khởi đầu mới của ông. Phe Cộng hoà , những chỉ trích Obama quá nổi tiếng và quá thiếu hà nh động, lập tức nắm lấy cơ hội trao giải lần nà y để cố gắng dìm ông xuống đôi chút.
Ví dụ, Chủ tịch Uỷ ban quốc gia đảng Cộng hoà Michael Steele cho biết: Thật không may là quyửn lực như một ngôi sao của tổng thống lại toả sáng hơn những người đã cống hiến không biết mệt mửi để đạt được những thà nh tựu thực sự.
Nhiửu người còn cho rằng, giải thưởng có thể là một cái tát đối với người tiửn nhiệm của Obama. Bởi cựu Tổng thống George W. Bush bị hầu hết thế giới "sỉ vả" bởi chính sách ngoại giao cao bồi của ông, bởi cuộc chiến ở Iraq, bởi thái độ phớt lử trước sự ấm lên của toà n cầu.
Và nên nhớ rằng giải Nobel từ lâu có truyửn thống vinh danh cho những gì là khát vọng của Uỷ ban Nobel hơn là thà nh tựu của người đoạt giải, ví dụ cho hoà bình Trung Đông hay một Nam Phi tốt đẹp hơn. Trong một số trường hợp, giải thưởng được trao để khuyến khích những ai nhận giải, để thấy đó như là động lực cố gắng và o những thời điểm khó khăn.
Chủ tịch Uỷ ban Nobel Thorbjoern Jagland đã nói rất nhiửu như thế. Một số người nói và tôi hiểu điửu họ nói, giải thưởng (cho Obama) là quá sớm? Quá sớm?, ông cho biết trong cuộc phửng vấn với hãng thông tấn AP. ử’, khi đó tôi sẽ nói có thể sẽ quá muộn để phản ứng trong ba năm từ giử trở đi. Giử đã đến lúc chúng ta, tất cả chúng ta, có cơ hội để phản ứng.
Obama chắc chắn hiểu những thách thức ông phải đối mặt khó có thể giải quyết một sớm một chiửu. Sẽ không dễ dà ng gì, đó là câu ông thường nói khi đử ra các nhiệm vụ cho nước Mử¹.
Và dường như Uỷ ban Nobel đã táo bạo hi vọng rằng cuối cùng Obama sẽ tạo ra được một bản báo cáo xứng đáng với giải thưởng họ đã trao cho ông.