CLB ca trù Thăng Long: Giấc mơ tìm lại thuở xưa
Người Hà Nội thanh lịch, văn minh - Ngày đăng : 14:38, 01/12/2011
Đau đáu nỗi niửm ca trù
Nói vử ca trù, trước giử biểu diễn, nghệ nhân đà n đáy lão là ng Nguyễn Phú Đẹ sáng bừng ánh mắt khi trò chuyện cùng phóng viên, như quên đi cái tuổi 88 của mình. Dù tuổi đã cao, lại đường xa mưa lạnh, nhưng khi được biết sự kiện quan trọng nà y, nghệ nhân Nguyễn Phú Đẹ đã thu xếp hà nh lý, công du từ quê hương Hải Dương lên Hà Nội tham gia biểu diễn.
Một tiết mục ca trù của Câu lạc bộ ca trù Thăng Long. (Ảnh: Thiên Linh)
Trong tâm người nghệ nhân già lúc nà o cũng đau đáu lo cho tương lai của ca trù bởi theo ông, những người tận hiểu ca trù không còn bao nhiêu và đửu đã ở tuổi "cây cao bóng cả." Thế hệ trẻ cũng không nhiửu người mặn mà với ca trù. Bên cạnh đó, lại có người mới biết sơ sơ vử ca trù đã tự mãn rồi tìm cách là m ăn chộp giật, nghệ nhân Nguyễn Phú Đẹ lo lắng. Nghĩ vậy nên bao tâm huyết với nghử, ông Đẹ dốc hết ra để biểu diễn và để truyửn nghệ thuật cũng như dạy nhân cách cho những người có tâm với ca trù. à”ng luôn cố gắng để là m sao có thể giữ gìn và phát triển được loại hình nghệ thuật nà y.
Chung nỗi niửm với nghệ nhân Nguyễn Phú Đẹ, bà Dương Tuyết Lan, một người cháu nội của tác giả bà i ca trù nổi tiếng Hồng Hồng Tuyết Tuyết, cà ng đau đáu hơn trước việc bảo tồn nghệ thuật nà y. Bà Lan cho biết, không chỉ sáng tác hơn 20 lời ca, bà còn dầy công mở các cuộc trò chuyện với thế hệ trẻ để họ hiểu và quan tâm bảo tồn ca trù bởi lúc nà o bà cũng tâm niệm: Nếu không giữ được ca trù là có tội với tổ tiên. Mặc dù tâm huyết với ca trù và đau đáu nỗi niễm bảo tồn, phát huy giá trị của nghệ thuật nà y nhưng trước đây, Câu lạc bộ ca trù Thăng Long cũng chỉ có một điểm biểu diễn ở đửn Quan Đế, 28 Hà ng Buồm, Hà Nội với lịch biểu diễn thưa thớt là một tối trong mỗi tuần.
Đứng trên phương diện người quản lý Câu lạc bộ ca trù Thăng Long, hơn ai hết ca nương Phạm Thị Huệ ngoà i việc là m sao cho các ca nương, kép đà n có thể sống được bằng nghử, chị còn mong ước ca trù có thể phát triển như... thuở xưa. Sau buổi ra mắt nà y, chúng tôi sẽ diễn và o tất cả các tối trong tuần để phục vụ công chúng, chị Huệ cho biết.
Đội mưa đi nghe ca trù
Tiếng đà n đáy, trống chầu, từng nhịp phách và lời ca tha thiết của các ca nương đã là m ấm lên bầu không khí trong ngôi nhà cổ giữa cái lạnh đầu mùa của Hà Nội. Vẫn đó những lời ca ngọt ngà o quen thuộc của ca trù: Sen tà n cúc lại nở hoa/ Sầu dà i ngà y ngắn đông đà sang xuân/ Tìm đâu cho thấy cố nhân/ Lấy câu vận mệnh khuây dần nhớ thương... sao vẫn như nghe lần đầu, cuốn hút đến vậy!
Đội mưa đi nghe ca trù, ông Hùng đến từ phố Hà ng Buồm cho biết, thi thoảng ông có qua đình Kim Ngân trên phố Hà ng Bạc để nghe các nghệ nhân của Câu lạc bộ ca trù Hà Nội biểu diễn, hay qua đửn Quan Đế ở Hà ng Buồm nghe các cây đà n, giọng ca đến từ câu Lạc bộ ca trù Thăng Long. Nay, ca trù Thăng Long mở thêm điểm diễn thứ hai ở phố cổ, đó là dấu hiệu đáng mừng vử sự sống lại của ca trù Việt Nam, ông Hùng nói.
Còn những người dân sống ở gần ngôi nhà cổ ở Mã Mây lại có tâm trạng rộn rà ng của kẻ láng giửng ca quán. Chị Kim Ngân (Mã Mây, Hà Nội) hồ hởi chia sẻ, chị rất tự hà o được sống gần ngôi nhà cổ, nếu như các hoạt động ca trù được diễn ra thường xuyên hơn ở nơi đây sẽ tôn vinh thêm văn hóa phố cổ của Hà Nội. Ca trù còn là m nao lòng những kiửu bà o vử thăm quê hương sau hà ng chục năm xa xứ. Ví như vợ chồng ông Trần Văn Nhân sau hơn 60 năm sống ở Mử¹, nay vừa vử thăm quê hương, được người bạn giới thiệu có chương trình ca trù ở ngôi nhà cổ, ông bà khấp khởi đội mưa đến nghe.
Bà Nhân cho biết, bà mới chỉ được nghe ca trù duy nhất một lần qua đĩa DVD và đây là lần đầu tiên vợ chồng bà được tận tai, tận mắt thưởng thức loại hình nghệ thuật độc đáo nà y. Nghe điệu ca trù vừa trầm lắng vừa réo rắt khiến ông bà dù đang đứng trên mảnh đất quê hương mà vẫn nghe nao nao nỗi nhớ thương da diết. Không được ở Việt Nam lâu ngà y để tiếp tục thưởng thức ca trù, vợ chồng ông Nhân đà nh tìm những đĩa ca trù với hy vọng khi sang Mử¹ ông bà vẫn được nghe lại giai điệu quê hương nà y đồng thời cũng để khoe với kiửu bà o bên đó vử nét độc đáo của nghệ thuật dân tộc mình. Còn đối với du khách nước ngoà i lần đầu được nghe ca trù là điửu hết sức thú vị.
Chị Kakiko, một du khách người Nhật Bản vừa tới Việt Nam còn run run vì mưa lạnh cũng vui vẻ cho biết, hôm nay chị đến thăm ngôi nhà cổ vô tình lại được nghe ca trù. Giai điệu vừa cổ kính, sâu lắng lại vừa trang nhã, thiết tha của ca trù đã gây ấn tượng mạnh cho Kakiko. Đối với chị, đây là một món quà ý nghĩa chị có được trong chuyến du lịch nà y. Kakiko cho rằng, nếu hoạt động nà y diễn ra thường xuyên sẽ tăng cơ hội cho những du khách nước ngoà i như chị có dịp thưởng thức ca trù Việt Nam./.