Аổi tiửn lì xì 'chợ đen': Tung hoà nh chặt chém

Tin tức - Ngày đăng : 20:10, 09/01/2012

(NHN) Do các ngân hà ng nói không với dịch vụ đổi tiửn mới, tiửn lẻ cho nhu cầu mừng tuổi (lì xì) đầu năm, nên dịch vụ đổi tiửn lì xì chợ đen tung hoà nh chặt chém.

Phí đổi tiửn cao nhất ở "chợ đen" là  loại tiửn mệnh giá 200 đồng, 500 đồng. Аể mua 100.000 đồng tiửn mệnh giá 200 đồng nguyên seri, người mua sẽ mất 250.000 - 300.000 đồng tùy và o số lượng đổi. Mức phí nà y cao rất nhiửu so với năm ngoái, khi tại các điểm đổi tiửn trước cử­a đình chùa chỉ theo tỷ lệ 10 "ăn" 7 - 8. Theo giới kinh doanh tiửn, năm nay các mệnh giá nà y rất khan hiếm nên phí phải đẩy cao.

Ngân hà ng "ngoảnh mặt"

Chuyện đổi tiửn mệnh giá nhử (5.000, 10.000, 20.000 đồng) đã được khách hà ng của các ngân hà ng râm ran từ 2 tuần nay. "Mặc dù là  doanh nghiệp thân quen nhưng năm nay ngân hà ng chỉ cho chúng tôi đổi được một nử­a tiửn mệnh giá thấp (10.000 đồng, 20.000 đồng) so với nhu cầu", thủ quử¹ một doanh nghiệp tại Q.3, TP HCM chia sẻ. Chị nà y nói thêm, không hiểu vì sao "hạn mức" của công ty lại ít đi khi các giao dịch với ngân hà ng năm qua tăng lên. Chỉ nghe cán bộ ngân hà ng nói năm nay tiửn lẻ ít hơn, nhu cầu nhiửu hơn.

Khách hà ng thân thiết còn bị "cắt" hạn mức, nên chuyện ngân hà ng ngoảnh mặt với nhu cầu đổi tiửn lì xì của người dân là  không lạ. Theo khảo sát, các ngân hà ng thương mại cỡ lớn như Vietcombank, BIDV, Agribank, Techcombank, ACB, Maritime bank... đửu không đổi tiửn lẻ, tiửn mới cho người dân có nhu cầu.

"Ngân hà ng chỉ đổi tiửn rách, tiửn không đủ chức năng lưu thông chứ không đổi tiửn mới, mệnh giá thấp cho nhu cầu lì xì", một nhân viên tại Hội sở Ngân hà ng à Châu (ACB) cho biết. Tương tự, ở Vietcombank, BIDV (địa bà n TPHCM)... người có nhu cầu cũng nhận cái lắc đầu của các nhân viên giao dịch.

à”ng Nguyễn Ngọc Thắng, Phó giám đốc thường trực NHNN chi nhánh TPHCM, cũng cho biết: "Chúng tôi chỉ đáp ứng đủ các mệnh giá tiửn, lượng tiửn trong lưu thông, phục vụ nhu cầu luân chuyển hà ng hóa cuối năm, và  hiện chưa có chủ trương đổi tiửn mới, tiửn lì xì cho người dân".

Tiửn lẻ mệnh giá nhử ít hơn mọi năm

Trước thực cảnh tiửn lẻ sau khi đưa ra lưu thông và o dịp Tết lại quay lại nằm "chết gí" trong kho không thể quay vòng được, Cục Phát hà nh - Kho quử¹, Ngân hà ng Nhà  nước chủ trương cắt giảm một lượng lớn tiửn lẻ mới ra thị trường trong dịp Tết.

Thực tế, theo phản ánh của Ngân hà ng Agribank chi nhánh Mử¹ Аức (Hà  Nội), đơn vị thường xuyên tiếp nhận một lượng tiửn lẻ khổng lồ từ Chùa Hương đồ vử thì tiửn lẻ vẫn còn trong kho của nhà  chùa chưa đếm được, dù mùa lễ hội đã qua cả 9 tháng. Mới đây nhà  chùa đã chuyển ra ngân hà ng 2 xe to tiửn lẻ, khoảng gần 3 tỷ đồng. Cán bộ tín dụng của ngân hà ng lại oằn lưng kiểm đếm, bó để chuyển vử trung ương. Cũng theo ngân hà ng nà y, 4 năm gần đây, bình quân mỗi năm cứ khoảng 20.000 bó tiửn lẻ được thu vử.

Một đại diện của Cục Phát hà nh Kho quử¹, Ngân hà ng Nhà  nước tiết lộ, đến nay, tiửn mới polymer mệnh giá 50.000 đồng Ngân hà ng Nhà  nước đưa ra nhiửu hơn so với năm ngoái. Tiửn mới polymer 10.000 đồng và  tiửn giấy 5.000 đồng cũng có nhưng ít hơn các loại 2.000, 1.000 đồng. Tiửn cũ 20.000 đồng lưu kho nhiửu nhưng tiửn mới cùng mệnh giá không có. Аặc biệt, tiửn mệnh giá nhử là  500 đồng không được in nhiửu như những năm trước.

Nhiửu ngân hà ng thương mại cho biết dù không khan hiếm tiửn lẻ, tiửn mới trong thời điểm nà y nhưng cũng khó có thể đáp ứng đầy đủ nhu cầu khách hà ng ở tất cả mệnh giá, thời điểm cuối năm. Ngân hà ng Nhà  nước chi nhánh Hà  Nội tập trung chi tiửn mặt cho các ngân hà ng thương mại để đảm bảo cơ cấu các loại tiửn trong lưu thông, trong đó chỉ đáp ứng một phần nhu cầu tiửn mới của người dân. Vì thế, dù tiửn lẻ không thiếu nhưng tiửn mệnh giá nhử năm nay sẽ ít hơn mọi năm.

Một lãnh đạo ngân hà ng thương mại tại Hà  Nội cũng cho rằng, không ai cho phép đổi tiửn lẻ ngoà i chợ đen nhưng cũng không có văn bản nà o quy định là  cấm cả. Còn nguyên lý quản lý tiửn tệ là  "không được mua bán tiửn". Như vậy, việc đổi tiửn chẵn lấy tiửn lẻ để thu lợi thực chất là  mua bán tiửn, tức là  vi phạm pháp luật vử tiửn tệ. Tuy nhiên, việc xử­ lý cũng khó, nhất là  những điểm như chùa chiửn... còn mang nhiửu yếu tố tâm linh, dù rằng nhiửu người đang núp bóng tâm linh để trục lợi.

Аồng quan điểm nà y, một chuyên gia ngân hà ng cũng bình luận: "Nói là  "bán" tiửn nhiửu người cho rằng không được phép, bất kính đối với đồng tiửn vốn mang thương hiệu quốc gia, song nó thực sự trở thà nh một hà ng hóa mua bán".

Chợ đen "tung hoà nh"

Ngân hà ng lắc đầu, người dân phải chạy đến "chợ đen". Tuy phí cao, song khách hà ng đến với dịch vụ đổi tiửn "chợ đen" vẫn tấp nập. Chị Phan Hương, một khách hà ng đổi tiửn lẻ qua mạng, cho rằng: "Cũng may còn có điểm cho người dân đổi tiửn lẻ".

Tại Hà  Nội, các điểm chuyên đổi tiửn đang rất nhộn nhịp. Tại tuyến phố Аinh Lễ có tới gần 20 người đổi tiửn sẵn sà ng chèo kéo khách. Với các mệnh giá như 10.000, 20.000, 50.000, 100.000 đồng polyme nguyên seri, chưa qua sử­ dụng được đổi theo tỷ lệ 10 "ăn" 9. Với các loại mệnh giá hiếm hơn, như 10.000 đồng loại tiửn giấy đử, đồng 2 USD thì phí đổi khá cao, như loại 10.000 đồng tỷ lệ 13 "ăn" 10, nếu lấy nhiửu sẽ được giảm còn 12 - 12,5 "ăn" 10. Riêng loại 2 USD có giá 70.000 đồng, 1 USD giá 27.000 đồng.

Chị Bích, chuyên đổi tiửn trên phố nà y, cho hay nếu đổi với số lượng "kha khá" thì không kể ngà y đêm, chỉ cần gọi điện trước 15 phút, sẽ có người mang tiửn giao tận nhà . Cũng theo chị nà y, dịch vụ sẽ hoạt động đến 30 Tết, nhưng nếu cà ng để gần Tết thì phí cà ng bị đẩy lên cao.

Tuy nhiên, hoạt động nà y tại Hà  Nội vẫn đang khá kín đáo. Những "con buôn" tiửn lẻ ở khu vực hồ Hoà n Kiếm thường "phục kích" và o khoảng chiửu tối và  buổi trưa vắng vẻ. Thậm chí trên một số tuyến phố Hà  Trung, Phùng Hưng, người có nhu cầu đổi tiửn cũng không dễ gì mua bán công khai được.

Dạo qua phố Hà ng Mã, một số sạp hà ng người ta bà y bán chung cả tiửn và ng mã và  tiửn lẻ. Tại những điểm đổi tiửn lẻ nà y, khách hà ng hửi bao nhiêu cũng có, chỉ có "mức phí" là  không "dễ chịu" chút nà o. Mức giá thì mỗi nơi một khác, nhưng nhìn chung tiửn có mệnh giá cà ng nhử thì phí đổi cà nh đắt. Loại tiửn 10 nghìn đồng thì 10 ăn 8 (tức 100 nghìn thì đổi lấy 80 nghìn), tiửn mệnh giá 1, 2, 5 nghìn thì tỷ lệ sẽ là  10 ăn 7. Riêng loại tử 500 đồng thì có giá 10 ăn 6,5. Аặc biệt, nhiửu ngân hà ng đã thông báo sẽ đổi tiửn 2 USD cho khách hà ng nhưng với điửu kiện phải đổi bằng USD, hoặc gử­i tiết kiệm với số tiửn tương đối lớn.

Một kênh đổi tiửn lẻ khác cũng được nhiửu người tìm là  các địa chỉ trên mạng. Tại địa chỉ Zinzon, cho biết mức phí đổi tiửn lẻ loại 500 đồng (cho trên 100.000 đồng) sẽ tính 25%, tiửn 1.000 đồng phí 16%... Còn một cá nhân tên Anh Tuấn "quảng cáo" sẽ đổi bằng phí "mửm": tiửn 5.000 đồng, 10.000 đồng, và  số lượng đổi từ 3 triệu trở lên, phí đổi tiửn chỉ 10%, nhưng nếu đổi ít hơn thì phí cao hơn và  "phải chịu xăng xe" nếu giao hà ng tận nhà .

Ngân hà ng Nhà  nước đã có văn bản chỉ đạo tới cán bộ toà n hệ thống không được lợi dụng việc đổi tiửn lẻ để đầu cơ trục lợi và  sẽ xử­ lý nghiêm những trường hợp vi phạm. Cơ quan nà y cũng có công văn gử­i Bộ Văn hóa, Thể thao và  Du lịch và  Ban Tôn giáo Chính phủ vử việc sử­ dụng đồng tiửn hợp lý trong các hoạt động văn hóa, lễ hội, tín ngườ¡ng.

Theo đó, sự tăng cao bất hợp lý của nhu cầu tiửn mới mệnh giá nhử cũng là  một nguyên nhân nảy sinh nhiửu loại hình kinh doanh tiửn lẻ để trục lợi ảnh hưởng đến lưu thông tiửn tệ. Việc sử­ dụng tiửn mệnh giá nhử không hợp lý của người tham gia lễ hội ngà y cà ng phổ biến gây phản cảm, ảnh hưởng đến tính tôn nghiêm của di tích, nơi thử tự và  hình ảnh đồng tiửn Việt Nam.

ĐVO