Hà Nội: Tiểu sử một đô thị
Người Hà Nội thanh lịch, văn minh - Ngày đăng : 10:02, 12/11/2010
Được dịch từ cuốn "Hanoi: Biography of a city" của GS.TS William Stewart Logan, Đại học New South Weles, Sidney, Australia, Chủ tịch Quử¹ Di sản và quy hoạch của UNESCO, cuốn sách nà y cũng được nhiửu nhà nghiên cứu và người yêu Hà Nội chử đón...
Như tên gọi, công trình nà y đúng là tiểu sử một đô thị, một tiểu sử khá chi tiết và trải đửu suốt một thiên niên kỷ. Dư luận quốc tế đã đánh giá đây là cuốn sách đầu tiên vạch ra lịch sử của kết cấu một đô thị từ nguồn gốc của nó cách đây một ngà n năm trước (Google books).
Với biểu thời gian được xác định từ triửu đại các vua Hùng (2879 TCN) đến kỷ niệm Hà Nội nghìn năm tuổi (2010), cuốn sách dẫn người đọc đi qua gần 400 trang với 8 chương từ à thức hệ, ký ức và ý nghĩa di sản, Thăng Long, thà nh phố Rồng bay, Hà Nội thời kử³ tiửn thuộc địa và những dấu ấn Trung Hoa... cho tới Đổi mới và Hà Nội những năm 1990, Hà Nội đối mặt với thiên niên kỷ mới. Tác giả là một nhà khoa học nghiêm túc và nhiệt huyết, một người quan sát từ bên ngoà i.
Cửa Bắc
Chính điửu đó giúp cuốn sách đem đến một sự trải nghiệm mới mẻ cho độc giả, với khá nhiửu điểm nhìn khách quan, sắc sảo và sáng tử hơn người trong cuộc. Tuy đôi chỗ còn chưa thật thấu đáo hoặc trùng hợp với quan điểm của chúng ta, nhưng khoa học, văn hóa cần mở cửa để đón những ngọn gió mới; để cùng thảo luận vử những thông tin luận điểm đã nêu lên... Hẳn đấy cũng là điửu mong muốn của người viết sách. Công việc nghiên cứu phục vụ cho cuốn Hà Nội: Tiểu sử một đô thị được tiến hà nh ở nhiửu địa điểm (Hà Nội, Paris, Aix-en Provence, Moscow, Melbourne...).
Qua nhiửu năm, tác giả đã nhận được sự tham gia giúp đỡ của các chuyên gia kiến trúc, lịch sử... thuộc các tổ chức hữu quan của Hà Nội, Việt Nam, sự ủng hộ, khuyến khích của Tổ chức UNESCO, của Đại sứ quán, trường ĐH nhiửu nước... Chỉ riêng vấn đử nà y thôi, ông đã là m cho Hà Nội thêm một lần trở thà nh tâm điểm chú ý, nghiên cứu của nhiửu nhà khoa học, nhiửu tổ chức văn hóa thế giới. Đó là một cầu nối vô hình, hữu hiệu cho sự hiểu biết của thế giới đối với Thủ đô của chúng ta. Bên cạnh đó là sự nỗ lực không mệt mửi của tác giả như lời tự bạch: Gia đình tôi đã kiên nhẫn ráng chịu với nhiửu chuyến đi ra nước ngoà i của tôi để thu thập tư liệu cho cuốn sách. Tất cả đã chia sẻ niửm phấn khích cùng tôi đối với Hà Nội và Việt Nam.
Và Hà Nội đã hiện ra với rất nhiửu hình ảnh gần gũi, thân thương nhưng cũng đầy bất ngử, mới mẻ. Trong đó có câu chuyện vử việc trùng tu à” Quan Chưởng qua các thời kử³ cũng như xác nhận hình dáng gốc của chiếc cổng nà y qua các tà i liệu nước ngoà i. Hay nghi vấn vử tác giả thiết kế cầu Doumer (Long Biên) là Công ty Hãng Eiffel chứ không phải Gustave Eiffel...
Và nhiửu nữa những thông tin thú vị ngồn ngộn những sự kiện lịch sử, diễn tiến đời sống, văn hóa, xã hội dưới cái nhìn của W.S Logan khiến chúng ta thêm hiểu, thêm yêu Hà Nội. Trong đó, nổi bật lên là những thông tin, phân tích vử vấn đử quy hoạch, bảo vệ di tích với thông điệp: Ở Hà Nội, cũng như các đô thị khác của Việt Nam, điửu thiết yếu là nhu cầu hiện đại hóa cần được thừa nhận. Bảo vệ di sản không nên có nghĩa là hạn chế người dân Hà Nội tiếp tục sống trong những điửu kiện dưới mức tiêu chuẩn.
Cần phải tạo nên một sự cân bằng giữa việc duy trì những mối liên hệ với quá khứ và việc mở đường cho một tương lai xán lạn hơn. Có thể không phải là một cuốn sách dễ đọc, nhưng chắc chắn nếu để tâm dõi theo từng dòng chữ, những ấn tượng vử Hà Nội sẽ lưu lại trong tâm trí ta với chiửu sâu của tiểu sử một đô thị.