Một núi lửa nữa tại Iceland có thể phun trà o
Danh thắng & Di tích Hà Nội - Ngày đăng : 21:47, 21/04/2010
 |
| Một đoà n là m phim của kênh truyửn hình National Geographic đáp xuống một vị trí gần núi lửa Eyjafjallajokull tại Iceland để ghi hình và o ngà y 18/4. Ảnh: AP. |
AP đưa tin các nhà khoa học lo ngại những rung lắc bên dưới núi lửa dưới sông băng Eyjafjallajokull có thể đánh thức Katla “ một ngọn núi lửa nguy hiểm hơn ở gần đó. Nếu Katla bừng tỉnh, hà ng không thế giới có thể sẽ phải đối mặt với một viễn cảnh tồi tệ nhất từ trước tới nay.
Sự phun trà o của núi lửa Katla sẽ mạnh hơn khoảng 10 lần so với núi lửa hiện nay. Những cột tro bụi mà Katla tạo ra cũng bay cao hơn.
Hai núi lửa nói trên cách nhau khoảng 20 km, song giới khoa học cho rằng chúng kết nối với nhau bởi một hệ thống các kênh dung nham.
Tuy nhiên, Katla bị chôn dưới lớp băng dà y khoảng 500 m thuộc sông băng Myrdalsjokull. Đây là sông băng lớn nhất tại Iceland. Như vậy, lớp băng phía trên Katla dà y gấp đôi lớp băng phía trên núi lửa thuộc sông băng Eyjafjallajokull.
Hôm qua Katla không có bất kử³ biểu hiện nà o cho thấy nó sẽ tỉnh giấc, song các nhà khoa học vẫn lo ngại nó có thể phun trà o.
Pall Einarsson, giáo sư địa vật lý của Viện Khoa học Trái đất thuộc Đại học Iceland, nói rằng đôi khi hoạt động của núi lửa nà y có thể dẫn tới sự phun trà o của một núi lửa gần đó. Trong quá khứ Katla và núi lửa dưới sông băng Eyjafjallajokull từng phun trà o cùng lúc. Trong ba lần hoạt động gần đây nhất của núi lửa Eyjafjallajokull, núi lửa Katla cũng tỉnh giấc.
Cứ sau hơn 80 năm núi lửa Katla hoạt động một lần. Nó phun trà o lần cuối và o năm 1918 “ cách đây 92 năm.
Thực tế đó khiến những người dân sống quanh núi lửa Katla lo sợ. Svenn Palsson, người đứng đầu là ng Vik gần núi lửa Katla, nói rằng người dân trong là ng đã lên kế hoạch sơ tán trong trường hợp Katla hoạt động.
Với dân số và o khoảng 300 người, Vik đang bị bao phủ bởi lớp tro bụi dà y 3 mm từ núi lửa Eyjafjallajokull, song mối quan tâm thực sự của họ là Katla. Nếu núi lửa nà y phun trà o thì băng sẽ tan rất nhanh và người dân chỉ có hai hoặc ba giử để tới nơi an toà n.
Chúng tôi đã diễn tập để có thể sơ tán trong 30 phút, Palsson nói.
Palsson nói người dân trong những là ng xung quanh núi lửa Katla chỉ có chưa đầy 20 phút để thoát thân nếu nó hoạt động.
Lớp băng dà y phía trên Katla cũng là mối nguy vì khi núi lửa phun trà o, dung nham sẽ trộn lẫn với băng và o tạo nên những tiếng nổ. Nhử những tiếng nổ mà tro bụi có thể vọt lên rất cao. Những cơn gió mạnh sẽ đưa chúng đi khắp châu à‚u.
Trong mấy ngà y qua giới khoa học mới chỉ phát hiện những rung chấn nhử bên dưới núi lửa Katla. Họ tin rằng đó là những chuyển động của sông băng. Nhưng hoạt động của núi lửa Eyjafjallajokull khiến việc đo đạc rung chấn tại núi lửa Katla trở nên kém chính xác hơn.
Quan sát bên trong Katla đang trở nên khó khăn hơn , Kristin Vogfjord, nhà địa chất của Cơ quan Khí tượng Iceland, cho biết.
Vogfjord và các nhà địa vật lý của Iceland sử dụng máy đo rung chấn và những thiết bị định vị toà n cầu đặt quanh những núi lửa để theo dõi các rung chấn và sự nhô lên của đất. Họ nhận thấy khu vực xung quanh núi lửa Eyjafjallajokull nhô lên khoảng 8 cm trong mấy tháng gần đây và hạ thấp một chút trước khi núi lửa phun trà o. Đó là dấu hiệu cho thấy những bể dung nham bên dưới núi lửa trà o lên mặt đất.
Theo Vogfjord, núi lửa Katla có thể tỉnh giấc bởi hoạt động bên núi lửa Eyjafjallajokull do sự những dịch chuyển của áp lực trong vử quả đất. Những dòng dung nham vọt ra khửi miệng núi lửa Eyjafjallajokull tạo nên những dịch chuyển áp lực ấy.
Giống như động đất, thời gian phun trà o của núi lửa là yếu tố mà giới khoa học không thể dự đoán.
Katla có thể hoạt động ngay hôm nay hoặc sau 100 năm nữa, nhưng chẳng ai biết thời điểm chính xác. Tất cả những gì chúng ta có thể là m là chuẩn bị sẵn sà ng, Vogfjord bình luận.