Chuyện là m già u và những hệ lụy!
Media - Ngày đăng : 10:14, 10/08/2011
Là ng nghử tỉ phú
Không ít người đã từng nghe đến là ng nghử mổ xe Tử Lỗ, Yên Lạc, Vĩnh Phúc. Trước đây, Tử Lỗ cũng chỉ đơn giản là một là ng quê thuần nông, dân chủ yếu sống nhử và o nông nghiệp. Tuy nghèo đói nhưng môi trường rất xanh, sạch... ông Mưu, trạm trưởng y tế xã, đã có thâm niên công tác 23 năm cho biết. Nhưng 10 năm trở lại đây, từ khi một số người ở xã đi ra ngoà i rồi mang cái nghử... mổ xe lấy phụ tùng đem bán thì... dân ở Tử Lỗ già u nên nhanh chóng.
Mới thoáng nói đến chuyện là ng nghử Tử Lỗ, không ít người đã trầm trồ vử cái phương cách là m già u rất... lạ nà y của họ. Nghe câu chuyện thì như chuyện đùa, bởi như câu chuyện của những người... thu gom đồng nát, khác một cái là những người dân ở đây đi thu gom những chiếc ô tô, xe máy hửng, cũ không còn sử dụng được. Xe hửng, xe nát, xe bị tai nạn, xe vô thừa nhận. Những chiếc xe quá đát của người sử dụng. Thậm chí còn mua từng lô xe thanh lí từ... công an (!?). Khác với những gì người ta tưởng, người dân Tử Lỗ mang hà ng vử nhà , dỡ tung chiếc xe mua được ra. Máy ra máy. Trục ra trục. Bánh ra bánh... Nếu xe còn độ lại được, họ độ lại. Nhưng cũng ít, bởi đơn giản: Xe độ lại liên quan đến... giấy tử xe. Còn hầu hết, là để lắp ráp thà nh... xe mới, có thể sử dụng được. Còn những phụ tùng không dùng được thì gom lại để... đem bán tiếp. Công việc cũng... kử³ lạ, nhưng lại mang lại lợi nhuận tiửn tỉ cho các nhà , mà hầu hết bây giử đã trở thà nh công xưởng.
Mỗi tháng hà ng chăm xe máy được thu mua vử đây
Cũng quá quen với cánh phóng viên báo chí thường xuyên vử khai thác thông tin, một ông chủ trẻ năm nay mới hơn 30 tuổi (đử nghị giấu tên... trên báo) cho biết: Nếu chịu khó là m thì chỉ sợ không là m hết việc, chứ không lo thất nghiệp. Hơn nữa, cậu cũng cho biết cái nghử... dầu mỡ nà y đã khiến cho rất nhiửu người trong xã có tiửn tỷ! Với nhiửu người, xe hửng, nát thì coi như bử đi, có bán cho các hà ng sửa xe hoặc đồng nát vớt vát ít tiửn thì bán, chứ không trông mong gì chuyện sửa lại để sử dụng. Bởi đôi khi, số tiửn sửa lại thì thà rằng đi mua xe mới. Nhưng với người dân Tử Lỗ: Bất cứ cái gì trên chiếc xe cũng có thể đem... bán. Đến cả dầu xe cũng có thể bán lại với giá... 2000 đồng/lít.
Dễ dà ng nhận thấy sự khởi sắc của dân cư trong là ng nhử con đường liên xã, liên thôn trải nhựa khang trang, những ngôi nhà bán biệt thư to tổ bố cùng với những chiếc xế hộp cáu cạnh. Không khó khăn để hửi những người công nhân là m việc cho những chủ xưởng ở đây, công việc cũng không quá khó và cũng không cần phải kử¹ thuật cao, nhưng mức thu nhập trung bình của họ cũng tầm 3 triệu/tháng!
Cái công việc thấy như rất đơn giản, và cũng dễ dà ng mang đến thu nhập bạc tỷ cho người dân Tử Lỗ. Thoạt nghĩ, sẽ có nhiửu người dân Tử Lỗ nhìn những nghĩa địa xe ở các nước tư bản mà ước ao. Nhưng không kịp mở lời, chị bạn phóng viên bên cạnh đã nói: Không phải những người nước ngoà i họ không biết là m già u kiểu ấy, nhưng bởi họ có cái nhìn xa hơn Việt Nam mình. Họ không là m thế, bởi họ đang giữ gìn môi trường trong sạch cho chính họ!
Đằng sau một là ng nghử
10 năm cho sự chắp cánh vử kinh tế, cũng 10 năm để chừng ấy chất thải từ xe, từ sắt rỉ, từ dầu mỡ ngấm xuống lòng đất của ngôi là ng vốn thuần nông.
à”ng Mưu nói tiếp: Năm 2002, đã có dự án vử khoan thăm dò mạch nước để thực hiện dự án nước sạch cho là ng. Nhưng do nhiửu lí do, chủ yếu là vử kinh phí nên năm qua năm, dự án vẫn cứ là dự án. Xã chưa có nước sạch sử dụng, những giếng nước cũ đửu đã bị lấp, thay và o đó là những giếng khoan. Ấy thế nhưng: ... nếu không có bình lọc nước thì khó mà sử dụng được. à”ng dở sổ theo dõi tình hình sức khửe của dân trong xã ra và cho chúng tôi những con số: Năm 2009, số người chết vì ung thư ở xã là 9 người, năm 2010 là 11 người! Chủ yếu là các căn bệnh vử hô hấp và tiêu hóa!
Cũng theo ông, sở dĩ số người bị mắc bệnh những năm gần đây nhiửu như thế vì ô nhiễm cả không khí thở lẫn ô nhiễm lòng đất. Cái nguy cơ không phải chỉ là nhìn thấy trước mắt, mà nó còn ảnh hưởng đến các thế hệ tương lai của Tử Lỗ.
Phá mỗi chiếc xe được 15.000, mỗi ngà y 1 người phá được khoảng 6 chiếc
Chuyện ảnh hưởng đến môi trường và trực tiếp tác động đến sức khửe như thế, không phải là người dân Tử Lỗ không biết. Bởi chỉ qua một thống kê đơn giản từ Trạm y tế xã với 7800 lượt người dân đến khám bệnh (hơn 60% có bảo hiểm y tế) trong năm 2010 thì có đến 48% bị nhiễm bệnh vử hô hấp trong đó có hà ng trăm trường hợp bị mắc bệnh hô hấp mãn tính như viêm họng hạt (200 người và o năm 2009 và 300 người và o năm 2010). Nhưng do đặc thù công việc, cũng do khó khăn để có thể có một quy hoạch là ng nghử hoà n chỉnh, nên dân cũng chỉ biết tự trang bị, tự phòng thủ cho mình bằng cách... mua máy lọc nước hoặc máy khử... ozon.
Và có lẽ cũng... ý thức được nên theo ông Mùi, dân trong xã chỉ sơ chế, tức là chỉ dỡ ra rồi phân loại đem bán còn tái chế thì... đẩy cho các xưởng, nhà máy nấu phôi thép ở... xã Đồng Văn!
Xã Đồng Văn cũng chẳng xa xôi với Tử Lỗ. Hai xã cũng chỉ cách nhau một... cánh đồng. Những lò luyện ở đây lấy nguyên liệu chủ yếu từ sắt phế thải ở Tử Lỗ, rồi đem nấu chảy thà nh phôi thép rồi đem bán sang... Trung Quốc. Không đúng giử, nên chúng tôi không được nhìn nhận cái không khí nóng hôi hổi của một phân xưởng luyện thép. Bởi theo dân cư sống ở đây, thì họ bắt đầu bật lò từ lúc 9h tối đến 5h sáng hôm sau.
Chị Nguyễn Thị Hương, 36 tuổi, bán tạp hóa bên cạnh KCH xã Đồng Văn, cho biết: Công nhân trong xưởng nấu phôi thép bên cạnh nhà chị họ là m cả đêm. Cứ đêm đến, cả không gian quanh vùng lại phải chịu cái mùi hăng hắc, khét lẹt lan tửa. Và những tiếng động ầm ầm cả đêm. Hửi vử nhìn nhận vử sự ô nhiễm, chị cũng thật thà : Dân quanh vùng cũng chỉ thuần nông, dân trí thấp. Họ chỉ thấy rằng nguồn nước của họ đang dùng có gì đó không ổn. Bởi nếu đưa nước trực tiếp từ dưới giếng lên mà là m đá, thì khay đá đó sẽ có mà u đử, đùng đục, không thể dùng được. Và mỗi lần rửa ấm chén pha trà , đửu thấy nước nhanh chóng biến đổi thà nh một mà u ghi, là nh lạnh như mà u thép!
Biết thì biết vậy, cũng chỉ đoán già đoán non là dân hay bị bệnh vử hô hấp, đường ruột cũng bởi môi trường bị ô nhiễm, nhưng chẳng có gì là ... chắc chắn. Bởi họ cho rằng: Chưa có một cơ quan nà o đến đây tìm hiểu hay xét nghiệm đất, nước để cho ra một kết luận chính xác. Nhưng những con số ở Trạm y tế xã Đồng Văn khiến chúng tôi không khửi băn khoăn: Bệnh mà được người dân đến khám nhiửu nhất là bệnh vử đường hô hấp.
Khi được hửi ý kiến vử những con số nà y, Phương, cô y sĩ của Trạm Đồng Văn cũng chỉ cười hiửn đáp: Em nghĩ là do ô nhiễm là ng nghử. Bởi xã cô, không chỉ thu mua đồng nát, mà còn trực tiếp tái chế thép!
Chuyện có ô nhiễm hay không, thiết nghĩ không cần có cơ quan chuyên ngà nh kiểm tra, xét nghiệm cũng biết là cả Tử Lỗ lẫn Đồng Văn đửu đứng trước nguy cơ ô nhiễm là rất cao. Nhưng cái công cuộc là m già u thì không dừng lại được. Bử nghử, bử là ng nghử tức là kéo theo nhiửu hệ lụy. Biết là sẽ ô nhiễm, thế nhưng cũng chỉ biết đối phó và đôi khi cũng... ậm ừ cho qua bởi vì cái lợi trước mắt. Cũng hy vọng và o một khu quy hoạch là ng nghử lắm chứ, thế nhưng để có được một quy hoạch tổng thể thì lại không dễ gì một sớm một chiửu. Thế nên, cứ vẫn là Tử Lỗ sơ chế rồi đẩy qua Đồng Văn, mặc dù 2 xã chỉ cách nhau 1 cánh đồng!