Аô thiÌ£ đánh thức khát vọng của các nhà  văn trẻ?

Truyện - Ngày đăng : 10:53, 17/08/2011

(NHN)) PGS.TS - nhaÌ€ phê biÌ€nh Văn Giá, Trưởng khoa Sáng tác - Lý luâÌ£n vaÌ€ Phê biÌ€nh văn hoÌ£c (tiêÌ€n thân laÌ€ trươÌ€ng Viết văn Nguyễn Du) trong môÌ£t cuôÌ£c troÌ€ chuyêÌ£n vêÌ€ ngươÌ€i viết văn trẻ đã nói, đaÌ£i ý: không một nhà  văn nà o trên thế giới thà nh danh mà  không có một thời sống ở những đô thị lớn, đó là  quy luật.

Theo ông, chỉ có ở đô thị họ mới được cọ sát, được va vấp, được tiếp xúc với tất cả những ồn à o, sinh động, náo nhiệt nhất, hình thà nh trong họ những khát vọng lớn. АiêÌ€u đó khá đúng khi các thaÌ€nh phố lớn, đăÌ£c biêÌ£t laÌ€ HaÌ€ NôÌ£i đã vaÌ€ đang laÌ€ nơi quy tuÌ£ của những ngươÌ€i đã nổi tiếng, laÌ€ "đất hứa" của những ngươÌ€i muốn nổi tiếng.

Ở đây xin không đêÌ€ câÌ£p đến những nhaÌ€ văn trẻ mà  tên tuổi quen thuôÌ£c với đôÌ£c giả tưÌ€ lâu maÌ€ chỉ chú troÌ£ng đến thế hêÌ£ 8X, 9X cuÌ€ng môÌ£t số trươÌ€ng hơÌ£p đăÌ£c biêÌ£t. Bởi lẽ, đây laÌ€ những gương măÌ£t khá mới mẻ so với kiÌ€ HôÌ£i nghiÌ£ Viết văn trẻ lâÌ€n thứ 7 diễn ra 5 năm vêÌ€ trước (tháng 6/2006). TaÌ£o nên sưÌ£ khác biêÌ£t hay không chưa biết, nhưng chính hoÌ£ laÌ€ lưÌ£c lươÌ£ng nối tiếp để doÌ€ng chảy văn chương, thi ca đươÌ£c tiếp tuÌ£c phát triển.

Yếu tố vuÌ€ng miêÌ€n rất quan troÌ£ng trong mỗi sáng tác văn chương, nhưng khi đã hôÌ£i tuÌ£ vêÌ€ cuÌ€ng môÌ£t mảnh đất, cuÌ£ thể laÌ€ HaÌ€ NôÌ£i, thiÌ€ dươÌ€ng như các tác giả biÌ€nh đẳng với nhau vêÌ€ thaÌ€nh phâÌ€n xuất thân, điÌ£a phương. Cái laÌ€m nên sưÌ£ thaÌ€nh công ở hoÌ£ chính laÌ€ nỗ lưÌ£c cá nhân, laÌ€ sưÌ£ sáng taÌ£o hết loÌ€ng với con chữ vaÌ€ cả sưÌ£ quyết liêÌ£t với văn chương nữa. Chính viÌ€ thế, đứng ở góc đôÌ£ số lượng tác phẩm maÌ€ nói, nhaÌ€ văn Di Li hiêÌ£n nay đang đứng đâÌ€u bảng. Sinh ra vaÌ€ lớn lên ở HaÌ€ NôÌ£i, laÌ£i mang dấu ấn nghêÌ€ nghiêÌ£p laÌ€ môÌ£t giảng viên vêÌ€ du liÌ£ch, Di Li hiêÌ£n đaÌ£i như môÌ£t ngươÌ€i mẫu hơn laÌ€ môÌ£t ngươÌ€i câÌ€m bút. Tuy vâÌ£y, tưÌ€ng đươÌ£c đi nhiêÌ€u nơi trên thế giới vaÌ€ chẳng ở lâu đươÌ£c nơi naÌ€o ngoaÌ€i HaÌ€ NôÌ£i, duÌ€ sử duÌ£ng tiếng Anh như ngôn ngữ meÌ£ đẻ của miÌ€nh, song, tiÌ€nh yêu HaÌ€ NôÌ£i, tiÌ€nh yêu tiếng ViêÌ£t vaÌ€ cả tiÌ€nh yêu văn chương đươÌ£c chiÌ£ biểu thiÌ£ băÌ€ng sưÌ£ câÌ€n mẫn, đêÌ€u đăÌ£n viết lách vaÌ€ ra sách đến kinh ngaÌ£c của miÌ€nh.

Nếu như thơÌ€i điểm cách đây 5 năm khi diễn ra HôÌ£i nghiÌ£ Viết văn trẻ lâÌ€n 7, cái tên "hot" khiến cả văn đaÌ€n sôi suÌ£c laÌ€ Аỗ HoaÌ€ng DiêÌ£u, nhóm NgưÌ£a trơÌ€i thì Di Li mới chỉ đươÌ£c môÌ£t số ngươÌ€i biết đến. Nhưng trong mấy năm qua - môÌ£t quãng thơÌ€i gian chưa phải laÌ€ daÌ€i với đơÌ€i ngươÌ€i viết văn - Di Li đã kiÌ£p đoaÌ£t hai giải thưởng (giải NhiÌ€ cuôÌ£c thi truyêÌ£n ngắn của taÌ£p chí Văn nghêÌ£ Quân đôÌ£i, giải C cuôÌ£c thi tiểu thuyết của BôÌ£ Công an), laÌ€ tác giả của gâÌ€n chuÌ£c đâÌ€u sách, cả truyêÌ£n ngắn, tiểu thuyết, taÌ£p văn giới thiêÌ£u các vuÌ€ng đất maÌ€ chiÌ£ trải qua với đâÌ€y cảm xúc, đôÌ€ng thơÌ€i cũng đã trở thaÌ€nh HôÌ£i viên của HôÌ£i NhaÌ€ văn Việt Nam. Ra sách đêÌ€u đăÌ£n, haÌ€ng tuâÌ€n xuất hiêÌ£n trên các báo chí, nếu không laÌ€ truyêÌ£n ngắn thiÌ€ laÌ€ taÌ£p văn, baÌ€i viết du liÌ£ch trải nghiêÌ£m hoăÌ£c phỏng vấn, hoăÌ£c chính chiÌ£ laÌ€ ngươÌ€i trả lơÌ€i phỏng vấn... sức laÌ€m viêÌ£c như Di Li, đươÌ£c nhiêÌ€u ngươÌ€i biết cũng laÌ€ điêÌ€u tất yếu.

Cũng sinh ra vaÌ€ lớn lên taÌ£i HaÌ€ NôÌ£i, trước khi bước vaÌ€o con đươÌ€ng viết báo, Nguyễn QuyÌ€nh Trang đã laÌ€ môÌ£t tác giả trẻ găÌ£t hái đươÌ£c nhiêÌ€u thaÌ€nh công. Khởi đâÌ€u laÌ€ những truyêÌ£n ngắn đăng rải rác các báo, tiếp sau đó laÌ€ tiểu thuyết đâÌ€u tay "1981" vaÌ€ cuốn tiểu thuyết tiếp theo "NhiêÌ€u cách sống" cũng khiến dư luâÌ£n chú ý, taÌ£o nên môÌ£t cái tên khó lẫn trong rất nhiêÌ€u ngươÌ€i viết văn trẻ hiêÌ£n nay. HiêÌ£n nay, chiÌ£ đang chuẩn biÌ£ đón nhâÌ£n "đứa con tinh thâÌ€n" thứ 3 của miÌ€nh.

MôÌ£t cây bút nữa cũng taÌ£o nên "hiêÌ£n tươÌ£ng" điÌ€nh đám với văn hoÌ£c lãng maÌ£n vaÌ€ đươÌ£c coi laÌ€ môÌ£t trong những ngươÌ€i tiên phong trong lĩnh vưÌ£c văn hoÌ£c maÌ£ng, đó chính laÌ€ TrâÌ€n Thu Trang. "29 tuổi, độc thân, có một trang web, hai máy tính, ba máy ảnh, và i người bạn và  nhiửu bạn đọc", đó chính laÌ€ lơÌ€i chiÌ£ tưÌ£ giới thiêÌ£u trên trang web cá nhân mang tên tranthutrang.net của miÌ€nh. NgoaÌ€i ra, chiÌ£ coÌ€n sở hữu 5 cuốn sách trong đó cả tiểu thuyết, tản maÌ£n, thư vaÌ€ truyêÌ£n cưÌ£c ngắn. Cuốn tiểu thuyết đâÌ€u tay "Cocktail cho tiÌ€nh yêu" đươÌ£c xuất bản năm 2007 vaÌ€ đươÌ£c dưÌ£ng thaÌ€nh phim truyêÌ€n hiÌ€nh qua baÌ€n tay của nhaÌ€ sản xuất - đaÌ£o diễn TrâÌ€n LưÌ£c. Phim đã phát sóng vaÌ€o tháng 10 năm ngoái, với các diễn viên Trương Minh Quốc Thái (vai LâÌ£p) vaÌ€ Dương Cẩm Lynh (vai Аan). Cho đến nay, "Phải lấy người như anh" là  tác phẩm thà nh công nhất của chiÌ£ vử mặt thương mại. Cuốn sách được phổ biến rộng rãi trên mạng internet và  đã tái bản đến lần thứ năm.

Không sinh ra vaÌ€ lớn lên taÌ£i HaÌ€ NôÌ£i, nhưng cũng có những ngươÌ€i đến đây để hoÌ£c tâÌ£p, trong quá triÌ€nh đó hoÌ£ thaÌ€nh danh, hoăÌ£c có những ngươÌ€i xác điÌ£nh nơi đây mới maÌ€ mảnh đất để miÌ€nh có thể hoÌ£c tâÌ£p vaÌ€ nổi tiếng. Nếu Nhã Thuyên laÌ€ môÌ£t cây bút chững chaÌ£c cả ở lĩnh vưÌ£c phê biÌ€nh văn hoÌ£c vaÌ€ truyêÌ£n ngắn với những thể nghiêÌ£m, phong cách mới duÌ€ tuổi đơÌ€i coÌ€n khá trẻ (cô sinh năm 1986 taÌ£i Hải Dương) thiÌ€ Nguyễn Văn HoÌ£c laÌ€ môÌ£t cái tên tưÌ€ lâu đã gắn đôÌ£c quyêÌ€n với những đêÌ€ taÌ€i xã hôÌ£i. Khởi đâÌ€u tưÌ€ môÌ£t anh chaÌ€ng laÌ€m nhân viên nhaÌ€ nghỉ, lăn lôÌ£n với giới giang hôÌ€, gái bán hoa, với tâÌ€ng lớp phức taÌ£p của xã hôÌ£i, Nguyễn Văn HoÌ£c thấm thía cái cảnh bâÌ€n cuÌ€ng của những phâÌ£n ngươÌ€i naÌ€y, tưÌ€ đó thôi thúc anh phải câÌ€m bút viết, lên tiếng nói thay những cảnh đơÌ€i cơ cưÌ£c ấy. Sau khi tốt nghiêÌ£p Khoa Sáng tác - Lý luâÌ£n vaÌ€ Phê biÌ€nh Văn hoÌ£c của TrươÌ€ng АaÌ£i hoÌ£c Văn hóa HaÌ€ NôÌ£i, Nguyễn Văn HoÌ£c vưÌ€a laÌ€m báo vưÌ€a viết văn. Аến nay, anh đã laÌ€ chủ nhân của 16 cuốn sách, trong đó có 7 cuốn laÌ€ tiểu thuyết. Cuốn tiểu thuyết mới nhất mang tên "Hỗn danh" vưÌ€a ra đơÌ€i đâÌ€u tháng 7 naÌ€y.

DuÌ€ có ý kiến naÌ€y khác, song, với riêng văn hoÌ£c trẻ HaÌ€ NôÌ£i, Khoa Sáng tác - Lý luâÌ£n vaÌ€ Phê biÌ€nh Văn hoÌ£c vẫn laÌ€ môÌ£t cái nôi, đóng góp khá nhiêÌ€u những tác giả trẻ đươÌ£c nhiêÌ€u ngươÌ€i biết đến hiêÌ£n nay. Thủy Anna cũng laÌ€ môÌ£t tác giả như thế. Cô laÌ€ chủ nhân của hai cuốn tiểu thuyết "LaÌ£c giới" vaÌ€ "Thoát y dưới trăng" laÌ€m xôn xao dư luâÌ£n môÌ£t thơÌ€i gian. Bên caÌ£nh đó, các tác giả khác cũng bước đâÌ€u khẳng điÌ£nh đươÌ£c tên tuổi của miÌ€nh như PhaÌ£m Thanh Thúy, HoaÌ€ng Nghĩa, Khúc HôÌ€ng ThiêÌ£n, Võ Sa HaÌ€, HoaÌ€ng Chiến Thắng, Vũ ThiÌ£ HuyêÌ€n Trang... АăÌ£c biêÌ£t, khóa 10 của Khoa vưÌ€a bế giảng với hai tác giả đaÌ£t điểm 10 tuyêÌ£t đối trong tác phẩm tốt nghiêÌ£p chuyên ngaÌ€nh Thơ đó laÌ€ Lữ ThiÌ£ Mai vaÌ€ АâÌ£u ThiÌ£ Dung (bút danh Du Nguyên).

"Аất laÌ€nh chim đâÌ£u", rõ raÌ€ng, đô thiÌ£ đã taÌ£o nên môÌ£t môi trươÌ€ng sống, laÌ€m viêÌ£c vaÌ€ caÌ£nh tranh để "trăm hoa đua nở". Cũng có rất nhiêÌ€u những cây bút ngoaÌ£i tỉnh khi vêÌ€ với Hà  Nội thiÌ€ không phuÌ€ hơÌ£p, không viết đươÌ£c giÌ€ nữa rôÌ€i chiÌ€m hẳn, song, bên caÌ£nh đó, rất nhiêÌ€u ngươÌ€i vẫn đang lăÌ£ng lẽ hoăÌ£c nỗ lưÌ£c hết sức để tỏa sáng. VaÌ€ viÌ€ thế, đô thiÌ£ nuôi dưỡng ước mơ, đôÌ€ng thơÌ€i đô thiÌ£ cũng đã đươÌ£c hoÌ£ trả ơn xứng đáng băÌ€ng những thaÌ€nh công của miÌ€nh.

Những ngaÌ€y naÌ€y, thông tin vêÌ€ HôÌ£i nghiÌ£ Viết văn trẻ lâÌ€n 8 đang thu hút sưÌ£ quan tâm đăÌ£c biêÌ£t của những ngươÌ€i viết văn trẻ trên toaÌ€n quốc. Trong khi danh sách đêÌ€ cử đaÌ£i biểu của TP. HCM đã đươÌ£c công bố chơÌ€ đươÌ£c xét duyêÌ£t tưÌ€ Ban NhaÌ€ văn trẻ thiÌ€ HaÌ€ NôÌ£i vẫn chưa có thông tin cuÌ£ thể.

HôÌ£i nghiÌ£ Viết văn trẻ toaÌ€n quốc lâÌ€n 8 do Ban NhaÌ€ văn trẻ, HôÌ£i NhaÌ€ văn VN tổ chức sẽ diễn ra diễn ra trong 3 ngà y (từ 28 - 30/8/2011) tại 4 tỉnh Phú Thọ, Tuyên Quang, Thái Nguyên và  Hà  Giang.

Аại biểu được lựa chọn tham dự hội nghị lần nà y là  những cây bút có độ tuổi không quá 35 và  đaÌ£t 2 yêu cầu: vừa là  cây bút trẻ xuất sắc, vừa có tính đại diện cho phong trà o viết trẻ của cả nước, có tác phẩm đoaÌ£t giải hoăÌ£c đươÌ£c dư luâÌ£n chú ý. Mỗi điÌ£a phương chỉ có duy nhất môÌ£t đaÌ£i biểu, riêng các thaÌ€nh phố lớn như HaÌ€ NôÌ£i, TP.HCM sẽ có thaÌ€nh phâÌ€n tham dưÌ£ đông hơn. Tại hội nghị, sẽ diễn ra các buổi tọa đà m vử văn trẻ, thơ trẻ, giao lưu với nhân dân địa phương. Bên cạnh đó, Ban Công tác Nhà  văn trẻ còn tổ chức các hoạt động uống nước nhớ nguồn như: Lễ dâng hương ở đửn Hùng, hà nh hương vử Thủ đô gió ngà n, tặng sách và  giao lưu cùng Bộ đội Biên phòng Lũng Cú...

Th.s Cao Minh Anh