Nhân bản vô tính để có thêm 'cụ Rùa'?
Danh thắng & Di tích Hà Nội - Ngày đăng : 14:10, 15/12/2011
|
Rùa hồ Gươm nổi ngà y 11/12. Ảnh: Vũ Long. |
Tiến sĩ Lê Đình Lương, Trung tâm phân tích ADN và công nghệ di truyửn Việt Nam, cho rằng nhân bản là phương án tối ưu hiện nay.
"Trong trường hợp Rùa hồ Gươm chưa tìm thấy cá thể nà o cùng giống loà i, vử lý thuyết phương pháp nhân bản vô tính là hoà n hảo".
Nhân bản vô tính là phương pháp sinh sản đơn không thông qua thụ tinh. Phương pháp nà y lần đầu được công bố trên thế giới với sự ra đời của chú cừu Dolly năm 1997. Bằng phương pháp nà y, các cá thể có thể được tạo ra từ một tế bà o lấy từ nguyên bản. Nếu nhân bản vô tính con cái thì thế hệ sau sẽ cho con cái, và ngược lại.
Nhân bản vô tính đòi hửi chi phí lớn và phải được thực hiện trong môi trường đảm bảo, ông Lương nhấn mạnh. Vì thế phương án nà y nếu thực hiện, "cần có sự hợp tác quốc tế mới có cơ may thà nh công", ông nói.
Việc lưu giữ gene của Rùa hồ Gươm là điửu rất cần thiết bởi sau nà y có thể sử dụng các gene có tính trội tốt như gene tạo tuổi thọ cao. à”ng Lương cho rằng dù nhân bản Rùa hay không, các gene tốt cũng sẽ có thể được sử dụng cho các mục đích nuôi cấy sau nà y.
Đồng quan điểm trên, tiến sĩ Lê Xuân Cảnh, Viện trưởng Viện Sinh thái và Tà i nguyên sinh vật, nói: "Nên lưu giữ gene của cụ Rùa, khi có điửu kiện thì nhân bản vô tính".
Theo đánh giá của ông Cảnh, Rùa hồ Gươm đã "hơn trăm tuổi", nên khó có thể thực hiện biện pháp sinh sản hữu tính thông thường ở động vật.
Tuy nhiên, ý kiến vử nhân bản vô tính vấp phải sự phản đối của một số nhà khoa học khác. Giáo sư Hà Đình Đức, người có 20 năm kinh nghiệm nghiên cứu Rùa hồ Gươm, cho rằng không nên nhân bản bởi việc đó kéo theo những hệ quả xấu vử sau.
"Nhân bản vô tính là điửu không nên là m, và là m cũng vô ích", ông Đức tuyên bố.
"Để nhân bản, phải chọc và o nhân tế bà o. Nhân tế bà o là thà nh lũy di truyửn, chọc và o đó khiến con vật sinh ra mất khả năng miễn dịch, rất dễ nhiễm những bệnh khó lường".
à”ng Đức thêm rằng trên thế giới chưa từng có nghiên cứu nà o vử nhân bản rùa, vì thế "không nên mang cụ Rùa ra là m thí nghiệm". "Con cừu Dolly đã chết. Chúng ta nhân bản cụ Rùa Hồ Gươm có thể sẽ tạo ra cá thế giống y như cụ thật, nhưng nó sẽ khó có tuổi thọ cao".
Một số nhà khoa học khác cho rằng, nhân bản vô tính tạo ra bản khác với cụ Rùa, sẽ ảnh hưởng tới tâm linh của người Việt. Bên cạnh đó, nhân bản vô tính có thể bị sai lệch, gây ra đột biến, khả năng sinh trưởng sẽ rất chậm.
Tiến sĩ Lê Đình Lương, dù đánh giá rằng nhân bản cũng là một lựa chọn, cảnh báo rằng với một nguyên bản già hơn 100 tuổi như Rùa, thì thế hệ F1 được tạo ra có thể vô sinh.
Vấn đử bảo tồn nòi giống Rùa hồ Gươm lại được đặt ra mới đây, sau khi Rùa nổi lên liên tiếp với tần suất trung bình ba ngà y một lần. Loà i rùa nà y được cho là hiếm, chỉ còn một hoặc một và i cá thể và cần được bảo tồn trước nguy cơ tuyệt chủng. Rùa cũng là một trong các biểu tượng của thủ đô Hà Nội.