Đổi tiửn lì xì 'chợ đen': Tung hoà nh chặt chém
Tin tức - Ngày đăng : 20:10, 09/01/2012
Phí đổi tiửn cao nhất ở "chợ đen" là loại tiửn mệnh giá 200 đồng, 500 đồng. Để mua 100.000 đồng tiửn mệnh giá 200 đồng nguyên seri, người mua sẽ mất 250.000 - 300.000 đồng tùy và o số lượng đổi. Mức phí nà y cao rất nhiửu so với năm ngoái, khi tại các điểm đổi tiửn trước cửa đình chùa chỉ theo tỷ lệ 10 "ăn" 7 - 8. Theo giới kinh doanh tiửn, năm nay các mệnh giá nà y rất khan hiếm nên phí phải đẩy cao.
Ngân hà ng "ngoảnh mặt"
Chuyện đổi tiửn mệnh giá nhử (5.000, 10.000, 20.000 đồng) đã được khách hà ng của các ngân hà ng râm ran từ 2 tuần nay. "Mặc dù là doanh nghiệp thân quen nhưng năm nay ngân hà ng chỉ cho chúng tôi đổi được một nửa tiửn mệnh giá thấp (10.000 đồng, 20.000 đồng) so với nhu cầu", thủ quử¹ một doanh nghiệp tại Q.3, TP HCM chia sẻ. Chị nà y nói thêm, không hiểu vì sao "hạn mức" của công ty lại ít đi khi các giao dịch với ngân hà ng năm qua tăng lên. Chỉ nghe cán bộ ngân hà ng nói năm nay tiửn lẻ ít hơn, nhu cầu nhiửu hơn.
Khách hà ng thân thiết còn bị "cắt" hạn mức, nên chuyện ngân hà ng ngoảnh mặt với nhu cầu đổi tiửn lì xì của người dân là không lạ. Theo khảo sát, các ngân hà ng thương mại cỡ lớn như Vietcombank, BIDV, Agribank, Techcombank, ACB, Maritime bank... đửu không đổi tiửn lẻ, tiửn mới cho người dân có nhu cầu.
"Ngân hà ng chỉ đổi tiửn rách, tiửn không đủ chức năng lưu thông chứ không đổi tiửn mới, mệnh giá thấp cho nhu cầu lì xì", một nhân viên tại Hội sở Ngân hà ng à Châu (ACB) cho biết. Tương tự, ở Vietcombank, BIDV (địa bà n TPHCM)... người có nhu cầu cũng nhận cái lắc đầu của các nhân viên giao dịch.
à”ng Nguyễn Ngọc Thắng, Phó giám đốc thường trực NHNN chi nhánh TPHCM, cũng cho biết: "Chúng tôi chỉ đáp ứng đủ các mệnh giá tiửn, lượng tiửn trong lưu thông, phục vụ nhu cầu luân chuyển hà ng hóa cuối năm, và hiện chưa có chủ trương đổi tiửn mới, tiửn lì xì cho người dân".
Tiửn lẻ mệnh giá nhử ít hơn mọi năm
Trước thực cảnh tiửn lẻ sau khi đưa ra lưu thông và o dịp Tết lại quay lại nằm "chết gí" trong kho không thể quay vòng được, Cục Phát hà nh - Kho quử¹, Ngân hà ng Nhà nước chủ trương cắt giảm một lượng lớn tiửn lẻ mới ra thị trường trong dịp Tết.
Thực tế, theo phản ánh của Ngân hà ng Agribank chi nhánh Mử¹ Đức (Hà Nội), đơn vị thường xuyên tiếp nhận một lượng tiửn lẻ khổng lồ từ Chùa Hương đồ vử thì tiửn lẻ vẫn còn trong kho của nhà chùa chưa đếm được, dù mùa lễ hội đã qua cả 9 tháng. Mới đây nhà chùa đã chuyển ra ngân hà ng 2 xe to tiửn lẻ, khoảng gần 3 tỷ đồng. Cán bộ tín dụng của ngân hà ng lại oằn lưng kiểm đếm, bó để chuyển vử trung ương. Cũng theo ngân hà ng nà y, 4 năm gần đây, bình quân mỗi năm cứ khoảng 20.000 bó tiửn lẻ được thu vử.
Một đại diện của Cục Phát hà nh Kho quử¹, Ngân hà ng Nhà nước tiết lộ, đến nay, tiửn mới polymer mệnh giá 50.000 đồng Ngân hà ng Nhà nước đưa ra nhiửu hơn so với năm ngoái. Tiửn mới polymer 10.000 đồng và tiửn giấy 5.000 đồng cũng có nhưng ít hơn các loại 2.000, 1.000 đồng. Tiửn cũ 20.000 đồng lưu kho nhiửu nhưng tiửn mới cùng mệnh giá không có. Đặc biệt, tiửn mệnh giá nhử là 500 đồng không được in nhiửu như những năm trước.
Nhiửu ngân hà ng thương mại cho biết dù không khan hiếm tiửn lẻ, tiửn mới trong thời điểm nà y nhưng cũng khó có thể đáp ứng đầy đủ nhu cầu khách hà ng ở tất cả mệnh giá, thời điểm cuối năm. Ngân hà ng Nhà nước chi nhánh Hà Nội tập trung chi tiửn mặt cho các ngân hà ng thương mại để đảm bảo cơ cấu các loại tiửn trong lưu thông, trong đó chỉ đáp ứng một phần nhu cầu tiửn mới của người dân. Vì thế, dù tiửn lẻ không thiếu nhưng tiửn mệnh giá nhử năm nay sẽ ít hơn mọi năm.
Một lãnh đạo ngân hà ng thương mại tại Hà Nội cũng cho rằng, không ai cho phép đổi tiửn lẻ ngoà i chợ đen nhưng cũng không có văn bản nà o quy định là cấm cả. Còn nguyên lý quản lý tiửn tệ là "không được mua bán tiửn". Như vậy, việc đổi tiửn chẵn lấy tiửn lẻ để thu lợi thực chất là mua bán tiửn, tức là vi phạm pháp luật vử tiửn tệ. Tuy nhiên, việc xử lý cũng khó, nhất là những điểm như chùa chiửn... còn mang nhiửu yếu tố tâm linh, dù rằng nhiửu người đang núp bóng tâm linh để trục lợi.
Đồng quan điểm nà y, một chuyên gia ngân hà ng cũng bình luận: "Nói là "bán" tiửn nhiửu người cho rằng không được phép, bất kính đối với đồng tiửn vốn mang thương hiệu quốc gia, song nó thực sự trở thà nh một hà ng hóa mua bán".
Chợ đen "tung hoà nh"
Ngân hà ng lắc đầu, người dân phải chạy đến "chợ đen". Tuy phí cao, song khách hà ng đến với dịch vụ đổi tiửn "chợ đen" vẫn tấp nập. Chị Phan Hương, một khách hà ng đổi tiửn lẻ qua mạng, cho rằng: "Cũng may còn có điểm cho người dân đổi tiửn lẻ".
Tại Hà Nội, các điểm chuyên đổi tiửn đang rất nhộn nhịp. Tại tuyến phố Đinh Lễ có tới gần 20 người đổi tiửn sẵn sà ng chèo kéo khách. Với các mệnh giá như 10.000, 20.000, 50.000, 100.000 đồng polyme nguyên seri, chưa qua sử dụng được đổi theo tỷ lệ 10 "ăn" 9. Với các loại mệnh giá hiếm hơn, như 10.000 đồng loại tiửn giấy đử, đồng 2 USD thì phí đổi khá cao, như loại 10.000 đồng tỷ lệ 13 "ăn" 10, nếu lấy nhiửu sẽ được giảm còn 12 - 12,5 "ăn" 10. Riêng loại 2 USD có giá 70.000 đồng, 1 USD giá 27.000 đồng.
Chị Bích, chuyên đổi tiửn trên phố nà y, cho hay nếu đổi với số lượng "kha khá" thì không kể ngà y đêm, chỉ cần gọi điện trước 15 phút, sẽ có người mang tiửn giao tận nhà . Cũng theo chị nà y, dịch vụ sẽ hoạt động đến 30 Tết, nhưng nếu cà ng để gần Tết thì phí cà ng bị đẩy lên cao.
Tuy nhiên, hoạt động nà y tại Hà Nội vẫn đang khá kín đáo. Những "con buôn" tiửn lẻ ở khu vực hồ Hoà n Kiếm thường "phục kích" và o khoảng chiửu tối và buổi trưa vắng vẻ. Thậm chí trên một số tuyến phố Hà Trung, Phùng Hưng, người có nhu cầu đổi tiửn cũng không dễ gì mua bán công khai được.
Dạo qua phố Hà ng Mã, một số sạp hà ng người ta bà y bán chung cả tiửn và ng mã và tiửn lẻ. Tại những điểm đổi tiửn lẻ nà y, khách hà ng hửi bao nhiêu cũng có, chỉ có "mức phí" là không "dễ chịu" chút nà o. Mức giá thì mỗi nơi một khác, nhưng nhìn chung tiửn có mệnh giá cà ng nhử thì phí đổi cà nh đắt. Loại tiửn 10 nghìn đồng thì 10 ăn 8 (tức 100 nghìn thì đổi lấy 80 nghìn), tiửn mệnh giá 1, 2, 5 nghìn thì tỷ lệ sẽ là 10 ăn 7. Riêng loại tử 500 đồng thì có giá 10 ăn 6,5. Đặc biệt, nhiửu ngân hà ng đã thông báo sẽ đổi tiửn 2 USD cho khách hà ng nhưng với điửu kiện phải đổi bằng USD, hoặc gửi tiết kiệm với số tiửn tương đối lớn.
Một kênh đổi tiửn lẻ khác cũng được nhiửu người tìm là các địa chỉ trên mạng. Tại địa chỉ Zinzon, cho biết mức phí đổi tiửn lẻ loại 500 đồng (cho trên 100.000 đồng) sẽ tính 25%, tiửn 1.000 đồng phí 16%... Còn một cá nhân tên Anh Tuấn "quảng cáo" sẽ đổi bằng phí "mửm": tiửn 5.000 đồng, 10.000 đồng, và số lượng đổi từ 3 triệu trở lên, phí đổi tiửn chỉ 10%, nhưng nếu đổi ít hơn thì phí cao hơn và "phải chịu xăng xe" nếu giao hà ng tận nhà .
Ngân hà ng Nhà nước đã có văn bản chỉ đạo tới cán bộ toà n hệ thống không được lợi dụng việc đổi tiửn lẻ để đầu cơ trục lợi và sẽ xử lý nghiêm những trường hợp vi phạm. Cơ quan nà y cũng có công văn gửi Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch và Ban Tôn giáo Chính phủ vử việc sử dụng đồng tiửn hợp lý trong các hoạt động văn hóa, lễ hội, tín ngườ¡ng. Theo đó, sự tăng cao bất hợp lý của nhu cầu tiửn mới mệnh giá nhử cũng là một nguyên nhân nảy sinh nhiửu loại hình kinh doanh tiửn lẻ để trục lợi ảnh hưởng đến lưu thông tiửn tệ. Việc sử dụng tiửn mệnh giá nhử không hợp lý của người tham gia lễ hội ngà y cà ng phổ biến gây phản cảm, ảnh hưởng đến tính tôn nghiêm của di tích, nơi thử tự và hình ảnh đồng tiửn Việt Nam. |