Bộ trưởng Tà i chính trấn an Quốc hội

Phát biểu tại phiên thảo luận tại hội trường vử tình hình kinh tế xã hội sáng 28/10, Bộ trưởng Tà i chính Vương Аình Huệ cho biết tỷ lệ nợ, tính đến 31/12/2011 của toà n nửn kinh tế sẽ ở mức 54,6% GDP. Аến hết năm 2012, con số nà y dự kiến đạt 58,4% GDP.

Tuy nhiên, Bộ trưởng Vương Аình Huệ cũng lưu ý, những thống kê nà y được tính toán trên cơ sở giả định tăng trưởng của Việt Nam là  6% trong năm tới. Nếu nửn kinh tế đạt được mức tăng cao hơn (khoảng 6,5%), tỷ lệ sẽ thấp xuống.

Theo Bộ trưởng Huệ, phần lớn nợ của Việt Nam là  các khoản viện trợ phát triển và  vay ưu đãi, nên thời gian trả nợ dà i và  chỉ chịu lãi suất rất thấp. Cụ thể, 75% nợ của Việt Nam là  viện trợ phát triển chính thức (ODA), 19% là  các khoản vay ưu đãi khác. Các khoản vay nà y thường có thời hạn hà ng chục năm với lãi suất thông thường dao động trong khoảng 0,75-2% một năm, chỉ có 7% là  vay thương mại.

Cơ cấu vay ODA chủ yếu của Việt Nam

Nguồn: MOF

Vử phương pháp tính, Bộ trưởng Huệ cho biết, khác với thông lệ của các nước phát triển, tính toán nợ công theo giá trị dòng tiửn, nợ của Việt Nam được tính trên giá trị danh nghĩa. Nếu quy đổi sang giá trị dòng tiửn thì mức nợ công hiện tại có thể thấp xuống.

Riêng vử nợ Chính phủ, người đứng đầu ngà nh tà i chính cho biết nợ nước ngoà i hiện chiếm 58% và  đang có xu hướng giảm. Trong khi đó, nợ trong nước chiếm 42% và  đang tăng lên. Bộ trưởng nhận định đây là  tín hiệu tích cực bởi việc thay đổi cơ cấu sẽ giúp Việt Nam chủ động hơn trong vay nợ, giảm sự lệ thuộc và o nước ngoà i.

Аối với nghĩa vụ trả nợ, Bộ trưởng Huệ cho biết hiện ngân sách hà ng năm bố trí 14-16% để chi trả. Riêng năm 2012, số tiửn nà y tương đương khoảng 100.000 tỷ đồng. Theo thông lệ quốc tế, con số nà y vẫn còn cách xa ngườ¡ng an toà n là  30%. Vử nợ công của Việt Nam hiện nay, tôi cho rằng không quá lạc quan nhưng các đại biểu cũng không cần quá lo lắng, Bộ trưởng Vương Аình Huệ nhận định.

Tuy nhiên, theo người đứng đầu ngà nh tà i chính, Chính phủ hiện cũng ý thức rất rõ vử cơ cấu nợ cũng như nghĩa vụ trả nợ của Việt Nam có thể biến đổi rất nhanh trong những năm tới, đặc biệt là  sau khi nửn kinh tế bước và o ngườ¡ng thu nhập trung bình. Do vậy, cơ quan quản lý đã rất tích cực trong việc xây dựng chiến lược sử­ dụng và  quản lý nợ quốc gia.

Trước mắt, các khoản vay Chính phủ và  khu vực công sẽ được quản lý theo Luật Quản lý nợ công. Các khoản vốn ODA từ trước đến nay vẫn được tập trung cho xây dựng cơ sở hạ tầng, đường quốc lộ, cầu hầm... Riêng vốn trái phiếu Chính phủ sẽ được sử­ dụng để phát triển đường giao thông cấp xã... Các thông tin chi tiết vử nợ công cũng sẽ được Bộ Tà i chính công khai hằng quý.

Vử lâu dà i, đại diện Bộ Tà i chính cho biết đã được Chính phủ cho phép thà nh lập Cục Quản lý nợ và  tà i chính đối ngoại để là m đầu mối quản lý nợ công. Cơ quan nà y cũng đang triển khai Аử án Xây dựng xếp hạng tín nhiệm quốc gia để góp phần cải thiện uy tín của Chính phủ cũng như doanh nghiệp Việt Nam trong mắt các tổ chức xếp hạng quốc tế, qua đó giảm chi phí vay vốn của nửn kinh tế.

Vấn đử quản lý nợ công được xem là  một trong những đử tà i nóng bửng nhất sau 3 phiên thảo luận vử kinh tế - xã hội của Quốc hội. Nhiửu ý kiến cho rằng không nên chỉ lấy các chỉ tiêu quản lý vĩ mô để đánh giá mức độ an toà n. Theo Ủy viên Ủy ban Kinh tế của Quốc hội - Trần Hoà ng Ngân, thực tế đã cho thấy nhiửu quốc gia châu à‚u cách đây 2 - 3 năm đã tuyên bố an toà n vử nợ nhưng hiện đang đứng trên bử vực của khủng hoảng nợ công. Do vậy, đại biểu Ngân đử xuất ngà nh tà i chính cần phải duy trì kỷ luật thép trong điửu hà nh, đặc biệt là  trong việc quản lý nợ công.

Tuy vậy, trong số các đại biểu, cũng có ý kiến ủng hộ việc giữ nợ công ở mức trên 55% GDP. Theo đại biểu Аặng Thà nh Tâm (TP HCM), trong điửu kiện phát triển hiện nay của Việt Nam, việc tiếp tục gia tăng nợ để đầu tư phát triển là  cần thiết. Theo tính toán của đại biểu doanh nhân nà y, nếu vay thương mại một tỷ USD với lãi suất 7% một năm, thì sau 40 năm, số tiửn mà  Việt Nam phải trả sẽ lên tới 15 tỷ USD. Nếu vay ưu đãi với lãi suất khoảng 1% như Việt Nam hiện nay, số tiửn nà y chỉ là  1,5 tỷ USD. Do đó, nếu tính trong tương lai thì số nợ của chúng ta không đáng lo ngại lắm, ông Tâm nhận định.

VNE